Chất lượng giấc ngủ và các yếu tố liên quan ở bệnh nhân tăng huyết áp tại phòng khám bác sĩ gia đình bệnh viện quận 2, thành phố Hồ Chí Minh

Tăng huyết áp (THA) là một trong những bệnh mạn tính không lây phổ biến nhất hiện nay. Chất lượng giấc ngủ (CLGN) kém có khuynh hướng ngày càng gia tăng, ảnh hưởng tiêu cực đến việc chăm sóc và điều trị ở người bệnh khám ngoại trú. Bài viết trình bày xác định tỷ lệ CLGN kém và các yếu tố liên quan ở bệnh nhân THA tại Phòng khám Bác sĩ gia đình (BSGĐ), bệnh viện Quận 2, Thành phố Hồ Chí Minh (TPHCM).
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Chất lượng giấc ngủ và các yếu tố liên quan ở bệnh nhân tăng huyết áp tại phòng khám bác sĩ gia đình bệnh viện quận 2, thành phố Hồ Chí Minh Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 26 * Số 2 * 2022 Nghiên cứu Y học CHẤT LƢỢNG GIẤC NGỦ VÀ CÁC YẾU TỐ LIÊN QUAN Ở BỆNH NHÂN TĂNG HUYẾT ÁP TẠI PHÒNG KHÁM BÁC SĨ GIA ĐÌNH BỆNH VIỆN QUẬN 2, THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH Hoàng Văn Tám1, Nguyễn Duy Phong1, Lê Nữ Thanh Uyên1 TÓM TẮT Đặt vấn đề: Tăng huyết áp (THA) là một trong những bệnh mạn tính không lây phổ biến nhất hiện nay. Chất lượng giấc ngủ (CLGN) kém có khuynh hướng ngày càng gia tăng, ảnh hưởng tiêu cực đến việc chăm sóc và điều trị ở người bệnh khám ngoại trú. Có nhiều nghiên cứu chứng minh CLGN kém có liên quan với các nguy cơ làm tăng bệnh lý THA và các bệnh mạn tính khác. Tại Việt Nam, chưa có nhiều nghiên cứu về CLGN trên người bệnh THA. Mục tiêu: Xác định tỷ lệ CLGN kém và các yếu tố liên quan ở bệnh nhân THA tại Phòng khám Bác sĩ gia đình (BSGĐ), bệnh viện Quận 2, Thành phố Hồ Chí Minh (TPHCM). Đối tượng và phương pháp nghiên cứu: Nghiên cứu cắt ngang trên 422 bệnh nhân THA tại Phòng khám BSGĐ, bệnh viện Quận 2, TP. HCM từ tháng 01/2021-05/2021. Tất cả đối tượng đủ điều kiện tham gia nghiên cứu được phỏng vấn trực tiếp qua bộ câu hỏi soạn sẵn; CLGN kém được đánh giá qua điểm trung bình PSQI với ngưỡng cắt >5. Sử dụng hồi quy Poisson để xác định mối liên quan, với p Nghiên cứu Y học Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 26 * Số 2 * 2022 face via a structured questionnaire. Poor SQ was measured by using the mean PSQI score based on a cut-off of >5. Poisson Regression model were used to evalute associations between poor SQ and related factors with p Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 26 * Số 2 * 2022 Nghiên cứu Y học Trong công thức trên các kí hiệu được qui ngủ tiềm tàng, thời gian ngủ, hiệu quả giấc ngủ ước như sau, với n: là số bệnh nhân tối thiểu cần thường xuyên, rối loạn giấc ngủ, sử dụng thuốc điều tra để ước lượng tỷ lệ bệnh nhân THA có ngủ và rối loạn chức năng ban ngày. Tổng điểm CLGN kém; α: là xác suất sai lầm loại I, với của bảy thành phần là điểm CLGN hay PSQI; α=0,05; Z: là trị số từ bảng phân phối chuẩn với CLGN kém được xác định khi tổng điểm PSQI α=0,05 thì Z=1,96; d: là sai số biên cho phép của >5. Phiên bản PSQI tiếng Việt cũng đã được ước lượng trong nghiên cứu, với d=0,05 và p: là lượng giá, có hệ số Cronbach’s alpha là 0,789(8). trị số ước đoán tỷ lệ CLGN kém ở bệnh nhân Nghiên cứu thử được tiến hành trên 30 bệnh THA. Theo nghiên cứu của Trần Kim Trang nhân THA, tuổi đủ từ 18 trở lên đến khám tại (2012) khảo sát dựa vào thang đo PSQI ở bệnh Phòng khám BSGĐ, bệnh viện Quận 2, TPHCM. nhân THA tại TPHCM, kết quả có tỷ lệ CLGN Kết quả nghiên cứu có hệ số Cronbach’s alpha kém là 52,6%(6). đạt 0,745 (thang đo PHQ-9) và 0,843 (thang đo Do đó, nhóm nghiên cứu chọn p=0,526 để PSQI), trước khi được tiến hành nghiên cứu thật. đạt cỡ mẫu tối thiểu, đảm bảo tính tin cậy của Xử lý số liệu nghiên cứu; kết hợp với dự trù mất mẫu 10%. Dữ liệu sau khi thu thập, được nhập liệu qua Như vậy, cỡ mẫu tối thiểu cần cho nghiên cứu EpiData 3.1 và phân tích qua Stata 14.2. Số thống này là 422 (bệnh nhân). kê mô tả, tính tần số và tỷ lệ các biến số: đặc Kỹ thuật chọn mẫu điểm nhân khẩu học - kinh tế - xã hội, tình trạng Chọn mẫu thuận tiện. bệnh lý, thói quen sinh hoạt, rối loạn trầm cảm và CLGN. Số thống kê phân tích, sử dụng phép Thu thập số liệu kiểm Chi bình phương hoặc chính xác Fisher Bệnh nhân khi được chọn vào nghiên cứu, (khi có >20% số ô có giá trị vọng trị Nghiên cứu Y học Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 26 * Số 2 * 2022 23,7 ± 3,10 (kg/m2). Điểm số trầm cảm (theo Mối liên quan giữa chất lƣợng giấc ngủ kém thang đo PHQ-9) có trung vị là 5 điểm (khoảng với các đặc điểm của bệnh nhân tứ phân vị: 0-9); điểm số nhỏ nhất là 0 điểm và Kết quả mô tả đặc điểm chung của bệnh cao nhất là 14 điểm. nhân cho thấy, có khoảng hai phần ba bệnh Bảng 1. Đặc điểm tuổi, chỉ số khối cơ thể và điểm số nhân được khảo sát là nữ giới chiếm 66,6%. Về trầm cảm của bệnh nhân (n=422) nhóm tuổi, độ tuổi dưới 60 chiếm hơn một phần Trung bình ± Độ lệch hai (52,4%) trong khi độ tuổi trên 81 chiếm tỷ lệ ...