Bộ máy nhà nước xã hội chủ nghĩa Là hệ thống các cơ quan nhà nước từ trung ương xuống cơ sở, được tổ chức theo những nguyên tắc chung thống nhất, tạo thành một cơ chế đòng bộ đẻ thực hiện các chức năng và nhiệm vụ của Nhà nước xã hội chủ nghĩa. 2. Bộ máy nhà nước XHXN là hệ thống các cơ quan Nhà nước từ trung ương đến địa phương, được tổ chức và hoạt động theo những nguyên tặc chung, thống nhất nhằm thực hiện nhện vụ của nhà nước, vì mục tiêu...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Chuyên đề về Nguyên tắc tập trung dân chủ xã hội chủ nghĩaI Chuyên đề về Nguyên tắc tập trung dân chủ xã hội chủ nghĩa I) Bộ máy nhà nước xã hội chủ nghĩa1. Bộ máy nhà nước xã hội chủ nghĩaLà hệ thống các cơ quan nhà nước từ trung ương xuống cơ sở, được tổ chức theonhững nguyên tắc chung thống nhất, tạo thành một cơ chế đòng bộ đẻ thực hiệncác chức năng và nhiệm vụ của Nhà nước xã hội chủ nghĩa.2. Bộ máy nhà nước XHXN là hệ thống các cơ quan Nhà nước từ trung ương đếnđịa phương, được tổ chức và hoạt động theo những nguyên tặc chung, thống nhấtnhằm thực hiện nhện vụ của nhà nước, vì mục tiêu dân giàu, nước mạnh, xã hộicông bằng, dân chủ, văn minh.3. Nghĩa rộng: Nhà nước là một hiện tượng của thượng tầng chính trị pháp lí, làmột tổ chức đặc biệt của quyền lực chính trị có phạm vi hoạt động rộng lớn nhấtvà có sức mạnh toàn năng.Nghĩa hẹp:Nhà nước là bộ máy quyền lực bao gồm 2 yếu tố là bộ máy quản lí và bộ máycưỡng chế. Bộ máy đó bao gồm nhiều bộ phận hợp thành, hoạt động theo nhữngnguyên tắc chung nhất, tạo thành một cơ chế đồng bộ để thực hiện các chức năngvà nhiệm vụ của nhà nước.II) Nguyên tắc tổ chức và hoạt động của bộ máy nhà nước XHCN1- Nguyên tắc đảm bảo sự lãnh đạo của đảng cộng sản:Đảng cộng sản là đội quân tiên phong cảu giai cấp công nhân, đại biểu trung thànhcho lợi ích giai cấp công nhân và toàn thể dân tộc. Sứ mệnh lịch sử của đảng làlãnh đạo công nhân và nông dân đâu stranh xóa bỏ xã hội cũ, xây dựng xã hội mớikhông còn bóc lột,xã hội dân chủ, bình đẳng, mọi người đều có cuộc sống ấm no,tự do, hạnh phúc.Trong điều kiện ngày nay, đảng cộng sản lãnh đạo mới có thể giữ vững địnhhướng XHCN, xây dựng thành công chủ nghĩa xã hội2-Nguyên tác đảm bảo tính thống nhất của quyền lực nhà nướcĐây là nguyên tắc đặc trưng trong tổ chức và hoạt đọng cảu bộ máy nhà nước xãhội chủ nghĩa. Đảm bảo tính thống nhất của quyền lực nhà nước đòng thời hạn chếđược sự lạm quyền, chuyên quyền, độc quyền, sự thiếu trách nhiệm cuuar nhânviên nhà nước.3- Nguyên tắc bảo đảm sự tham gia cảu nhân dân vào tổ chức và hoạt độngcảu bộ máy nhà nước.Dân là gốc, Nhà nước XHCN ra đời là kết quả của cuộc cách mạng do dân tiếnhành, sự tồn tại của nhà nước XHCN là để phục vụ nhân dân. Vì thế nhân dân phảiđược tham gia vào tổ chức và hoạt động của bộ máy nhà nước.Nhân dân tham gia vào các tổ chức và hoạt động cảu bộ máy nhà nước bằng nhiềuhình thức khác nhau:- Tham gia thành lập ra bộ máy nhà nước thông qua bầu cử- Tự ứng cử- Đóng góp ý kiến vào tổ chức và hoạt động của bộ máy nhà nước, quyết địnhnhững vấn đề quan trọng của nhà nước cũng như của địa phương.- Kiểm tra giám sát hoạt động của các cơ quan nhà nước cũng như của nhân viênnhà nước, đặc biệt những người do chính dân bầu ra.4- Nguyên tắc tập trung dân chủ.Đây là nguyên tức kết hợp hài hòa giữa chỉ đạo tập trung thống nhất của cấp trênvới việc mở rộng dân chủ cho cấp dưới, đảm bảo nâng cao hiệu lực, hiệu quả trongquản lí nhà nước.Dân chủ là bản chất của nhà nước XHCN. Có đảm bảo dân chủ mới có thể tậptrung sức mạnh của tập thể và phát huy trí tuệ, phát huy tính chủ động và sức sángtạo của nhân dân. Tuy nhiên, nếu quá đề cao dân chủ sẽ dẫn đến tình trạng khôngthống nhất vì vậy dân chủ phải gắn với tập trung.Quản lí nhà nước, quản lí xã hội đòi hỏi phải có sự tập trung quyền lực, có tậptrung quyền lực mới quản lí được xã hội, mới thiết lập được trật tự xã hội. Tuynhiên nếu qua đề cao yếu tố tập trung sẽ dẫn tới tập trung quan li êu, lạm quyền,độc đoán.Vì vậy mà tập trung phải đi liền với dân chủ. Tập trung và dân chủ là hai mặt củamột thể thống nhất không thể tách rời.5- Nguyên tắc pháp chế XHCN.Nguyên tắc đòi hỏi việc tổ chức cũng như mọi hoạt động của nhà nước phải tôntrọng và thực hiện pháp luật một cách nghiêm chỉnh, triệt để và chính xác.6- Nguyên tắc bình đẳng đoàn kết giữa các dân tộc.Hầu hết các nhà nước đều là những nhà nước đa dân tộc, các dân tộc không phânbiệt lớn nhỏ đều có quyền tự quyết và hoàn toàn bình đẳng với nhau. Vì vậy trongtổ chức hoạt động của bộ máy nhà nước XHCN phải đảm bảo nguy ên tắc bìnhđẳng, đoàn kết giữa các dân tộc.b) Nguyên tắc tập trung dân chủ*)Khái niệmCó 2 ý kiến về khái niệm Nguyên tắc tập trung dân chủ.Thứ nhất: là sự kết hợp hai mặt tập trung và dân chủ trong tổ chức và hoạt độngcủa các cơ quan Nhà nước.2. “Tập trung dân chủ là hai mặt của một thể thống nhất, không bao giờ được phépcường điệu hoặc coi nhẹ bất cứ mặt nào. Vì như vậy sẽ dẫn đến những hậu quảnhư: chuyên quyền, độc đoán, mất dân chủ, hạn chế tự do, sáng tạo, coi th ườngpháp luật v.v…”3. “Tập trung và dân chủ là hai mặt của một thể thống nhất kết hợp hài hòa vớinhau. Nếu thiên về tập trung mà không chú trọng đến dân chủ sẽ dẫn đến tập trungquan liêu, độc đoán trái với bản chất của Nhà nước ta. Ngược lại, nếu thiên về dânchủ mà coi nhẹ ...