Chon cơ hội làm giàu từ hội nhập

Giáo sư Martin Schwarzt, chuyên gia về toàn cầu hoá tiếp tục đề cậpphân tích về cơ hội làm giàu cho các nền kinh tế, đặc biệt là kinh tếViệt Nam, khi bước vào hội nhập.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Chon cơ hội làm giàu từ hội nhậpVN: Chọn cơ hội làm giàu từ hội nhậpGiáo sư Martin Schwarzt, chuyên gia về toàn cầu hoá tiếp tục đề cậpphân tích về cơ hội làm giàu cho các nền kinh tế, đặc biệt là kinh tếViệt Nam, khi bước vào hội nhập. Giáo sư Martin Schwarzt: NênToàn cầu hoá có đáng ngại với Việt Nam? tránh cạnh tranh với các nước đang phát* Nhiều người ở Việt Nam có quan điểm e ngại đối với toàn cầu hoá. triểnTheo ông sự e ngại này có cơ sở ở chỗ nào và không có cơ sở ở chỗ nào?- Sự không có cơ sở ở đây là một nước nghèo và trình độ công nghệ tương đối lạc hậunhư Việt Nam rất khó có thể khá hơn nếu không đẩy mạnh được xuất khẩu ra thếgiới.Vả lại, cũng khó có thể phát triển công nghệ nếu không có mối quan hệ với các quốcgia phát triển theo nhiều cách khác nhau, đặc biệt là thu hút được dòng đầu tư trựctiếp từ những quốc gia đó.Một nước nghèo như Việt Nam không có nhiều tiền, bởi vậy nhu cầu cho sản xuấtkhông cao, và như vậy khó khuyến khích các nhà đầu tư đổ tiền vào máy móc, thiết bịhiện đại, hay đào tạo nguồn nhân lực tốt hơn.Chính vì vậy, khi xâm nhập được vào những thị trường lớn hơn, Việt Nam sẽ tậndụng được nhu cầu nhập khẩu từ những thị trường đó để khuyến khích cũng nhưbuộc doanh nghiệp phải mở rộng đầu tư. Vô hình trung, năng suất lao động sẽ đượcnâng lên, và thu nhập của người lao động cũng được cải thiện.Tuy nhiên, trong nỗi e ngại này tôi thấy vẫn có những cơ sở của nó. Toàn cầu hoá, hayhội nhập quốc tế, có nghĩa là nền kinh tế của Việt Nam sẽ bị phơi bày ra trước mọivấn đề mà thị trường tạo ra.Một vấn đề điển hình trong số đó là trong kinh tế thị trường là cạnh tranh rất khốcliệt, và luôn có kẻ được người thua. Chính những người thua ngoài việc bị phá sản, họcòn kéo theo hàng loạt người mất công ăn việc làm, và gây ra vấn đề lớn cho xã hội.Phải cân bằng lợi ích hai nhóm được - thua* Toàn cầu hoá, hay hội nhập quốc tế, là một xu hướng không thể tránh khỏi, cả vớinhững nước như Việt Nam. Vậy có cách nào hạn chế những mặt trái do nó mang lại?- Có chứ! Đó là cân bằng lại lợi ích của hai nhóm được - thua trong xã hội. Nhà nướcsẽđóng vai trò phân phối lại phần thu nhập thặng dư do thị trường tạo ra và thuộc vềkẻ được một cách trực tiếp hoặc gián tiếp.Còn việc nhà nước sẽ can thiệp như thế nào lại phụ thuộc vào những thoả hiệp chínhtrị cơ bản được hình thành một cách khác nhau ở những nước khác nhau. Không cócách duy nhất nào hoàn toàn đúng,thậm chí ở những nước có cùng trình độ phát triển.