Chương 3: CÁC PHƯƠNG PHÁP BIỂU DIỄN TRI THỨC VÀ XỬ LÝ TRI THỨC

Tri thức sự kiện : là các khẳng định về một sự kiện, kháiniệm nào đó (trong một phạm vi xác định). Các định luậtvật lý, toán học, ... thường được xếp vào loại này. (Chẳnghạn : mặt trời mọc ở đằng đông, tam giác đều có 3 góc600, ...)Tri thức thủ tục : thường dùng để diễn tả phương pháp,các bước cần tiến hành, trình từ hay ngắn gọn là cách giảiquyết một vấn đề. Thuật toán, thuật giải là một dạng của trithức thủ tục.Tri thức mô tả : cho biết một đối tượng, sự kiện, vấn đề,khái...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Chương 3: CÁC PHƯƠNG PHÁP BIỂU DIỄN TRI THỨC VÀ XỬ LÝ TRI THỨC CHƯƠNG3: CÁCPHƯƠNGPHÁPBIỂUDIỄNTRITHỨCVÀXỬLÝTRI THỨC 1.GiớithiệuSovớichươngtrìnhtruyềnthống(đượccấutạotừ hai chất liệu cơ bản là dữ liệu và thuậttoán), chương trình trí tuệ nhân tạo đượccấu tạo từ hai thành phần là cơ sở tri thức(knowledge base) và động cơ suy diễn(inferenceengine). 2 1.Giớithiệu(tt) Cơsởtrithức:làtậphợpcáctrithức liênquanđếnvấnđềmàchương trìnhquantâmgiảiquyết. Độngcơsuydiễn:làphươngpháp vậndụngtrithứctrongcơsởtrithức đểgiảiquyếtvấnđề. 31.Giớithiệu(tt) Cơsởtri thứclàmột dạngdữliệu đặcbiệt Độngcơsuydiễnlàmộtdạngcủathuậttoánđặcbiệt 41.Giớithiệu(tt)Cấutrúccủamộtchươngtrìnhtrítuệnhântạo. 5 2.Phânloạitrithức: Trithứcsựkiện :làcáckhẳng địnhvềmộtsựkiện,kháiniệm nào đó (trong một phạm vi xác định). Các định luậtvậtlý,toánhọc,...thường đượcxếpvàoloạinày.(Chẳnghạn : mặt trời mọc ở đằng đông, tam giác đều có 3 góc600,...) Trithứcthủtục :thườngdùng đểdiễntảphươngpháp,cácbướccầntiếnhành,trìnhtừhayngắngọnlàcáchgiảiquyếtmộtvấnđề.Thuậttoán,thuậtgiảilàmộtdạngcủatrithứcthủtục. Trithứcmôtả :chobiếtmột đốitượng,sựkiện,vấn đề,khái niệm, ... được thấy, cảm nhận, cấu tạo như thế nào(một cái bàn thường có 4 chân, con người có 2 tay, 2mắt,...) TrithứcHeuristic :làmộtdạngtrithứccảmtính.Cáctrithức thuộc loại này thường có dạng ước lượng, phỏngđoán,vàthườngđượchìnhthànhthôngquakinhnghiệm.Sựphânlớpcủatrithức: S i e â tr i th ö ù u c T ri th ö ù c T h o â g tin n D ö õl i e ä u D ö õl i e ä t o á n g h óa , c h ö a r o õr a ø g ui n 7 3.Đặcđiểmcủatrithức:Làmthếnàođểphânbiệtthôngtinvàomáytínhlàdữliệuhoặctrithức.Giữatrithứcvàdữliệucómộtsốđặctrưngkhácnhau.Tựgiảithíchnộidung:Trithứctựgiảithíchnộidungcòndữliệukhôngtựgiảithíchđược.Chỉcóngườilậptrìnhmớihiểuđượcnộidungýnghĩacácdữliệu.Vídụ:Dữliệulàsố7. Trithứclàsố7:làsốlẻ,làsốnguyêntố,làsốdương,…Tínhcấutrúc: Mộttrongnhững đặctrưngcơbảncủahoạt độngnhậnthức con người đối với thế giới xung quanh là khả năng phân tích cấutrúccác đốitượng.Ởmức đơngiảnnhấtlàcấutrúc:làmộtbộphậncủatoànthể,làmộtgiốngcủamộtloàinàođó,làphầntửcủalớpnàođó.Trithứcđưavàomáycũngcầncókhảnăngtạođượcphâncấpgiữacáckháiniệmvàquanhệgiữachúng. 3.Đặcđiểmcủatrithức:(tt)Tínhliênhệ: Ngoàicácquanhệvềcấutrúccủamỗitrithức (khái niệm, quá trình, sự kiện, hiện tượng,…) giữacác đơnvịtrithứccòncónhiềumốiliênhệkhác(khônggian,thờigian,nhânquả,…)Vídụ:Cáckháiniệm:chó,sủa,độngvật,bốnchân,đuôi. Đặcđiểmcủatrithức:(tt)-Cótínhchủđộng: Dữliệuhoàntoànbị độngdoconngườikhaithác,còntrithứcthìcótínhchủđộng.Khihoạtđộngbấtkỳởđâutronglĩnhvựcnào,conngườicũngbị điềukhiểnbởitrithức của mình. Các tri thức biểu diễn trong máy tínhcũngvậy,chúngchủ độnghướngngườidùngbiếtcáchkhaithácdữliệu. 10 4.CÁCPHƯƠNGPHÁPBIỄUDIỄN TRITHỨC Logicmệnhđề:1.-Địnhnghĩa:Mệnh đềlàmộtkhẳng địnhcóthểnhậngiátrịđúnghoặcsai.2.Logicvịtừ:-Định nghĩa: là sự mở rộng của logic mệnh đề bằng cáchđưavàocáckháiniệmvịtừvàcáclượngtừphổthôngdụng(∀,∃ ).Mộtmệnhđề=cácđốitượngtrithức+mốiliênhệgiữachúng(gọilàvịtừ).Cácmệnhđềsẽđượcbiểudiễndướidạng: Vịtừ(,,…,)  Nhưvậyđểbiểudiễnvịcủacáctráicây,cácmệnhđềsẽđượcviếtlạithành: CamcóvịNgọt~Vị(Cam,Ngọt)  CamcómàuXanh~Màu(Cam,Xanh)  4.CÁCP ...