Chuyên đề văn học Việt Nam hiện đại II: Văn học Việt Nam sau 1975 và các tác phẩm mới được đưa vào chương trình phổ thông

"Chuyên đề văn học Việt Nam hiện đại II: Văn học Việt Nam sau 1975 và các tác phẩm mới được đưa vào chương trình phổ thông" có cấu trúc gồm 3 chương, trình bày các nội dung như sau: Văn học việt nam sau 1975 - những vấn đề nghiên cứu và giảng dạy; một số hiện tượng văn học - những tác giả, tác phẩm tiêu biểu; các tác phẩm văn học sau năm 1975 trong chương trình THPT. Mời các bạn cùng tham khảo.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Chuyên đề văn học Việt Nam hiện đại II: Văn học Việt Nam sau 1975 và các tác phẩm mới được đưa vào chương trình phổ thông Chuyªn ®Ò v¨n häc ViÖt Nam hiÖn ®¹i II V¨n häc ViÖt Nam sau 1975 vμ c¸c t¸c phÈm Míi ®−îc ®−a vμo ch−¬ng tr×nh phæ th«ngCh−¬ng 1 V¨n häc viÖt nam sau 1975 - nh÷ng vÊn ®Ò nghiªn cøu vμ gi¶ng d¹y1. V¨n häc ViÖt Nam sau 1975 trong tiÕn tr×nh v¨n häc d©n téc1.1. V¨n häc ViÖt Nam tõ sau 1975 trong tiÕn tr×nh v¨n häc d©n téc thÕ kû XXvµ tiÕp nèi sang ®Çu thÕ kû XXI - Qu¸ tr×nh v¨n häc lµ sù tån t¹i, vËn ®éng vµ tiÕn ho¸ cña v¨n häc võaphô thuéc vµo qu¸ tr×nh lÞch sö x· héi võa tu©n theo nh÷ng quy luËt riªng (nãic¸ch kh¸c qu¸ tr×nh v¨n häc lµ diÔn tiÕn h×nh thµnh, tån t¹i, thay ®æi, ph¸ttriÓn cña toµn bé ®êi sèng v¨n häc qua c¸c thêi kú lÞch sö). Qu¸ tr×nh v¨n häc ph¶n ¸nh sù vËn ®éng cña v¨n häc trong thêi gian vµkh«ng gian. VÒ thêi gian, nã cho thÊy v¨n häc ph¸t triÓn qua nhiÒu thêi kú vµgiai ®o¹n, trong ®ã c¸c thêi kú lín lµ cæ ®¹i, trung ®¹i, hiÖn ®¹i, cßn c¸c giai®o¹n cô thÓ th× tïy thuéc vµo tõng nÒn v¨n häc d©n téc mµ cã c¸ch ph©n chiakh¸c nhau. VÒ kh«ng gian, nã cho thÊy v¨n häc ®· ph¸t triÓn kh«ng gièngnhau vµ kh«ng ®ång ®Òu ë tõng khu vùc v¨n ho¸, tõng l·nh thæ, quèc gia - d©ntéc hay trªn ph¹m vi toµn cÇu. Kh¸i niÖm qu¸ tr×nh v¨n häc cßn chØ ra c¶ cÊu tróc cña b¶n th©n v¨nhäc. §ã lµ mét cÊu tróc phøc t¹p võa bao gåm toµn thÓ c¸c t¸c phÈm v¨n häc,mäi h×nh thøc l−u gi÷ vµ truyÒn b¸ v¨n häc, mäi thµnh tè cña ®êi sèng v¨nhäc, l¹i võa chøa ®ùng tÊt c¶ nh÷ng mèi quan hÖ ®a chiÒu gi÷a c¸c bé phËnv¨n häc vµ gi÷a v¨n häc víi c¸c lo¹i h×nh nghÖ thuËt, c¸c h×nh th¸i ý thøc x·héi kh¸c. Sù thay ®æi cña ý thøc v¨n häc, h×nh thøc v¨n häc, sù biÕn ®éngtrong c¸ch tiÕp nhËn v¨n häc lµ nh÷ng bé phËn kh«ng thÓ t¸ch rêi cña qu¸tr×nh v¨n häc, thËm chÝ ®©y lµ nh÷ng bé phËn c¬ b¶n nhÊt. - Khi xem xÐt mét hiÖn t−îng v¨n häc cô thÓ, ph¶i x¸c ®Þnh ®−îc vÞ trÝcña nã trong qu¸ tr×nh v¨n häc. §Æc biÖt lµ ph¶i ®Æt nã trong tiÕn tr×nh v¨n häc. “Nghiªn cøu v¨n häc ViÖt Nam tõ sau 1975 kh«ng thÓ kh«ng ®Æt nãvµo tiÕn tr×nh v¨n häc d©n téc thÕ kû XX vµ tiÕp nèi liÒn