Chiếc Lexus và cây Ô liu - phần 5

Trước đó vài tháng, tôi ở Thái Lan, quan sát một nền tư bản theo lối bè cánh đang suy sụp. Tôi thu xếp để phỏng vấn Sirivat Voravetvuthikun, một tay kinh doanh xây dựng địa ốc bị khánh tận trong thời gian Thái Lan - họ phải đi xin bán bánh mì kẹp thịt để sống qua ngày
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Chiếc Lexus và cây Ô liu - phần 5wWw.VietLion.Com – Thư vi n eBook Online – Free for All ! 2010hơn nhi u: Hãy t thân v n ñ ng. Ki m vi c làm. G i ti n cho gia ñình.Trư c ñó vài tháng, tôi Thái Lan, quan sát m t n n kinh t tư b n theo l i bè cánh ñang suy s p.Tôi thu x p ñ ph ng v n Sirivat Voravetvuthikun, m t tay kinh doanh xây d ng ñ a c b khánht n trong th i gian Thái Lan ch u kh ng ho ng tài chính. Anh và v ñã tr thành bi u trưng c a h uqu c a kh ng ho ng Thái Lan - h ph i xin ñi bán bánh mì k p th t ñ s ng qua ngày. T ch giàucó, nay hai v ch ng ph i ñi thuê m t ch trong trung tâm Bangkok, cùng v i nh ng ngư i làm cũc a h d ng m t cơ s bán bánh mì k p th t và giao hàng trên ñư ng ph . Sirivat ñ n ch tôi c ñeom t h p ñ ng th c ăn mà vàng gi ng như m t tay bán rong m t sân v n ñ ng M . ði u tôi nhnh t trong bu i ph ng v n là anh ta không l v cay ñ ng hay tuy t v ng. Anh nói ñ t nư c TháiLan ñã t làm h ng vi c. Ai cũng bi t th . Dân chúng gi ñây ph i th t lưng bu c b ng ch u ñ ng,ti p t c chương trình và không còn nhi u ñi u ñ nói. Tôi h i anh ta ñã có lúc nào gi n d haykhông? Có lúc nào mu n ñ t công s c a chính ph không, khi th y tài s n c a mình b m t mát?Không, Sirivat gi i thích: Chúng tôi không mu n quay v s ng nơi r ng rú, ai cũng mu n có ñ is ng khá hơn, v y ai cũng ph i làm sao ñ ch nghĩa tư b n có hi u qu , không còn con ñư ng nàokhác. Chúng tôi ph i t c i thi n và tuân theo quy lu t c a th gi i... Ch có nh ng ngư i bi t c nhtranh m i t n t i ñư c. Hi n nay có th ph i c n ñ n m t chính ph ñoàn k t qu c gia vì gánh n ngc a m i ngư i th t là l n.Vài tháng sau ñó tôi ñ n d m t bu i thuy t trình t i Washington c a Anatoly Chubais, công trìnhsư c a nh ng cu c c i cách kinh t và tư nhân hóa c a nư c Nga mà nay ñã th t b i. Chubais sangHoa Kỳ ñ kêu g i l n cu i cùng nh ng tr giúp tài chính c a IMF sang Nga; trong khi ñó h vi n,Vi n Duma c a nư c này, trong ñó ph n ñông là các dân bi u c ng s n, ti p t c t s a l i nh ngñi u ki n mà IMF ñ t ra khi cho nư c Nga vay ti n. Vi n Duma thư ng ch p cho Chubais cái mũph n qu c và tay sai c a nư c ngoài do vi c ông ta thúc gi c ñ t nư c c i t sâu sát hơn v kinh tvà ñ nh hư ng theo th trư ng t do. Tôi h i Chubais ông ñáp l i nh ng l i ch trích ñó ra sao vàông tr l i: OK, tôi nói v i h , Chubais là m t ñi p viên c a CIA và IMF. Nhưng quý v có cáchnào khác không? Các v có sáng ki n gì m i không? V i câu h i ñó, Chubais nói, chưa bao giông ta nh n ñư c câu tr l i nào cho ñàng hoàng vì nh ng ngư i c ng s n không nghĩ ra ñư c ñi ugì kh dĩ hơn.Vài tháng sau ñó tôi sang Brazil. ñó tôi ph ng v n Fabio Feldmann, m t c u B trư ng Môitrư ng c a vùng Sao Paulo, Dân bi u Qu c h i Brazil, lúc ñó ñang v n ñ ng tranh c ñ tr l i vtrí cũ c a ông Sao Paulo. Văn phòng c a ông ta lúc ñó có r t ñông các nhân viên v n ñ ng tranhc , ñ y các bích chương kh u hi u. Feldmann là ngư i c p ti n. Tôi h i ông ta v b n ch t c a cáctranh cãi chính tr nư c này hi n t i là gì. Ông ta nói: Nh ng ngư i cánh t [duy ý chí] Brazilñang b t c. Thách th c ñ i v i chính quy n liên bang là tìm thêm công ăn vi c làm cho dân chúng.Quý v ph i ñ ng th i t o ra và phân ph i ngu n thu nh p trong dân chúng. Th nhưng nh ngngư i cánh t ñưa ra ñư c chương trình gì m i? Không th y h ñ ngh làm th nào ñ t o ra thunh p, mà ch th y h mu n phân ph i thu nh p .Nh ng câu chuy n trên nói v i chúng ta ñi u gì? M t khi ba quá trình dân ch hóa ñ ng th i xu thi n vào cu i nh ng năm 80, th i bay nh ng b c tư ng, chúng cũng th i bay nh ng l a ch n mangtính duy ý chí v n dĩ ñư c dùng ñ thay th ch nghĩa tư b n và th trư ng t do. Ngư i ta nói ñ nnh ng mô hình thay th cho th trư ng t do và nh t th hóa toàn c u, ngư i ta t ng ñòi h i ph i cóc i t , và r ng c n ph i có con ñư ng th ba, nhưng gi ñây không th y nh ng ñi u ñó là kh dĩ.Gi ñây ta th y rõ s phân bi t gi a trào lưu ngày nay so v i công cu c toàn c u hóa l n th c nh t.Vào th k 19 cho t i ñ u th k 20 khi cu c cách m ng công nghi p và tư b n tài chính hoànhhành châu Âu và châu M , nhi u ngư i ñã b s c khi nghe v cái g i là s tàn b o c a ch nghĩaDarwin và nh ng c i xay gió c a qu Satan. Nh ng th l c ñó phá v nh ng tr t t truy n th ng,Chi c Luxus và cây Ô liu Trang 67wWw.VietLion.Com – Thư vi n eBook Online – Free for All ! 2010tăng rõ r t kho ng cách giàu nghèo và d n nén lên con ngư i bi t bao áp l c. Nhưng chúng cũnggiúp tăng ñ n m c chóng m t m c s ng c a m t t ng l p ñã bi t t n d ng th m nh c a máy mócvà công c tài chính. Th c t lúc ñó làm s n sinh ra nhi u tranh cãi và h c thuy t, vì ngư i ta mu nt o nh ng t m ñ m b o v gi i th thuy n trư c nh ng con qu tư b n và th trư ng t do. NhưKarl Marx và Friedrich Engels ñã miêu t tình c nh th i ñó trong Tuyên Ngôn c a ð ng C ng S n:Cách m ng hóa thư ng xuyên trong s n xu t, ñ ng ch m thư ng xuyên t i ñi u ki n xã h i, xu t ...