Chất lượng thông tin lợi nhuận kế toán công bố trong nghiên cứu thực chứng: Khái niệm và tiêu chí đánh giá

Bài viết "Chất lượng thông tin lợi nhuận kế toán công bố trong nghiên cứu thực chứng: Khái niệm và tiêu chí đánh giá" đã thảo luận và làm rõ khái niệm về chất lượng thông tin lợi nhuận báo cáo, tiêu chí đánh giá cũng như các cách tiếp cận khác nhau của các nhà nghiên cứu trước trong việc tập hợp và phân loại các tiêu chí này. Những thảo luận này đã cung cấp cho người đọc một cái nhìn tổng quan về chất lượng lợi nhuận. Bài viết cũng đề xuất một cách tổng hợp và phân loại khác đối với các tiêu chí đánh giá và phân tích những điểm lưu ý khi vận dụng cho các nghiên cứu tương lai. Mời các bạn cùng tham khảo!
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Chất lượng thông tin lợi nhuận kế toán công bố trong nghiên cứu thực chứng: Khái niệm và tiêu chí đánh giá CHẤT LƯỢNG THÔNG TIN LỢI NHUẬN KẾ TOÁN CÔNG BỐ TRONG NGHIÊN CỨU THỰC CHỨNG: KHÁI NIỆM VÀ TIÊU CHÍ ĐÁNH GIÁ ThS. Đào Nam Giang Khoa Kế toán - Kiểm toán, Học viện Ngân hàng Tóm tắt Bài viết đã thảo luận và làm rõ khái niệm về chất lượng thông tin lợi nhuận báocáo, tiêu chí đánh giá cũng như các cách tiếp cận khác nhau của các nhà nghiên cứutrước trong việc tập hợp và phân loại các tiêu chí này. Những thảo luận này đã cungcấp cho người đọc một cái nhìn tổng quan về chất lượng lợi nhuận. Bài viết cũng đềxuất một cách tổng hợp và phân loại khác đối với các tiêu chí đánh giá và phân tíchnhững điểm lưu ý khi vận dụng cho các nghiên cứu tương lai. Từ khóa: chất lượng thông tin lợi nhuận công bố, tính bền vững của lợi nhuận,thao túng lợi nhuận, chất lượng các khoản dồn tích, giá trị thích hợp của thông tin Abstract This paper discusses deeply on what earnings quality is and how to evaluate it;critically summarizes different approaches in classifying proxies or measures ofearnings quality. These discussions provide readers with an overview of earningsquality and its proxies. The paper also proposes a new way to classify proxies ormeasures of earnings quality and some notices in using them in future researches. Key Words: earnings quality, earnings persistence, earnings management,accruals quality, value relevant 1. Giới thiệu Chất lượng thông tin kế toán (earnings quality) là một hướng nghiên cứu lớn vàrất được quan tâm trong kế toán tài chính, tuy nhiên các nghiên cứu thực chứng về vấnđề này chưa được chú trọng nhiều ở Việt Nam. Trong khi đó mức độ công khai thôngtin và chất lượng thông tin kế toán nói chung tại Việt Nam được coi là khá thấp so vớicác nước châu Á khác (theo (ADB (2014); IFC (2013); Nguyen Dinh Cung (2008)).Do đó, việc nghiên cứu và đánh giá về chất lượng thông tin kế toán sẽ cung cấp nhữngthông tin có ý nghĩa cho các nhà hoạch định chính sách. Để góp một phần cho hướngnghiên cứu này, bài viết sẽ thảo luận khái niệm chất lượng lợi nhuận kế toán công bốvà các tiêu chí để đánh giá chất lượng trong các nghiên cứu thực chứng. Những thảoluận góp phần cung cấp nền tảng lý luận cho các nghiên cứu thực chứng trong lĩnh vựcnày tại Việt Nam. 241 2. Khái quát về chất lượng thông tin lợi nhuận kế toán công bố và việc xácđịnh tiêu chí đánh giá Chất lượng thông tin lợi nhuận kế toán công bố hay lợi nhuận báo cáo là một chủđề lớn trong nghiên cứu kế toán thực chứng. Vậy chất lượng thông tin lợi nhuận là gìvà làm thế nào để đo lường được nó? Lợi nhuận vốn được coi là thước đo kết quả hoạtđộng kinh doanh của đơn vị trong một kỳ kế toán. Đây là một thông tin kế toán tổnghợp có tác động rất lớn tới quyết định kinh tế của người sử dụng thông tin. Vấn đề làlợi nhuận cũng như các thông tin kế toán khác được tạo ra và cung cấp bởi các nhàquản trị doanh nghiệp, người sử dụng thông tin chủ yếu là các chủ thể bên ngoài doanhnghiệp, trong đó quan trọng nhất là các nhà đầu tư và chủ nợ. Lợi ích giữa bên cungcấp và bên sử dụng thông tin không phải lúc nào cũng nhất quán. Do đó, đối với ngườisử dụng thông tin luôn tồn tại câu hỏi về việc lợi nhuận báo cáo có phản ánh trung thựckết quả hoạt động của đơn vị và có hữu ích cho việc ra quyết định hay không. Đâycũng chính là câu hỏi về chất lượng thông tin lợi nhuận công bố. Theo các nhà nghiên cứu trước, chất lượng thông tin lợi nhuận kế toán công bốlà mức độ mà lợi nhuận báo cáo phản ánh bản chất hay các nền tảng trong hoạt độngcủa đơn vị (Chan, Chan, Jegadeesh, and Lakonishok (2004)) hay mức độ khác biệtgiữa lợi nhuận báo cáo và lợi nhuận thực của đơn vị (Vincent (2004) và Pratt (2003) -trích dẫn trong (Mohammady, 2010)). Một số nhà nghiên cứu khác coi thu nhập kinhtế14 mà nhà kinh tế học nổi tiếng Jonh R. Hick đề xuất là thu nhập thực của một doanhnghiệp và đánh giá chất lượng thông tin lợi nhuận kế toán công bố thông qua mức độphù hợp hay hội tụ của chỉ tiêu này với thu nhập kinh tế của Hick (theo Ball, Robin,and Wu (2003), Schipper and Vincent (2003)), Mary E. Barth, Landsman, and Lang(2008) không đưa ra khái niệm về chất lượng thông tin kế toán nhưng khẳng định chấtlượng thông tin kế toán, trong đó có lợi nhuận báo cáo, được củng cố khi các thước đokế toán phản ánh trung thực kết quả hoạt động của đơn vị và khả năng của nhà quản trịtrong việc thao túng số liệu kế toán bị giới hạn. Một số nhà nghiên cứu khác như(Penman, 2003) nhấn mạnh hơn vào tính hữu ích của thông tin khi khẳng định thôngtin lợi nhuận kế toán có chất lượng tốt khi nó là căn cứ để dự báo c ...