Chǎm sóc ban đầu cho vận động viên - K. Bert Fields

Chǎm sóc ban đầu cho vận động viênK. Bert Fields Bắt đầu từ những nǎm 1970, số vận động viên (VĐV) tham gia tập luyện các môn thể thao như bơi, chạy, tennis, thể dục nhịp điệu, xe đạp và bóng bàn đã đạt con số kỷ lục. Hiện nay cứ 3 người dân Mỹ thì có 1 người tập luyện thể dục hàng ngày. Cũng lúc này thì các hoạt động thể thao của nữ thanh, thiếu niên và thiếu nhi cũng phát triển đáng kể. Số lượng học sinh nữ trong các trường Trung học tham gia các...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Chǎm sóc ban đầu cho vận động viên - K. Bert Fields Chǎm sóc ban đầu cho vận động viênK. Bert FieldsBắt đầu từ những nǎm 1970, số vận động viên (VĐV) tham gia tập luyện các mônthể thao như bơi, chạy, tennis, thể dục nhịp điệu, xe đạp và bóng bàn đã đạt con sốkỷ lục. Hiện nay cứ 3 người dân Mỹ thì có 1 người tập luyện thể dục hàng ngày.Cũng lúc này thì các hoạt động thể thao của nữ thanh, thiếu niên và thiếu nhi cũngphát triển đáng kể. Số lượng học sinh nữ trong các trường Trung học tham gia cáchoạt động thể dục thể thao đã tǎng lên một cách đáng ngạc nhiên: trong nhữngnǎm 70 bằng 700% so với thập kỷ trước. Hiện nay, trừ số lượng những người thamgia tập luyện ở các lớp giáo dục thể chất còn có khoảng trên 25 triệu trẻ em Mỹtham gia tập luyện trong các tổ chức thể thao. Chắc chắn rằng xu hướng phát triểnthể thao cũng gắn liền với sự tǎng chấn thương trong thể thao.Bác sĩ gia đình khám và đánh giá chấn thương cho VĐV ở mọi lứa tuổi. Để thựchiện tốt những nhiệm vụ này, các bác sĩ gia đình cần hiểu rõ:a. Vai trò của kiểm tra trước khi tập luyện.b. Phương pháp đánh giá và xử trí các chấn thương trong thể thao.c. Quan hệ giữa thể thao, huấn luyện, điều trị và phục hồi chấn thương.Chương này sẽ tháo luận những vấn đề trên.Kiểm tra sức khỏe trước khi tập luyện thể thaoMục tiêu chủ yếu của kiểm tra trước tập luyện trong các trường phổ thông là dểlàm giảm những nguy cơ đặc hiệu trong thi đấu (hơn là phát hiện các bệnh tật).Kiểm tra trước cần phải được tiến hành như một cuộc thǎm khám chuẩn xác củabác sĩ đối với bệnh nhân. Các cuộc kiểm tra sức khỏe hàng loạt tại nhiều cơ sởkhác nhau không cho phép phát triển mối quan hệ gần gũi giữa bác sĩ và VĐV. Sựriêng tư không chỉ thể hiện sự tôn trọng đối với các VĐV trẻ mà còn tạo cơ hộicho những câu hỏi nhạy cảm.Tiền sử: Các nghiên cứu luôn cho thấy rằng việc khai thác tiền sử bệnh cung cấplượng thông tin chẩn đoán rất lớn trong khi khám trước tập luyện. Những thông tincơ bản để đánh giá nguy cơ có thể xảy ra trong khi chơi thể thao thường có thểđược xác định qua các câu hỏi ở bảng 11.1.Bảng 11.1: Các câu hỏi chủ chốt để hỏi trong kiểm tra trước tập luyện.Câu hỏi Nguy cơ1. Có ai trong gia đình VĐV ( ông, bà, cha, mẹ, anh, chị) Bệnh lý tim mạchđột tử trước tuổi 50 không ?2. Có bao giờ VĐV bị ngất trong khi tập hoặc phải ngừng Bệnh lý tim mạchtập do chóng mặt không?3. VĐV có bị hen ( khò khè) , sốt viêm mũi dị ứng, ho sau Hen gắng sứcluyện tập không?4. VĐV đã bao giờ bị gãy xương, mang nẹp bột, hoặc Chấn thương cơ xươngchấn thương khớp chưa?5. VĐV có tiền sử bị chấn động não ( bị nốc ao) không? Chấn thương thần kinh6. Đã bao giờ VĐV bị say nóng chưa( Bệnh liên quan tới Bệnh liên quan tới sức nóngsức nóng )?7. VĐV có điều gì cần nói với bác sĩ không? Thói quen có hại cho sức khỏe/ hoạt động tình dục8. VĐV có bị bệnh gì mãn tính không hoặc có thường Các bệnh lý chungxuyên phải đến gáp bác sĩ vì vấn đề sức khỏe đặc biệt gìđó không?9. VĐV có dùng thuốc gì không? Các bệnh lý chung10. VĐV có bị dị ứng với thuốc gì hay ong đốt không? Các bệnh lý chung11. VĐV có bị mất một tạng nào trong những tạng đôi Các bệnh lý chungkhông (mắt, tai, thận, tinh hoàn , buồng trứng...)?Các câu hỏi này sàng lọc được những tình trạng bệnh lý nghiêm trọng có thể gâyđột tử như phì đại cơ tim hoặc say nóng. Các câu hỏi này cũng xác định các vậnđộng viên có nguy cơ do những vấn đề chung như hen do tập quá sức hoặc chấnthương đã được điều trị không thích hợp. Đối với mỗi câu trả lời dương tính cầnhỏi kỹ hơn.Khám thực thể: Trong thǎm khám ngắn trước luyện tập, cần phải phát hiện 3 vấnđề bất thường rất phổ biến là: Huyết áp cao, tiếng thổi tim và vấn đề có liên quanđến chỉnh hình - đặc biệt là những bất thường ở đầu gối. Cần tập trung đánh giáthêm những chi tiết đã phát hiện ở phần hỏi tiền sử, bao gồm những vùng giảiphẫu dễ xảy ra chấn thương có liên quan đến môn thể thao VĐV sẽ tham gia. Cáctest trong phòng thí nghiệm (ví dụ như phân tích nước tiểu) ít có tác dụng để pháthiện vận động viên nào có nguy cơ cao trong khi chơi thể thao và thường cho kếtquả dương tính giả.Khuyến nghị và theo dõi: Sau khi khám thực thể, mức độ tham gia của bệnh nhânsẽ được quyết định. Có thể bệnh nhân sẽ chỉ được tham gia chơi một số môn thểthao cụ thể nào đó hoặc được tham gia chơi tất cả các môn thể thao; Có thể phảikhám lại sau khi có những test chẩn đoán đặc biệt, phục hồi chức nǎng hoặc điềutrị hoặc bị loại ra khỏi các cuộc luyện tập. Theo các nghiên cứu chỉ có khoảng 1%các VĐV đáng bị loại. Phần lớn các VĐV muốn và cần được gợi ý về một sự lựachọn khác khi có quyết định của y học là không được tham gia chơi thể thao.Các bác sĩ nên có nhiều hướng dẫn cho việc theo dõi h ...