Chớ dễ tính với thuốc bổ não

Chớ dễ tính với thuốc "bổ não"Thuốc bổ thần kinh có tác dụng giảm mệt mỏi, tăng cường sức khỏe, giúp ăn, ngủ được, tăng tập trung và giúp trí nhớ tốt hơn. Tuy nhiên không thể vì đó là thuốc "bổ não" mà chúng ta lạm dụng. Và cũng không phải vì thuốc bổ mà người bệnh lại không quan tâm đến chống chỉ định trong điều trị thiểu năng tuần hoàn não. Dễ tính trong chẩn đoán Thiểu năng tuần hoàn não là hiện tượng thiếu hụt lưu lượng máu tại não một cách có hồi phục được...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Chớ dễ tính với thuốc "bổ não" Chớ dễ tính với thuốc bổ nãoThuốc bổ thần kinh có tác dụng giảm mệt mỏi, tăng cường sức khỏe, giúp ăn, ngủ được,tăng tập trung và giúp trí nhớ tốt hơn. Tuy nhiên không thể vì đó là thuốc bổ não màchúng ta lạm dụng. Và cũng không phải vì thuốc bổ mà người bệnh lại không quan tâmđến chống chỉ định trong điều trị thiểu năng tuần hoàn não.Dễ tính trong chẩn đoánThiểu năng tuần hoàn não là hiện tượng thiếu hụt lưu lượng máu tại não một cách có hồiphục được biểu hiện bằng dấu hiệu mất hoặc suy giảm chức năng não kéo dài dưới 1giờmà thường gặp là 2-15 phút. Đây là chứng bệnh khá thường gặp.Biểu hiện của bệnh là bại yếu nửa người, giảm hoặc mất sự phối hợp điều hoà vận động,suy giảm thị lực, xuất hiện các dấu hiệu như nhìn đôi, nuốt khó, nói ngọng... kéo dài dưới1giờ. Việc chẩn đoán xác định thiếu máu não tạm thời hay thiểu năng tuần hoàn não cầnphải được khám xét cụ thể, tỉ mỉ. Tuy nhiên, việc chẩn đoán chứng thiểu năng tuần hoànnão đang được áp dụng quá dễ dãi đến mức phổ cập. Nhiều khi, người bệnh chỉ thanphiền là đau đầu, mất ngủ đã được cho ngay một chẩn đoán: thiếu máu não.Dễ dãi trong điều trịTuần hoàn não có đặc điểm là thay đổi theo sự biến động của huyết áp nhằm duy trì mộtáp lực hằng định 100mmHg trong mạch máu não. Hệ thống mạch này sẽ tự động giãn rakhi huyết áp tụt và tự co lại khi huyết áp tăng. Cơ chế được tự động điều chỉnh khi huyếtáp nằm trong khoảng 70-150mmHg hay nằm trong giá trị 70% huyết áp ở những đốitượng tăng huyết áp. Nằm ngoài giá trị này, phản ứng điều chỉnh giảm tác dụng, thậm chíkhông còn tác dụng điều hoà. Vì thế, việc sử dụng những thuốc can thiệp vào tuần hoànnão cần tính đến giới hạn tác dụng của thuốc.Những thuốc hay sử dụng trong lâm sàng để điều trị cho những người bệnh chủ yếu dựatheo hai cơ chế: tăng cường tuần hoàn não và tăng cường vận chuyển ôxy cho não.Chúng có bản chất là những thuốc giãn mạch nhằm tăng lưu lượng tuần hoàn não và cácthuốc tăng trao đổi ôxy giữa máu và phổi, giữa máu và mô, nhằm làm tăng khả năng hấpthụ ôxy của tế bào thần kinh.Các thuốc thường dùng bao gồm: Nhóm cinnarizine (stugeron), vinpocetin (cavinton),flunarizine (sibelium), ginko biloba (tanakan), piracetam (nootropin) và nhómmeclofexonat (lucidril), almitrine (duxil)... Tuy nhiên có một điều lưu ý là các thuốc giãnmạch chỉ có tác dụng cải thiện lưu lượng tuần hoàn não khi và chỉ khi tình trạng cácmạch máu bình thường. Nghĩa là nếu mạch máu bị xơ cứng trầm trọng thì các thuốc nàykhông hề có tác dụng.Cần lưu ý là các thuốc có tác dụng cải thiện tuần hoàn não không nên được sử dụng quádễ dãi theo quan niệm không có bệnh thì cũng chẳng sao. Sự thực, cần tuân theo nhữngchỉ định dược lý. Đối với những bệnh nhân thiếu máu não tạm thời thì việc sử dụng thuốctăng cường tuần hoàn não được coi là chỉ định hàng đầu vì nó sẽ ngăn chặn tế bào bị tổnthương, những tế bào mà khi đã bị tổn thương thì không có khả năng tái tạo. Ngoàinhững bệnh về thần kinh trung ương thì một số bệnh khác rất cần tới những thuốc nàynhằm cải thiện sự hồi phục của tế bào. Chúng bao gồm: nhiễm độc thần kinh ốc tai tiềnđình do nhiễm độc kháng sinh trị bệnh lao như streptomycin, hội chứng Meniere, suynhược thần kinh, bệnh nhân sau đột qụy... Tuy nhiên, chúng ta không thể coi chúng nhưlà một phương thức kê thêm để bổ sung vào đơn thuốc cho những người đau đầu, mấtngủ chưa rõ nguyên nhân hay cho phòng ngừa.Những chống chỉ định nghiêm ngặtKhông thể coi những thuốc làm tăng cường tuần hoàn não là những phương thuốc cứucánh hay dự phòng. Bởi nó tuy là thuốc bổ, đứng theo phương diện trị bệnh, nhưng ở mộtkhía cạnh nào đó nó cũng có những chống chỉ định nghiêm ngặt.Cinnarizine và flunarizine đều là những hoạt chất ức chế histamin và có tác dụng ức chếcanxi. Chính vì thế chúng có tác dụng giãn mạch, đặc biệt là những mạch nhỏ của não.Nhưng nó lại gây ra buồn ngủ không cưỡng được và gây ra triệu chứng rối loạn vận độngtự động (như run tay, tăng phản xạ, giật cục..) mà y học gọi là ngoại tháp, gây ra trầmcảm. Vì vậy những thuốc này không được sử dụng ở những người phải điều khiển giaothông, những bệnh nhân có triệu chứng ngoại tháp như bệnh Parkinson, những bệnh nhânbị bệnh tâm thần kiểu trầm cảm.Những thử nghiệm trên động vật cho thấy dịch chiết ginko có khả năng gây quái thai vàcó thể gây chết lưu thai. Vì vậy, ginko được chống chỉ định cho phụ nữ có thai.Tương tự, piracetam là một thuốc được coi như là thuốc có tác dụng dưỡng chất trên hoạtđộng tâm thần, được cho là có cải thiện với trí nhớ và khả năng học thuộc. Mặc dù cơ chếthực sự chưa rõ nhưng người ta giả thiết là do nó làm tăng hoạt động tuần hoàn ở não vàtăng tạo ra những chất trung gian thần kinh. Tuy nhiên, thuốc này lại có khả năng gây raco giật ở những bệnh nhân nhạy cảm nên nó tuyệt đối không được sử dụng với nhữngbệnh nhân động kinh, những người mà triệu chứng đau đầu như là một yếu tố thườngxuyên có.Thế nên, không thể vì ...