Thiên hạ đồn rằng lục cụ Tăng Liên có phép mầu nghe được tiếng chim kêu, gió thổi và nghe cả đến tâm sự từng giọt nước, từng hạt bụi trong lòng đất. Ngày hôm qua, theo sự hướng dẫn của cụ, chú phó hương quản Hem đã đào được một chiếc ghe ngo. Không biết ghe này chôn vùi từ bao lâu rồi; chỉ biết là đất phù sa đã lắp lên gần một thước
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Chiếc GheChiếc Ghe Thiên hạ đồn rằng lục cụ Tăng Liên có phép mầu nghe được tiếng chimkêu, gió thổi và nghe cả đến tâm sự từng giọt nước, từng hạt bụi tronglòng đất. Ngày hôm qua, theo sự hướng dẫn của cụ, chú phó hương quản Hemđã đào được một chiếc ghe ngo. Không biết ghe này chôn vùi từ bao lâurồi; chỉ biết là đất phù sa đã lắp lên gần một thước. Lục cụ Tăng Liênbèn thắp nhang giữa ruộng, đọc kinh lâm râm. Chập sau, cụ quì xuốngtrân trọng đặt tay lên mũi ghe. Ghe chưa quá mục, thân hãy còn ngời lênmàu nước sơn đỏ chói. Cụ lẩm bẩm: - Lâu lắm rồi... Hồi xưa kia, chừng năm bảy trăm năm qua, vùng nàygiàu có, sung túc. Cừ xem chiếc ghe kia cũng đủ biết người xưa tài giỏihơn người nay... Chú phó hương quản Hem nói: - Thưa cụ, tìm được di tích này âu cũng là may mắn cho xóm mình.Không hiểu theo tục lệ mình có nên đào chiếc ghe này, đem xác nó vềgần chùa mà thờ? - Không được. Chiếc ghe ngo dài trên năm mươi thước. Khoảng giữa,cây đã mềm, làm sao đem về chùa nguyên vẹn được. Không khéo, chúngta hủy hoại công trình người xưa. Thà chúng ta đừng gặp chiếc ghe nàycòn hơn là gặp mà phá hủy. Chú biết ghe ngo là gì không? Nó là hiệnthân của rắn thần Naga, linh hiển lắm. Hồi đức Thích Ca ngồi thiền bênbờ hồ giữa rừng, rắn Naga là thần ác. Hôm ấy mưa to gió lớn, đức ThíchCa cảm hóa được rắn. Rắn bèn quấn tròn chung quanh và ngẩng đầu lêncao để che mưa gió cho đức Thích Ca. Từ đó về sau, người Miên khoétthân cây sao, theo hình rắn, hằng năm bơi đua trên sông để mừng mùanước nổi. Chú phó hương quản Hem đứng nghe, tỏ vẻ thành kính rồi đi theo saulục cụ mà về chùa. Chuyến về, cả hai im lặng. Nắng chang chang. Thỉnhthoảng, họ quay lại nhìn cánh đồng mênh mông, cỏ non vừa mọc xanhrớn. Nơi ruộng sâu, nước ngập lên khỏi mắt cá, lác đác vài người lo càybừa. Lục cụ nhìn chú phó hương quản, chú phó hương quản nhìn lục cụ.Linh tính như báo trước vời họ điềm gì. Ðiềm ấy lợi hay hại? Một chiếcghe ngo bị chôn vùi từ năm sáu trăm năm, nay bỗng nhiên hiện ra chàoánh mặt trời! Như thường lệ, lục cụ Tăng Liên vào liêu an nghỉ. Phó hương quảnHem tỏ vẻ bối rối. Chú ngồi không yên. Chú không muốn về nhà khi baonhiêu lo âu còn chồng chất, xao động trong lòng. Một ý nghĩ thoáng qua,chú lập tức