Chóng mặt ở người cao tuổi

Chóng mặt ở người cao tuổi: Nguyên nhân của nhiều tai nạn“Chóng mặt ở người cao tuổi (NCT) không khác gì nhiều so với hiện tượng chóng mặt ở các lứa tuổi khác. Đó là sự xuất hiện của các triệu chứng mơ hồ, cảm giác thấy đồ vật chung quanh hay bản thân quay cuồng, chuyển động. Tuy nhiên, chóng mặt ở NCT lại thường là nguyên nhân của nhiều tai nạn gây chấn thương về xương khớp và sọ não” - BS. Phan Hữu Phước, Thạc sĩ Lão học, Trường Đại học Y khoa Phạm Ngọc Thạch cho...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Chóng mặt ở người cao tuổi Chóng mặt ở người cao tuổi: Nguyên nhân của nhiều tai nạn“Chóng mặt ở người cao tuổi (NCT) không khác gì nhiều so với hiện tượng chóngmặt ở các lứa tuổi khác. Đó là sự xuất hiện của các triệu chứng mơ hồ, cảm giácthấy đồ vật chung quanh hay bản thân quay cuồng, chuyển động. Tuy nhiên, chóngmặt ở NCT lại thường là nguyên nhân của nhiều tai nạn gây chấn thương về xươngkhớp và sọ não” - BS. Phan Hữu Phước, Thạc sĩ Lão học, Trường Đại học Y khoaPhạm Ngọc Thạch cho biết trong một buổi tư vấn về chóng mặt ở NCT tạiTP.HCM.Hàng trăm dạng chóng mặt ở NCTCô Lưu Thị Bích Lan (quận 3, TP.HCM) 50 tuổi thắc mắc, không hiểu tại sao mỗi khi côngồi lâu mà đứng dậy thì bị mất thăng bằng, đi đứng không vững. Nhiều lần đã té ngã,ngất xỉu phải vào bệnh viện cấp cứu, truyền nước. Cô cho biết bản thân đang phải điều trịcao huyết áp kéo dài.Tương tự, cô Nguyễn Hoàng Oanh 68 tuổi (ngụ quậnBình Thạnh) cũng “than” thường xuyên bị chóng mặt,xây xẩm, quay cuồng kéo dài đã 2 năm nay. Thậm chícó những lần bị chóng mặt nên nôn ói nhiều và gầnđây khi đang xuống cầu thang, cô đã té gãy tay, chấnthương đầu phải vào điều trị và theo dõi tại BV. Nhândân Gia Định hơn 10 ngày. Bà Nguyễn Thị Bé, 90tuổi thì thường xuyên bị chóng mặt mỗi lần đổi tư thếkhi nằm trên giường. Người nhà đã cho bà tập đi lùivào buổi sáng theo hướng dẫn của một người bạnnhưng không bớt.BS. Phước cho biết, tất cả các biểu hiện chóng mặt trên đều là triệu chứng chung củachóng mặt kịch phát lành tính, rất thường gặp ở NCT có thể kèm các bệnh về tim mạch,huyết áp. Ngoài dạng này cũng có cơn chóng mặt kịch phát kéo dài do ảnh hưởng của caohuyết áp, là dạng chóng mặt nguy hiểm.Có nhiều NCT xuất hiện cơn chóng mặt rất “lạ”. Cô Nguyễn Thị Thu Hoài, 56 tuổi (quận11) cho biết, trước đây, khi còn là giáo viên dạy hóa học, cô thường xuyên phải dạy quánhiều tiết, soạn giáo án, dạy thêm… nên bỗng dưng xuất hiện triệu trứng chóng mặt từ đóvà kéo dài đến tận bây giờ, khi cô đã nghỉ hưu. Thậm chí, bây giờ chỉ cần nghe ai nói đếntừ chóng mặt hay nhìn thấy chữ chóng mặt trên sách báo là cô đã… chóng mặt rồi. Lýgiải điều này, BS. Phước cho biết, đúng là có khá nhiều người cũng gặp “bệnh” chóngmặt kiểu này. Đó là do căng thẳng, stress gây nên, sau đó, yếu tố tâm lý đã “điều khiển”NCT khi nghe hoặc nhìn thấy những hình ảnh gây chóng mặt.Làm gì khi bị chóng mặt ?Chóng mặt nói chung và cơn chóng mặt kịch phát lành tính ở NCT phần lớn không rõnguyên nhân chiếm khoảng 50 -70%. Những nguyên nhân như say tàu xe hoặc có nhữngnguyên nhân thứ phát do các bệnh lý của hệ thống thần kinh trung ương, bệnh về tai, cácrối loạn về mắt (như đục thủy tinh thể, tật song thị, khúc xạ…), các bệnh chuyển hóanhư: đái tháo đường, hạ đường huyết, nhiễm độc hoặc nhiễm virus toàn thân, nhiễmkhuẩn gây viêm tai giữa, viêm xoang hay viêm màng não. Theo BS. Phước, chóng mặtloại nào, dù là quay cuồng, xây xẩm, mất thăng bằng hay đầu choáng váng thì đều làmtăng nguy cơ té ngã gây gãy xương đùi, chấn thương sọ não ở NCT và làm tăng khả năngtai nạn khi lái xe, vận động.Chóng mặt ở NCT là một trong những tình trạng thường gặp nhất, có thể lành tính nhưngcũng có thể do nhiều nguyên nhân nguy hiểm gây ra. Vì vậy, người bệnh khi bị chóngmặt cần đi khám để được chẩn đoán đúng nguyên nhân và điều trị phù hợp. Ngoài việcđiều trị khi đã xác định nguyên nhân, chóng mặt còn có thể điều trị bằng các loại thuốcnhư thuốc kháng histamine, thuốc chống nôn, an thần - giải lo âu. Hướng điều trị khôngdùng thuốc được tập trung hướng vào cách tập vận động làm tăng khả năng bù trừ củanão.BS. Phước khuyến cáo tình trạng nguy hiểm ở NCT khi thường xuyên có các cơn chóngmặt kèm các dấu hiệu nhức nửa đầu hay cả đầu, tê yếu tay chân, mắt mờ và đặc biệt làmất nhận thức về thời gian và không gian, mất định hướng và khả năng nhận thức. Khiđó cần đưa bệnh nhân đi khám ngay tại cơ sở y tế.Chóng mặt có thể phòng ngừa bằng luyện tập thích nghi cho “hệ thống giữ thăng bằng”của cơ thể bằng các trò chơi như chơi xích đu, đu quay… khi bệnh nhân ở giai đoạn ổnđịnh hay chóng mặt nhẹ (áp dụng cho tuổi trung niên). NCT cũng cần hạn chế độ cao,tránh thay đổi tư thế đột ngột.Trường hợp khi đang ở nhà mà xuất hiện cơn chóng mặt, bệnh nhân ngay lập tức phảinằm nghỉ, không vận động và đi lại để tránh té ngã. Còn nếu đang đi trên đường, cũngcần tấp ngay vào lề đường, xuống xe và ngồi nghỉ cho “bệnh” ổn định hẳn hoặc nếu thấyquá mệt thì phải báo cho người nhà đến đón chứ không nên tiếp tục đi xe về nhà, BS.Phước căn dặn. Tuân Nguyễn (ghi) ...