Chính sách 'ngoại giao kinh tế' Nhật Bản với Đông Nam Á những năm 50-70 của thế kỷ XX và tác động của nó

Bài viết Chính sách “ngoại giao kinh tế” Nhật Bản với Đông Nam Á những năm 50-70 của thế kỷ XX và tác động của nó trình bày: Khái quát “chính sách ngoại giao kinh tế” của Nhật Bản sau Chiến tranh thế giới thứ hai; cụ thể hóa chính sách này đối với Đông Nam Á trong những năm 50-70 của thế kỷ XX và nêu những tác động của nó đối với Nhật Bản và Đông Nam Á,... Mời các bạn cùng tham khảo bài viết.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Chính sách “ngoại giao kinh tế” Nhật Bản với Đông Nam Á những năm 50-70 của thế kỷ XX và tác động của nóCHÍNHSÁCH“NGOẠIGIAOKINHTẾ”NHẬTBẢN VỚIĐÔNGNAMÁNHỮNGNĂM5070CỦATHẾKỶXX VÀTÁCĐỘNGCỦANÓ HOÀNGTHỊMINHHOA Tr ườngĐạihọcSưphạm–ĐạihọcHuế NGUYỄNTHỊLANHƯƠNG TrườngĐạihọcKhoahọc–ĐạihọcHuế Tómtắt: SauChiếntranhthế giớithứ hai,vớinhữngnhântố trongvà ngoàinướccónhiềuthayđổi,NhậtBảnđãđưara“Chínhsáchngoạigiao kinhtế”.Bàiviếtnàykháiquát“chínhsáchngoạigiaokinhtế”củaNhật BảnsauChiếntranhthếgiớithứhai;cụthểhóachínhsáchnàyđốivới ĐôngNamÁtrongnhữngnăm5070củathế kỷ XXvànêunhữngtác độngcủanóđốivớiNhậtBảnvàĐôngNamÁ.SausựthấtbạitrongChiếntranhthếgiớithứhai,nềnkinhtếNhậtBảnkiệtqu ệ. Vìvậy,khôiphụckinhtế làmộtyêucầubứcthiết.Vàđể làmđượcđiềunày,vềmặtđốingoại,đòihỏiNhậtBảnphảicóchínhsáchđốingoạivàlựachọnnhững đốitácquanhệ kinhtế phùhợp.ĐôngNamÁlàkhuvựcđầutiênmàNhậtBản hướngđếnđể thựchiệnsự điềuchỉnhchínhsáchsauchiếntranhmà“chínhsáchngoạigiaokinhtế”làmộtđiểnhình.1.KHÁIQUÁTCHÍNHSÁCHNGOẠIGIAOKINHTẾCỦANHẬTBẢN*NhântốtrongnướcChiếntranhthếgiớithứhaikếtthúc(1945),NhậtBảnlànướcbạitrận,sụpđổ vềvậtchấtvàtinhthần,chịusự chiếmđóngcủalựclượngĐồngminh,đứngđầulà Mỹ.MụcđíchcủalựclượngĐồngminhlà“phiquânsựhoá”và“dânchủhoá”Nhật BảnnhằmthayđổitínhchấtxãhộicủaNhậtBảntừ“quânchủ”sang“dânchủ”,từ“quânphiệthiếuchiến”sang“hoàbình”[2,tr.46].Sauchiếntranh,NhậtBảnbị chiếmđóngbởiquânĐồngminh,quanhệ củaNhật Bảnvớibênngoàihoàntoànbị cắtbỏ “thuộcđịabằng45%diệntíchNhậtBảnbịmấthoàntoàn…Độithươngthuyềnbịpháhuỷ,mậudịchquốctếbịngưnglạivàbịđặtvàosự quảnthúchếtsứckhókhăncủaquốctế”[4,tr.46].Việcbuônbáncủa NhậtBảnđượcthựchiệnthôngquacáctổchứcbuônbánđachínhphủcủaMỹ.Vớithựctếnhưvậy,ChínhphủNhậtBảnnhậnthứcrằng“disảncủasựthấtbại củaNhậtBảntrongchiếntranhđãbóbuộcđấtnướcnàyvàkhôngchophépmộtcon TạpchíKhoahọcvàGiáodục,TrườngĐạihọcSưphạmHuếISSN18591612,Số04(24)/2012:tr.106115107 HOÀNGTHỊMINHHOA–NGUYỄNTHỊLANHƯƠNGđườngnàokhácngoàiviệctậptrungphụchồivàpháttriểnkinhtế.Vìvậy,Nhật Bảnđãchuyểnsangđườnglốiđốingoạihoàbìnhpháttriểnkinhtế”.Vàchínhsách “ngoạigiaokinhtế”đượcđưarađểvựcdậynềnkinhtếbịkiệtquệsauchiếntranh.Ngoàira,mộtnhântố quantrọnggiữ vaitròkimchỉ namcủachínhsáchngoạigiao kinhtếcủaNhậtBảnlànguyêntắc“kinhtếtrênhết”bởitừkếhoạch5nămlầnthứnhấtchođếncáckếhoạchtiếptheocủaNhậtBảnđềutậptrungvàonguyêntắcsốmộtlànguyêntắc“kinhtếtrênhết”đểpháttriểnthậtnhanhnềnkinhtếđấtnước.*NhântốquốctếHiệp ướcPostdam(7/1945)buộcNhậtBảnđầuhàngĐồngminhkhôngđiềukiện(14/8/1945),bồithườngchiếnphívàchịusự kiểmsoátcủaquânđộiMỹ.Sausáu nămkể từ ngàyđầuhàngquânđộiĐồngminh,tháng9năm1951,tạinhàhátkịchSanFrancisco,hiệpđịnhhòabìnhNhậtBảnđượckíkết(cóhiệulựcvàotháng4năm1952).Cũngtrongthờigiannày,NhậtBảnđãkívớiMỹ“HiệpướcanninhMỹNhật”.chấpnhậndưới“ôbảovệhạtnhân”củaMỹ.Theohiệpước,NhậtBảncam kếtchoMỹquyềnduytrìcáclựclượnghải,lục,khôngquâncủaMỹởNhậtvàmộtliênminhquânsựđượchìnhthànhnhằmchốnglạiphongtràogiảiphóngdântộcvàvùngViễnĐông.Vớihiệp ướcSanFrancisco,NhậtBản đãkíkếtvới48nước khôngcộngsản[7,tr.22],vàđượcsựbảotrợcủaMỹtrongHiệp ướcanninhMỹ Nhật,đãbiếnNhậtBảnthànhmộtcăncứchốngcộngởchâuÁvàđiềunàyphùhợp vớichiếnlượctoàncầucủaMỹ.Cóthể thấyhiệp ướcanninhMỹNhậtlànềntảngchochínhsáchđốingoạicủaNhậtBảnsauchiếntranhbởihiệpđịnhlàsựcamkếtgiữgìnanninhcủaMỹđốivớiNhậtBảnnhưngcómộtđiềukiệnđổilạilàsự pháttriểncủaNhậtBảnbị “tróibuộcvàophetưbảnchủnghĩa”[8,tr.59]màMỹlàngườiđứngđầu.NhậtBảndựavàoMỹđểphòngthủđấtnướcvàtậptrungsứcpháttriểnk ...