bước qua bên hông chùa, nơi trại lá. Dưới trại, một chiếc ghengo dài kê lên cao, sơn phết kỹ lưỡng. Chiếc ghe này liên tiếp bốn mùanước, đã làm vinh diệu cho chùa; cứ mỗi kỳ đua là thắng giải nhứt. Chúnhìn chiếc ghe từ mũi chí lái: bề ngang chừng tám tấc nhưng bề dài đếnnăm mươi thước. Hình ảnh con rắn thần Naga mà lục cụ giảng giải khinãy hiện ra trước mặt chú. Hai con mắt ghe chớp lên. Toàn thân ghe nhưrung chuyển, ngời từng đốm xanh đỏ như vảy rắn. Lái ghe, đằng xa kìa,như quơ qua quơ lại. Gió thổi rào rạt vào trại lá. Ào! Ào! Hai tai chúnghe lùng bùng tiếng cồn, tiếng trống, tiếng hò reo. Ghe nọ run mình đòiphóng tới, gân cốt chuyển nghe răng rắc. Khiếp quá! Lục cụ ngồi trong liêu, ngóng đợi phó hương quản Hem để ra ruộngnghiên cứu xác chiếc ghe thiên cổ nọ. Trời quá trưa. Rồi mãi xế chiều, chú phó hương quản mới tất tả bướcvào, lạy cụ hai lạy như thường lệ. Ðôi mắt chú phó hương quản sáng lên: - Vì có lịnh ông Ðốc Phủ chủ quận nên tôi phải đi hầu, về trễ. Lục cụ sửng sốt: - Ðòi việc gì? - Dạ, ông Ðốc Phủ dạy chùa mình đúng ba ngày nữa phải đem ghe tớichợ Gò Quao mà đua với ghe của mấy chùa khác. Không tuân thì có tội. - Tội gì? Mới tháng này, chưa tới mùa rước nước! Ðua ghe như vậytrái với tục lệ. Chú phó hương quản cố suy nghĩ: - Dạ nghe nói lễ lớn lắm. Lễ của Tây, ngày 14 tháng 7. Theo mọi năm,ở Rạch Giá mới có lễ. Năm nay, quận Gò Quao mình bắt chước phátphần thưởng. Lục cụ Tăng Liên nghiêm mặt lại. Ðem ghe ngo của nhà chùa để đua,ăn mừng một ngày lễ chẳng liên quan gì đến dân mình nghĩ cũng khó xửthật. Không tham dự là chống lại với nhà nước Lang Sa, còn tham dự thìmất cả ý nghĩa thiêng liêng. Lục cụ bước ra khỏi liêu, đi vòng qua trại láđể ngắm chiếc ghe ngo. Cụ nói: - Ðua thì cũng được. Ngặt mình không sửa soạn trước. Rủi thua thìmất danh xóm này. Phải bào lại cho láng, sơn hai lớp thật kỹ. Chú phóhương quản biết không? Ghe không trơn láng đi chậm lắm, dầu mình cốsức bơi. Cẩu thả như thế này... Chú phó hương quản nói: - Ðây là chuyện cực chẳng đã. Chùa nào cũng vậy, họ đâu có thời giờsửa soạn kỹ hơn mình. Dầu muốn hay không, mình cũng phải đua. Nghenói thì quan trên giúp mỗi người một ổ bánh mì, mười người lãnh mộthộp sữa. Ai về nhứt, được giải... thưởng danh dự. Lục cụ gật đầu: - Phải, nhưng mà... chú chắc mình thắng kỳ này không? Chú phó hương quản cười dòn: - Dạ chắc. Dân xóm mình bơi giỏi lắm; hơn nữa, mới tìm được xácchiếc ghe ngo xưa. Ghe có hồn, lục cụ à! Hồn chiếc ghe xưa giúp chiếcghe đời nay. Hồi hôm qua, hèn chi tôi nghe chiếc ghe ngo này chuyểnmình răng rắc như sung sức lắm. Thế là sáng hôm sau lục cụ đích thân ...