Chế ngự 'lưỡi thứ hai' của thuốc

Thuốc có thể cứu người, đồng thời có thể gây tác hại không lường được cho những ai sử dụng tùy tiện, thiếu thận trọng; dùng không đúng bệnh và không theo hướng dẫn của thầy thuốc.Thực tế cho thấy thuốc sẵn nhưng người dân lại không được trang bị kiến thức về y dược một cách cặn kẽ, người bệnh tự động dùng thuốc đã làm tăng tình trạng cảm ứng tạo tiền đề cho dị ứng thuốc. Bên cạnh đó, nhiều loại thuốc khi mớira đời chỉ thấy mặt lợi về tác dụng điều trị mà...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Chế ngự “lưỡi thứ hai” của thuốc Chế ngự “lưỡi thứ hai” của thuốc Tổn thương da do dị ứng thuốc. Thuốc có thể cứu người, đồng thời có thể gây tác hại không lường đượccho những ai sử dụng tùy tiện, thiếu thận trọng; dùng không đúng bệnh vàkhông theo hướng dẫn của thầy thuốc. Thực tế cho thấy thuốc sẵn nhưng người dân lại không được trang bị kiếnthức về y dược một cách cặn kẽ, người bệnh tự động dùng thuốc đã làm tăng tìnhtrạng cảm ứng tạo tiền đề cho dị ứng thuốc. Bên cạnh đó, nhiều loại thuốc khi mớira đời chỉ thấy mặt lợi về tác dụng điều trị mà chưa thấy nhược điểm của thuốc đógây ra. Sau này cùng với thời gian và thực tế trên lâm sàng chúng mới bộc lộ tiềmnăng gây độc cho con người. Điển hình là penecillin, ban đầu người ta không ngớtlời ca tụng về tác dụng diệt khuẩn của nó, nhưng ngày nay, penecillin trở thànhmột trong những thứ thuốc hay gây dị ứng nhất. Như vậy dị ứng thuốc là một tai biến, nhiều khi rất nguy hiểm, gây tổnthương ở hầu hết các cơ quan, từ ngoài da đến nội tạng. Cấp cứu và điều trị có khitrở nên phức tạp, kéo dài và dễ gây tử vong nhất là đối với các phản ứng tức thìmà bệnh nhân ở xa cơ sở y tế. Tuy nhiên, việc dự phòng dị ứng thuốc không phải dễ, nhiều khi ngay cảbản thân thầy thuốc cũng không thể lường trước được phản ứng của từng bệnhnhân đối với một loại thuốc nào đó. Nhưng việc nắm vững kiến thức và biện phápdự phòng vẫn là điều cần thiết, chắc chắn sẽ giúp ta hạn chế được nhiều tai biếnđáng lẽ không xảy ra. Trước hết cần có quan niệm đúng về thuốc: cho dù có quý hiếm, đắt tiềnbao nhiêu thì thuốc vẫn là chất ngoại lai, chất lạ bắt cơ thể phải chọn lọc, chuyểnhóa, hấp thu và đào thải. Một số thuốc gây tác dụng phụ ở mức độ khác nhau, một số khác có thể trởthành kháng nguyên gây cảm ứng, tạo tiền đề cho dị ứng khi bệnh nhân dùng lạithuốc đó. Vì vậy khi thật cần thiết mới dùng. Khi đã dùng thuốc phải tuân thủhướng dẫn của thầy thuốc về liều lượng, thời gian dùng. Ví dụ, số lần uống thuốc trong ngày, thời điểm uống thuốc (trước hoặc saubữa ăn), kiêng kỵ ra sao... Những tuân thủ này không thể tùy tiện. Đối với một số thuốc, nhất là đối với bệnh nhân có cơ địa dị ứng lại càngphải có quy định chặt chẽ: thử phản ứng da trước khi tiêm, định kỳ kiểm tra máu,chức năng gan thận, nhằm phát hiện sớm những biến đổi bệnh lý có thể xảy ra.Bệnh nhân cũng phải biết tự phát hiện những biểu hiện sớm của dị ứng: mệt mỏi,khó chịu, nôn nao, nổi ban ngứa, gây sốt, nổi hạch... để báo cho thầy thuốc kịpthời ngừng thuốc và xử trí. Nếu đã có một lần dị ứng thuốc phải ghi rõ vào hồ sơsức khỏe để sau này thầy thuốc và bệnh nhân tuyệt đối không dùng lại thuốc đó vìphản ứng dị ứng càng về sau càng nặng. Đối với thầy thuốc, mỗi khi khám bệnh kê đơn cần tự xác định trách nhiệmcao cả của mình, có thể giúp ích cho bệnh nhân đồng thời có thể gây tác hại khônlường cho họ nếu mình sơ suất. Vì vậy phải hết sức thận trọng, tỉ mỉ, cân nhắc đối với từng bệnh nhân, từngloại thuốc, không nên vì lợi nhuận mà phẩy tay kê nhiều loại thuốc không thật cầnthiết, thực hiện nghiêm chỉnh các chế độ thử phản ứng, theo dõi định kỳ đã quyđịnh. Chú ý lắng nghe những than phiền của bệnh nhân để có biện pháp xử trí kịpthời thích hợp. Với tinh thần khoa học, nghiêm chỉnh, thận trọng của thầy thuốc cũng nhưcủa bệnh nhân sẽ góp phần chế ngự được các tác dụng phụ, nhất là tai biến dị ứngcủa thuốc.