m¹ch sang thÕ kû XXI.Nh×n trªn ®¹i thÓ, v¨n häc ViÖt Nam thÕ kû XX cã ba chÆng ®−êng lín: Tõ ®ÇuthÕ kû ®Õn 1945 - v¨n häc chuyÓn tõ ph¹m trï trung ®¹i sang nÒn v¨n häc hiÖn®¹i (mµ 30 n¨m ®Çu lµ giai ®o¹n giao thêi); tõ n¨m 1945 ®Õn 1975 - v¨n häcc¸ch m¹ng ph¸t triÓn trong ®iÒu kiÖn hai cuéc kh¸ng chiÕn, vµ tõ sau 1975 1v¨n häc thêi hËu chiÕn vµ ®æi míi. Ba chÆng ®−êng nãi trªn cña v¨n häc thÕkû XX lµ sù tiÕp nèi cña dßng ch¶y v¨n häc d©n téc, võa cã sù biÕn ®æi t¹o rac¸c b−íc ngoÆt, võa cã sù kÕ tôc chø kh«ng ph¶i lµ nh÷ng ®øt g·y.” (NguyÔnV¨n Long - Mét sè vÊn ®Ò c¬ b¶n trong nghiªn cøu lÞch sö v¨n häc ViÖt Namgiai ®o¹n tõ sau 1975, NXB Gi¸o dôc 2009). Quan niÖm v¨n häc sau 1975 ®Õn nay lµ mét thêi kú hay mét giai ®o¹ncÇn ph¶i c¨n cø vµo c¸c quy luËt cña qu¸ tr×nh v¨n häc (quy luËt tiÕp nhËn t¸c®éng cña ®êi sèng vµ lÞch sö; quy luËt kÕ thõa vµ c¸ch t©n; quy luËt giao l−u);sù chi phèi cña hÖ ý thøc, t− t−ëng thêi ®¹i; sù ®ãng gãp vÒ néi dung vµ h×nhthøc… Qu¸ tr×nh vËn ®éng vµ ®æi míi cña v¨n häc ViÖt Nam sau 1975, cã sù®ãng gãp ®¸ng kÓ vÒ néi dung vµ h×nh thøc nghÖ thuËt. ®ã lµ kÕt qu¶ cña qu¸tr×nh tiÕp nhËn sù t¸c ®éng cña ®êi sèng vµ lÞch sö, cã sù kÕ thõa nh÷ng gi¸ trÞtinh hoa cña v¨n häc truyÒn thèng vµ cã ®iÒu kiÖn héi nhËp víi v¨n ho¸ thÕgiíi. Nh−ng kh«ng thÓ phñ nhËn nã vÉn chÞu sù chi phèi cña lý t−ëng d©n chñv« s¶n. Nãi mét c¸ch cô thÓ lµ nã vÉn chÞu sù t¸c ®éng cña ®−êng lèi v¨n ho¸v¨n nghÖ cña §¶ng (trong thêi kú ®æi míi). ViÖc ®¸nh gi¸ c«ng cuéc ®æi míi ®Ó kh¼ng ®Þnh vµ thóc ®Èy nh÷ng t×mtßi kh¸m ph¸ cña v¨n häc sau 1975 cÇn ph¶i cã th¸i ®é nghiªm tóc vµ khoahäc. Kh«ng qu¸ nhÊn m¹nh nh÷ng kh¸c biÖt, thËm chÝ lµ sù ®èi lËp, ®Ó råi®o¹n tuyÖt víi giai ®o¹n v¨n häc tr−íc ®ã. §iÒu nµy dÉn ®Õn mét th¸i ®é ®ÞnhkiÕn, thiÕu kh¸ch quan ®èi víi di s¶n v¨n häc tr−íc 1975. “Sù kh¸c biÖt cñahai chÆng ®−êng v¨n häc tr−íc vµ sau 1975 lµ ®iÒu hiÓn nhiªn, cã thÓ thÊytrªn rÊt nhiÒu ph−¬ng diÖn. Nh−ng ph¶i ch¨ng gi÷a hai chÆng ®−êng ®ã lµ sùc¾t l×a, kh«ng cã chót tiÕp nèi nµo?” (NguyÔn V¨n Long - Mét sè vÊn ®Ò c¬b¶n trong nghiªn cøu lÞch sö v¨n häc ViÖt Nam giai ®o¹n tõ sau 1975, NXBGi¸o dôc 2009). Thµnh tùu vµ h¹n chÕ cña nÒn v¨n häc ba m−¬i n¨m chiÕntranh (1945 - 1975) kh«ng ph¶i lµ kh«ng gãp phÇn chuÈn bÞ vµ kÝch thÝch sù®æi míi v¨n häc sau 1975. V¨n häc 10 n¨m sau khi n−íc nhµ thèng nhÊt(1975 - 1985) ®· thÓ hiÖn râ quy luËt kÕ thõa cña v¨n häc chÆng ®−êng tr−íc. Nh×n trªn tiÕn tr×nh v¨n häc thÕ kØ XX vµ nh÷ng n¨m ®Çu cña thÕ kûXXI, cã thÓ thÊy h−íng vËn ®éng c¬ b¶n, xuyªn suèt c¸c chÆng ®−êng v¨nhäc lµ vÊn ®Ò hiÖn ®¹i ho¸, d©n chñ ho¸. “Xu h−íng Êy cã bÞ lÊn ¸t bëi yªu cÇuc¸ch m¹ng ho¸ vµ hiÖn ®¹i ho¸ trong giai ®o¹n ...