Chuyên đề 1: Một số nhận thức về học thuyết giá trị thặng dư của Mác

Chuyên đề 1: Một số nhận thức về học thuyết giá trị thặng dư của Mác nằm trong bài giảng lịch sử học thuyết kinh tế nhằm trình bày về cơ sở lý về học thuyết giá trị thặng dư, so sánh giữa công thức lưu thông hàng hóa giản đơn và lưu thông tư bản. Một số nhận thức mới về giá trị sức lao động của Các Mác, của các nhà kinh tế Trung Quốc.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Chuyên đề 1: Một số nhận thức về học thuyết giá trị thặng dư của Mác TRƯỜNG ĐẠI HỌC CẦN THƠ KHOA: KHOA HỌC CHÍNH TRỊ ( DÀNH CHO KHỐI NGÀNH KINH TẾ, QUẢN TRỊ KINH DOANH) Người biên sọan TS: TRẦN VĂN HIẾU NĂM HỌC: 2008-2009 I. PHẦN KINH TẾ CHÍNH TRỊ 1. MỘT SỐ NHẬN THỨC MỚI VỀ HỌC THUYẾT GIÁ TRỊ THẶNG DƯ CỦA CÁC MÁC 2. MỘT SỐ VẤN ĐỀ VỀ CNTB HIỆN ĐẠI 3. MẤY VẤN ĐỀ VỀ CHẾ ĐỘ SỞ HỮU VÀ THÀNH PHẦN KINH TẾ Ở NƯỚC TA. 4. CÔNG NGHIỆP HÓA, HIỆN ĐẠI HÓA NỀN KI NH TẾ QUỐC DÂN TRONG THỜI KỲ QUÁ ĐỘ LÊN CNXH. 5. TÀI CHÍNH, NGÂN HÀNG TRONG THỜI KỲ QUÁ ĐỘ LÊN CNXH. 6. TÒAN CẦU HÓA KINH TẾ VÀ HỘI NHẬP KINH TẾ QUỐC TẾ CỦA VIỆT NAM. II. PHẦN LỊCH SỬ CÁC HỌC THUYẾT KINH TẾ Chương 1 MỘT SỐ NHẬN THỨC MỚI VỀ Học thuyết giá trị thặng dư cỦA Các Mác Các Mác: ( 1818-1883 ) I. ĐẶT VẤN ĐỀ Các Mác nói: “Động lực và mục tiêu quyết định của quá trình sản xuất tư bản là khả năng tự lớn lên của tư bản, có nghĩa là khả năng sản xuất ngày càng nhiều giá trị thặng dư, cụ thể là khả năng bóc lột sức lao động ngày càng nhiều bởi các nhà tư bản” T - H - T’(Công thức lưu thông TB) 2 cơ sở lý luận Lý luận về hàng hóa sức lao động So sánh giữa công thức lưu thông hàng hóa giản đơn và lưu thông tư bản • H - T - H T - H - T’ • Bắt đầu bằng hành vi bán và kết • Bắt đầu bằng hành vi mua và thúc bằng hành vi mua kết thúc bằng hành vi bán. • Bắt đầu bằng H và kết thúc • Bắt đầu bằng tiền và kết thúc bằng H, tiền là trung gian. bằng tiền, còn hàng là môi giới. • Mục đích là đổi giá trị sử dụng • Mục đích giá giá trị tăng lên nhờ nầy lấy giá trị sử dụng khác. lưu thông, nên tiền thu về phải lớn hơn tiền bỏ ra ( T’ >T hay T’ • = T + t ). Lưu thông là để đạt mục đích nằm ngòai lưu thông và kết thúc • Lưu thông là để đạt mục đích ở giai đọan II. nằm ngòai lưu thông, nên nó vận động không ngừng. * Mâu thuẩn trong công thức chung của tư bản: ( T – H – T’ ) b. Hàng hóa sức lao động Sức lao động là tòan bộ năng lực thể chất và trí tuệ, tồn tại trong cơ LAO thể 1 người đang sống ĐỘNG và được người đó đem ra để SX 1giá trị sử dụng nào đó HIỆN THỰC TIỀN ĐỀ Ví dụ: Quá trình sản xuất bông thành sợi của một nhà TB. Giả sử trong quá trình sản xuất nhà TB vẫn tuân thủ theo đúng thời gian lao đ ộng xã h ội cần thiết để làm ra hàng hóa. Để tiến hành Sx nhà TB phải ứng TB ra mua: - Tiền mua bông 10kg = 10USD. HH - Tiền thuê CN: 1 ngày = 3 USD - Khấu hao máy móc: = 2 USD. Tổng cộng 15USD Giá trị HH: 15USD Giả sử trong 4giờ lao động, người CN bằng lao động cụ thể đã biến hết 10kg bông thành sợi và đồng thời bằng lao động trừu tượng tạo ra giá trị mới là 3USD nữa, lúc b ấy giờ nhà TB sẽ có hàng hóa có giá trị là 15USD. sợi Nếu quá trình SX dừng lại ở đây thì nhà TB không có l ời vì gi ữa chi phí b ỏ ra và giá tr ị mới mà họ thu vào là 2 đại lượng bằng nhau. Nhưng ngày lao động không chỉ có 4 gi ờ. Trong 4g còn lại người CN tiếp tục làm việc cho nhà TB để tạo ra 1 giá tr ị mới là 15USD là 15USD nữa trong khi chỉ bỏ ra 12USD. Giả sử quá trình SX lập lại như cũ, ta có: - Tiền mua bông 10kg = 10USD. - Tiền thuê CN: 1 ngày = 0 USD HH - Khấu hao máy móc: = 2 USD. sợi Tổng cộng: 12USD Giá trị: 15USD Như vậy, trong 1 ngày nhà TB đã chi phí: 27 USD và giá trị m ới mà h ọ thu được là 30USD. Ta có : 30USD - 27USD = 3USD. Như vậy, nhà TB thu được 3USD dôi ra ngòai, đó là giá trị thặng dư Một số nhận xét Các Mác nói: “Nếu năng suất - Giá trị sức lao động mà nhà TB lao động chỉ đạt đến mức độ phát triển mà thời gian lao trả khi mua và giá trị mà họ thu vào động của 1 người chỉ đủ để là 2 đại lượng khác nhau. duy trì đời sống của b ...