Chuẩn liều các chùm photon từ hệ thống máy gia tốc xạ trị tại Bệnh viện K Trung ương, so sánh kết quả cấp quốc gia và quốc tế

Nội dung bài viết trình bày phương pháp chuẩn liều và so sánh chéo quốc gia và quốc tế để đánh giá độ chính xác và tính ổn định về suất liều các chùm photon của hệ thống máy gia tốc xạ trị tại Bệnh viện K Trung ương. Các mẫu nhiệt huỳnh quang (TLD) bằng chất liệu LiF, hình dạng “con nhộng” (capsule), được chiếu xạ với liều lượng 200c Gy (200MU) tại độ sâu 5 cm cho mức năng lượng 6MV và 10 cm cho mức năng lượng 15MV.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Chuẩn liều các chùm photon từ hệ thống máy gia tốc xạ trị tại Bệnh viện K Trung ương, so sánh kết quả cấp quốc gia và quốc tếTổng quanY Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 14 * Phụ bản của Số 4 * 2010CHUẨN LIỀU CÁC CHÙM PHOTON TỪ HỆ THỐNGMÁY GIA TỐC XẠ TRỊ TẠI BỆNH VIỆN K TRUNG ƯƠNG,SO SÁNH KẾT QUẢ CẤP QUỐC GIA VÀ QUỐC TẾNguyễn Xuân Kử*TÓM TẮTĐộ chính xác và tính ổn định về suất liều của các máy phát tia nói chung và máy gia tốc xạ trị nói riêng đóng vai tròhết sức quan trọng, liên quan đến kết quả điều trị ung thư. Làm cách nào để đảm bảo và trì độ chính xác cũng như tính ổnđịnh các suất liều đó phụ thuộc rất nhiều vào kinh nghiệm và trình độ chuyên môn của các nhà Vật-lý.Nội dung bài báo trình bày phương pháp chuẩn liều và so sánh chéo quốc gia và quốc tế để đánh giá độ chính xác vàtính ổn định về suất liều các chùm photon của hệ thống máy gia tốc xạ trị tại Bệnh viện K Trung ương. Các mẫu nhiệthuỳnh quang (TLD) bằng chất liệu LiF, hình dạng “con nhộng” (capsule), được chiếu xạ với liều lượng 200c Gy(200MU) tại độ sâu 5 cm cho mức năng lượng 6MV và 10 cm cho mức năng lượng 15MV. Số liệu được gửi đi so sánhvới Viện Năng lượng Nguyên tử Việt Nam - VAEI, Bệnh viện Newcastles - Australia và Cơ quan Năng lượng Nguyêntử quốc tế - IAEA. Kết quả rất đáng khích lệ. Độ chính xác của các mức năng lượng 6MV và 15MV tương ứng là 99,7%và 100,6%.SUMMARYCALIBRATING OUT-PUT OF PHOTON BEAMS FROM RADIATION THERAPY LINACSSYSTEM AT NATIONAL CANCER HOSPITAL, COMPARING RESULTS WITH NATIONALAND INTERNATIONAL LEVELSNguyen Xuan Ku * Y Hoc TP. Ho Chi Minh – Vol.14 - Supplement of No 4 – 2010: 10 - 14The accuracy and stability of the out-put (dose rate) of external beam facilities, in general and of Radiation TherapyLinacs, in particular plays a very important role related to outcome of cancer treatment. How to assure and maintain thestability as well as the accuaracy of those out-puts is strongly depended on competency and experience of MedicalPhysicist(s) at the Radiation Oncology Institution.The content of this paper present the methods of national and international external audit to assess the stability andaccuracy of dose rate for photon beams from the Linear Accelerators system at K Hospital, Hanoi. The TLD batches of LiFin the form of capsule were irradiated with the dose of 200c Gy (200MU) at the depths of 5 cm for energy of 6MV and 10cm for energy of 15MV. The results were compared to the VAEI, Newcastles Hospital -Australia and IAEA. They are veryreassuring with the accuracy of is 99.7% and 100.6% for 6MV and 15MV respectively.ĐẶT VẤN ĐỀĐo, chuẩn liều là một trong những nhiệm vụtrọng tâm của các kỹ sư vật lý. Có nhiều phươngpháp đo, chuẩn liều lượng bức xạ ion hóa từ các thiếtbị dùng trong xạ trị ung thư. Tùy theo mục đíchchuyên môn, những thiết bị và đầu đo (detector),chuẩn liều xạ trị có thể là loại chứa khí (buồng ionhóa), bằng chất bán dẫn (Diode), bằng nhiệt phátquang (TLD) v.v.. Sự chuẩn xác về suất liều phảiđược khẳng định và duy trì trong suốt thời gian sửdụng thiết bị. Để có thể tiến hành công việc, điều cầnthiết là sự trang bị đồng bộ các thiết bị đo-chuẩn liều*và kinh nghiệm cũng như trình độ chuyên môn củacác kỹ sư vật lý tại cơ sở. Với các máy gia tốc xạ trị,công tác đo, chuẩn liều rất phức tạp và là công việcbắt buộc phải tiến hành thường xuyên, đúng quytrình kỹ thuật.Điều quan trọng là những kết quả đo liều phảiđược khẳng định bằng cách so sánh với tiêu chuẩncấp quốc gia, tức Phòng chuẩn cấp II - Viện Nănglượng Nguyên tử Việt Nam hay quốc tế, (cấp I) - CơQuan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế - IAEA. Sai sốcho phép về đo liều vật lý trong xạ trị ung thư đượckhuyến cáo là ≤ ± 5%.Bệnh viện K Trung ươngĐịa chỉ liên lạc: ThS. KS. Nguyễn Xuân Kử. ĐT: 098 330 1952. Email: ngxuanku@gmail.comChuyên ñề Ung Bướu10Tổng quanY Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 14 * Phụ bản của Số 4 * 2010ĐÔI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁPCác máy gia tốc xạ trị tại Bệnh viện K TƯ đượcđo, chuẩn suất liều định kỳ và so sánh kết quả vớiViện Năng lượng Nguyên tử Việt Nam - VAEI; vớiCơ quan Năng lượng Nguyên Tử Quốc tế - IAEA.Hệ máy đo DOSE-1 và buồng Ion hoá loạiFC65-P của hãng WELLHOFER đã chuẩn qua Phòngchuẩn cấp II (Viện Năng lượng Nguyên tử Việt Nam)được dùng làm phương tiện đo, kiểm tra liều lượnghàng ngày. Hệ phantom loại PMMA được dùng làmvật liệu thay môi trường nước để đo liều hấp thụ.a) Mẫu LiF và giá đỡMột số mẫu đo nhiệt huỳnh quang - TLD bằng hợpchất LiF được chiếu với liều lượng 100 cGy cho 2 loạinăng lượng photon là 6MV và 15MV, tại độ sâu 5 cmvà 10 cm tương ứng. Khoảng cách từ nguồn đến bềmặt phantom là 100cm. Phương pháp xác định liềuhấp thụ được dựa theo tài liệu hướng dẫn kỹ thuậtTEC-DOC 277 và 398 của Cơ quan Năng lượngNguyên tử Quốc tế - IAEA.Mô hình chiếu xạ mẫu LiF (TLD) và bố trí thínghiệm chiếu được minh họa trên hình 1.b) Khoảng cách đặt mẫu LiF- SSD; SADHình 1. Mẫu TLD dùng LiF và thí nghiệm đo.Nguyên lý hoạt ...