CHƯƠNG 9 CẠNH TRANH ĐỘC QUYỀN

Bạn vào một hiệu sách để mua một cuốn sách dự định sẽ đọc trong kỳ nghỉ tới. Trên giá sách, bạn tìm thấy truyện thần bí của John Grisham, truyện giật gân của Stephen King, truyện lãng mạn của Danielle Steel, hồi ký của Frank McCourt và còn nhiều loại sách khác. Khi bạn chọn một cuốn và mua nó, thị trường mà bạn đang tham gia thuộc loại nào? Một mặt, thị trường sách có vẻ mang tính cạnh tranh. Khi tìm kiếm trên giá sách, bạn có thể thấy rất nhiều tác giả và nhà xuất bản...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
CHƯƠNG 9 CẠNH TRANH ĐỘC QUYỀN CHƯƠNG 9 CẠNH TRANH ĐỘC QUYỀNBạn vào một hiệu sách để mua một cuốn sách dự định sẽ đọc trong kỳ nghỉ tới. Trên giá sách,bạn tìm thấy truyện thần bí của John Grisham, truyện giật gân của Stephen King, truyện lãngmạn của Danielle Steel, hồi ký của Frank McCourt và còn nhiều loại sách khác. Khi bạn chọnmột cuốn và mua nó, thị trường mà bạn đang tham gia thuộc loại nào?Một mặt, thị trường sách có vẻ mang tính cạnh tranh. Khi tìm kiếm trên giá sách, bạn có thểthấy rất nhiều tác giả và nhà xuất bản cạnh tranh nhau để thu hút sự chú ý của bạn. Một ngườimua trên thị trường này có hàng ngàn sản phẩm cạnh tranh nhau để chọn lựa. Và bởi vì mọingười có thể tham gia thị trường bằng cách viết và xuất bản sách, nên ngành kinh doanh sáchkhông có lãi lắm. Cứ mỗi tiểu thuyết gia được trả nhuận bút cao, thì có hàng trăm tác giảkhác đang cạnh tranh với anh ta.Mặt khác, thị trường sách có vẻ như độc quyền. Bởi vì mỗi cuốn sách là duy nhất, nên cácnhà xuất bản có nhiều khả năng để định giá bán. Người bán trong thị trường này là ngườiđịnh giá, chứ không phải người chấp nhận giá. Và quả thật, giá sách cao hơn chi phí cận biênrất nhiều. Ví dụ giá của một cuốn tiểu thuyết bìa cứng khoảng 25 đô la, trong khi chi phí để inthêm một cuốn chưa đến 5 đô la.Trong chương này, chúng ta nghiên cứu những thị trường vừa có đặc điểm của thị trườngcạnh tranh, vừa đặc điểm của thị trường độc quyền. Loại cấu trúc thị trường này được gọi làcạnh tranh độc quyền. Thị trường cạnh tranh độc quyền có những đặc điểm như sau: ○ Nhiều người bán: Có nhiều doanh nghiệp cạnh tranh nhau để thu hút cùng một nhóm khách hàng. ○ Phân biệt sản phẩm: Mỗi doanh nghiệp sản xuất một sản phẩm dĩ ít cũng khác đôi chút so với sản phẩm của các doanh nghiệp khác. Như vậy, thay vì là người chấp nhận giá, mỗi doanh nghiệp phải đối mặt với một đường cầu dốc xuống. ○ Gia nhập tự do: Các doanh nghiệp có thể gia nhập hoặc rút khỏi thị trường mà không có bất kỳ trở ngại nào. Như vậy, số doanh nghiệp được điều chỉnh cho đến khi lợi nhuận kinh tế bằng không.Chỉ cần suy nghĩ một chút thôi, chúng ta đã nhớ ra một danh sách dài những thị trường có cácthuộc tính như trên: sách, đĩa CD, phim, trò chơi điện tử, nhà hàng, các buổi học đàn piano,bánh, đồ gỗ, v.v...Giống như độc quyền nhóm, cạnh tranh độc quyền là cấu trúc thị trường nằm ở giữa cạnhtranh và độc quyền. Nhưng độc quyền nhóm và cạnh tranh độc quyền lại khác hẳn nhau. Độcquyền nhóm lệch khỏi cạnh tranh hoàn hảo trong chương 14 bởi vì thị trường chỉ có một số ítngười bán. Số lượng nhỏ các nhà cung cấp làm cho sự cạnh tranh khắc nghiệt khó diễn ra vànhững tương tác chiến lược giữa họ trở nên có tầm quan trọng đặc biệt. Trái lại trong cạnhtranh độc quyền, có nhiều người bán trên thị trường và mỗi người trong số họ có quy mô nhỏso với thị trường. Thị trường cạnh tranh độc quyền lệch khỏi cạnh tranh hoàn hảo bởi vì mỗingười bán đưa ra một sản phẩm khác nhau đôi chút.CẠNH TRANH VỚI CÁC SẢN PHẨM PHÂN BIỆT NGUYÊN LÝ KINH TẾ HỌC Chương 9 – Cạnh tranh độc quyền 1Để tìm hiểu về thị trường cạnh tranh độc quyền, trước tiên chúng ta xem xét các quyết địnhcủa một doanh nghiệp riêng lẻ. Sau đó, chúng ta sẽ xem xét điều gì xảy ra trong dài hạn, khicác doanh nghiệp gia nhập hoặc rút khỏi ngành. Tiếp theo, chúng ta so sánh trạng thái cânbằng trong cạnh tranh độc quyền và cạnh tranh hoàn hảo như đã xem xét trong chương 14.Cuối cùng, chúng ta tìm hiểu xem kết cục trong các thị trường cạnh tranh độc quyền có lợicho toàn xã hội không.Doanh nghiệp cạnh tranh độc quyền trong ngắn hạnDoanh nghiệp trong thị trường cạnh tranh độc quyền giống nhà độc quyền theo nhiều khíacạnh. Do sản phẩm của nó khác sản phẩm của các doanh nghiệp khác, nên nó phải đối mặtvới đường cầu dốc xuống. (Trái lại, doanh nghiệp cạnh tranh hoàn hảo đối mặt với đường cầunằm ngang tại mức giá thị trường.) Như vậy, doanh nghiệp cạnh tranh độc quyền tuân theonguyên tắc của nhà độc quyền để tối đa hóa lợi nhuận: Nó chọn mức sản lượng mà tại đódoanh thu cận biên bằng chi phí cận biên và sử dụng đường cầu để tìm ra mức giá tương ứngvới sản lượng đó. (a) DN có lợi nhuận Giá MC ATC Giá Tổng chi phí bình quân Cầu Lợi nhuận MR Sản lượng 0 Sản lượng tối ...