Chính sách xuất khẩu cao su của Việt Nam trong giai đoạn hiện nay

Trong quá trình hội nhập kinh tế quốc tế với sự cạnh tranh khốc liệt, những rủi ro của thị trường xuất khẩu và các quy định khắt khe của các nước nhập khẩu, Nghiên cứu này tập trung phân tích thực trạng chính sách xuất khẩu cao su của Việt Nam. Đó là cơ sở gợi ý cho các Nhà quản lý đề xuất một số biện pháp hoàn thiện chính sách xuất khẩu cao su.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Chính sách xuất khẩu cao su của Việt Nam trong giai đoạn hiện nay Hội thảo Khoa học quốc gia “Thương mại quốc tế - Chính sách và thực tiễn tại Việt Nam”, ISBN: 978 - 604 - 67 - 1403 - 3 CHÍNH SÁCH XUẤT KHẨU CAO SU CỦA VIỆT NAM TRONG GIAI ĐOẠN HIỆN NAY Vietnam’s rubber export policy in the current period ThS. Hoàng Thị Mến 1, ThS. Quách Đại Vƣơng 21) Khoa Kinh tế và quản trị kinh doanh, Trường Đại học Hải Phòng, 2) Viện nghiên cứu chính sách, 1 2 Email: hoangmen89hp@gmail.com, quachdaivuong@gmail.com TÓM TẮT Trong quá trình hội nhập kinh tế quốc tế với sự cạnh tranh khốc liệt, những rủi ro của thị trƣờng xuất khẩu và các quy định khắt khe của các nƣớc nhập khẩu, Nhà nƣớc cần phải có những chính sách hỗ trợ cho ngƣời sản xuất và các doanh nghiệp tham gia vào hoạt động kinh doanh xuất khẩu cao su nhằm nâng cao chất lƣợng sản phẩm và khả năng cạnh tranh của doanh nghiệp trên thị trƣờng xuất khẩu.. Nghiên cứu này tập trung phân tích thực trạng chính sách xuất khẩu cao su của Việt Nam. Đó là cơ sở gợi ý cho các Nhà quản lý đề xuất một số biện pháp hoàn thiện chính sách xuất khẩu cao su. Từ khóa: cao su, sản lƣợng cao su, xuất khẩu cao su, chính sách xuất khẩu cao su, diện tích cao su 77 International science conference “International trade - Policies and practices in Vietnam”, ISBN: 978 - 604 - 67 - 1403 - 3 ABTRACT In the process of international economic integration with fierce compe- tition, risks of export markets and strict regulations of import countries, the State should have policies to support producers and businesses involved in rubber export business to improve product quality and competitiveness of enterprises in export markets. This study concen- trates on analyzing the status of Vietnam's rubber export policy. This is the basis for the Managers to suggest some solutions to complete the rubber export policy. Keywords: rubber, rubber‘s quantity, rubber export, rubber export policy, rubber area 1. MỞ ĐẦU Trong những năm qua, toàn cầu hóa kinh tế tiếp tục phát triển về quy mô, mức độ và hình thức biểu hiện với những tác động tích cực và tiêu cực, cơ hội và thách thức đan xen rất phức tạp. Việt Nam sẽ tiếp tục tiến hành hội nhập sâu và rộng với nền kinh tế quốc tế, trong đó một trong những mục tiêu hàng đầu là tăng nhanh kim ngạch xuất khẩu, tiến tới cân bằng xuất nhập khẩu. Xuất khẩu đã, đang và sẽ là mũi nhọn trong Chiến lƣợc hội nhập kinh tế khu vực và quốc tế của nƣớc ta. Với điều kiện tự nhiên và khí hậu thuận lợi, cao su là loại cây công