Ở Mỹ 20% dân số có thu nhập cao nhất sở hữu khoảng gần 50% thu nhập toàn xã hội,trong khi bộ phận 20% đó ở Thuỵ Điển chỉ nắm giữ có 35%. Ở Brazil tỷ lệ thu nhậpxã hội do 1/5 dân số đó nắm giữ lại lên tới 60-65%, tức là kẻ thắng hầu như khôngchia sẻ gì cho kẻ thua thông qua nhà nước.Việc phân phối lại thu nhập thặng dư ở Thuỵ Điển tốt hơn ở Mỹ do sự đông nhất vềsắc tộc và tôn giáo ở đó, trong khi đó Mỹ là một quốc gia đa chủng tộc, đa tôn giáo,chưa kể đến yếu tố phân tán về địa lý.Trở lại vấn đề Việt Nam, năm nay sẽ cực kỳ quan trọng bởi các bạn phải nỗ lực gianhập WTO nhằm thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, mở rộng thị truờng xuất khẩu, thếnhưng cũng sẽ tạo ra sự phân cực trong xã hội.Một trong những điều nhà nước cần làm là can thiệp vào thị trường và làm giảm đi sựphân cực. Nước Đức ở thế kỷ 19, cũng như Hàn Quốc ở thế kỷ 20, đã thành công vớisự can thiệp của nhà nước trong việc đổi mới công nghệ cho doanh nghiệp, giúp họcạnh tranh tốt hơn, và tìm thị trường mới cho sản phẩm của họ.Nên tránh cạnh tranh với các nước đang phát triển* Liệu Việt Nam có thể học tập theo gương Hàn Quốc mấy thập kỷ trước?- Không nên và cũng không thể bởi những lý do sau đây.Thứ nhất, bộ máy lãnh đạo ở Việt Nam không được tập trung như ở Hàn Quốc donhững nguyên nhân mang tính lịch sử.Việt Nam là một nước có điều kiện địa lý trải dài nên có sự phân chia vùng miền vớinhững khác biệt khá lớn, trong khi đó Hàn Quốc trong cuộc nội chiến Nam Bắc đãđược Mỹ giúp xây dựng một chính quyền quân sự với quyền lực rất tập trung.Hơn nữa, do là đồng minh của Mỹ trong chiến tranh lạnh nên Hàn Quốc đã nhận đượcrất nhiều viện trợ nước ngoài, bao gồm cả đào tạo nguồn nhân lực lẫn vốn liếng,công nghệ Rõ ràng là về khía cạnh kỹ thuật nhờ được đào tạo bài bản hơn bộ máycông quyền ở Hàn Quốc tự tin và mạnh dạn trong quyết định hơn bộ máy công quyềnở Việt Nam.Còn về vốn liếng và công nghệ, một nước nghèo như Việt Nam hiện nay, hay HànQuốc mấy chục năm về trước, không có khả năng tạo ra tư liệu sản xuất, không thểchế tạo máy móc, trong quá trình công nghiệp hoá. Và việc phải nhập khẩu khoảng50-75% số máy móc thiết bị cần thiết là điều đương nhiên.Muốn nhập máy móc, thiết bị, các bạn phải xuất khẩu để lấy tiền nhập khẩu. Nhưngvấn đề ở đây là khi tiền xuất chưa thu được thì hoá đơn thanh toán hàng nhập đã đếntrước rồi, và các bạn sẽ bị lún sâu vào nợ nước ngoài.Các chủ nợ sẽ không để yên, và chắc chắn các bạn sẽ lâm vào khủng hoảng ngoạihối. Cái cách mà Mỹ đã giúp Hàn Quốc vào đầu những năm ’80 của thế kỷ trước, khichính Bắc Mỹ cũng bị khủng hoảng, là họ yêu cầu một đồng minh khác là Nhật Bảncho nước này vay 4 tỷ USD vào năm 1982, giúp họ vượt qua khủng hoảng.* Rõ ràng là Việt Nam không thể học tập gì ở ông bạn Hàn Quốc này rồi. Nếu giớilãnh đạo Việt Nam hỏi ông một lời khuyên, ông sẽ nói gì?- Tôi sẽ nói rằng họ phải khuyến khích phát triển những ngành kinh tế, nhưng đừngchọn những ngành phổ biến mà bất cứ nước nào ở trình độ của Việt Nam cũng chọn.Như vậy Việt Nam sẽ tránh được sự cạnh tranh trực tiếp và khốc liệt với họ, nhất làvới những nước lớn hơn như Trung Quốc hay Indonesia chẳng hạn.Tôi thực sự không hiểu sâu về nền kinh tế Việt Nam, nên ...