nghiệp chủ lực, và là ngành có lợi thế so sánh của Việt Nam. Hiện nay, sản lƣợng cao su (CSTN) của nƣớc ta đứng thứ 3 trên thế giới chiếm khoảng 8,1% tổng lƣợng cao su thế giới, chỉ đứng sau hai nƣớc là Thái Lan và Indonesia. Thủ tƣớng Chính phủ đã ban hành Quyết định số 1684/QĐ-TTg về việc Phê duyệt chiến lƣợc hội nhập kinh tế quốc tế ngành nông nghiệp và phát triển nông thôn đến năm 2030. Theo đó, cao su là một trong 10 ngành hàng chiến lƣợc cùng với lúa gạo, rau quả, thủy sản, cà phê, chè, điều, tiêu, gỗ và chăn nuôi. Ngành hàng cao su 78 Hội thảo Khoa học quốc gia “Thương mại quốc tế - Chính sách và thực tiễn tại Việt Nam”, ISBN: 978 - 604 - 67 - 1403 - 3 đƣợc đánh giá là một trong những mặt hàng có giá trị xuất khẩu cao, cao su Việt Nam xuất khẩu sang một số thị trƣờng chính nhƣ Trung Quốc, ASEAN, Ấn Độ, Đông Bắc Á và EU. Kể từ năm 2013, Việt Nam vƣợt qua Malaysia trở thành quốc gia xuất khẩu cao su lớn thứ 3 trên thế giới, năm 2014, kim ngạch xuất khẩu CSTN đạt khoảng 1,67 tỷ USD. Thực trạng các chính sách xuất khẩu cao su của nƣớc ta chƣa đáp ứng đƣợc yêu cầu đó. Những chính sách đặc thù riêng phát triển ngành cao su chƣa có nhiều, đặc biệt những chính sách hỗ trợ cho hoạt động xuất khẩu cao su còn nhiều hạn chế, chƣa tạo tiền đề để đẩy mạnh xuất khẩu cao su.Vì vậy, cần phải đánh giá lại hệ thống chính sách xuất khẩu cao su của nƣớc ta, qua đó tìm ra những nội dung hạn chế bất cập và đƣa ra các giải pháp kịp thời để khắc phục, hƣớng tới một hệ thống chính sách cao su xuất khẩu hiệu quả cao và bền vững. 2. KHÁI QUÁT THỊ TRƢỜNG CAO SU THẾ GIỚI 1800 1600 1400 1200 1000 Sản lượng 800 Tiêu thụ 600 400 200 0 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 Hình 0-1: Sản lƣợng và tiêu thụ cao su tự nhiên thế giới giai đoạn 2012 – 2018 Nguồn: Tổ chức nghiên cứu cao su quốc tế (IRSG) 79 International science conference “International trade - Policies and practices in Vietnam”, ISBN: 978 - 604 - 67 - 1403 - 3 Ngành công nghiệp cao su trên thế giới đƣợc phân ra hai mảng chính đó là: cao su tự nhiên và cao su tổng hợp.. Hàng năm, sản lƣợng và tiêu thụ cao su tự nhiên thƣờng có sự đi đôi song hành với nhau và không có nhiều sự chênh lệch. Theo Tổ chức nghiên cứu cao su thế giới IRSG, trong giai đoạn 2012 – 2018, tăng trƣởng sản lƣợng và tiêu thụ cao su tự nhiên toàn cầu trung bình trên năm đạt lần lƣơt 4,01% và 2,42%. Với tốc độ tăng trƣởng sản lƣợng nhanh hơn tốc độ tăng trƣởng tiêu thụ, đã gây ra hiện tƣợng dƣ cung trên thị trƣờng thế giới, cũng nhƣ những ảnh hƣởng tiêu cực tới ngành khai thác, sản xuất cao su tự nhiên nói chung. Với vị trí là khu vực kinh tế năng động hàng đầu thế giới, châu Á – Thái Bình Dƣơng là khu vực dẫn đầu trong tiêu thụ cao su thiên nhiên chiếm thị phần 73%, tiếp theo là khu vực châu Mỹ chiếm 14%. Việt Nam đặc biệt nằm trong khu vực này, vì vậy đƣợc hƣởng lợi thế từ khoảng cách địa lý. Hình 0-2: Thị phần tiêu thụ cao su tự nhiên theo khu vực năm 2018 (%) Nguồn: Tổ chức ngh ...