Cơ sở lý luận về phát triển bền vững

Nghiên cứu này nhằm mục tiêu xác định cơ sở lý luận về phát triển bền vững của thế giới nói chung và của Việt Nam nói riêng, để hình thành lý luận về phát triển bền vững, tìm ra những nhóm giải pháp đồng bộ vừa mang tính toàn cầu nhưng vẫn đảm bảo được những đặc trưng riêng của Việt Nam, từ đó xây dựng mô hình phát triển bền vững phù hợp, ứng dụng vào thực tiễn, rút ra bài học kinh nghiệm để tiếp tục hoàn thiện lý luận và mô hình phát triển bền vững trong từng giai đoạn phát triển.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Cơ sở lý luận về phát triển bền vững242 KỶ YẾU HỘI THẢO KHOA HỌC QUỐC GIA CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ PHÁT TRIỂN BỀN VỮNG ThS. Nguyễn Thị Thanh Xuân(1) TÓM TẮT: Phát triển bền vững là một xu thế mang tính quốc tế, đây là một chủ đề đã đượcnghiên cứu từ khá lâu ở nhiều quốc gia khác nhau trên thế giới, tuy nhiên chưa cónhững nghiên cứu mang tính tổng quan về cơ sở lý luận của vấn đề này, chưa có tínhcập nhật thường xuyên, liên tục. Thực tế, xu thế toàn cầu hóa kinh tế, sự phát triểncủa khoa học kỹ thuật,... mô hình phát triển bền vững toàn cầu và các quốc gia đạtđược nhiều lợi ích nhưng cũng gặp phải những thách thức tác động trực tiếp đến chấtlượng cuộc sống, sự phát triển của con người và đất nước. Trong nghiên cứu này, tác giả sử dụng các phương pháp lôgic, lịch sử, kết hợplịch sử với lôgic, phân tích, tổng hợp, so sánh, liên ngành khoa học xã hội và nhânvăn để xác định cơ sở lý luận về phát triển bền vững đối với quốc tế và ở Việt Nammột cách hệ thống, đồng thời đề xuất một số kiến nghị góp phần xây dựng mô hìnhphát triển bền vững, phù hợp với thực tiễn của dân tộc và nhân loại, tất cả do conngười và vì con người. Từ khóa: Phát triển, phát triển bền vững, cơ sở lý thuyết tập ABSTRACTS: Sustainable development is an international trend, this is a topic that has beenstudied for a long time in many different countries around the world. However,there are still not many studies which provide an overview of the theoretical basisof this issue and are constantly updated. In fact, the trend of economic globalization,the development of science and technology... the global and national sustainabledevelopment model has achieved many benefits but also faced challenges that directlyaffect the quality of life, the development of people and the country.1. Trường Đại học Kỹ thuật Y - Dược Đà Nẵng.Vai trò của cơ sở giáo dục và doanh nghiệp trong việc thực hiện mục tiêu phát triển bền vững 243 In this study, the author uses logical methods; history; combine history withlogic; analysis; synthetic; compare; interdisciplinary social sciences and humanitiesto identify the theoretical basis for sustainable development internationally and inVietnam systematically and propose some suggestions to contribute to building amodel of sustainable development which is consistent with the reality of the nationand humanity, all by man and for man. Keywords: Develop, sustainable development, theoretical framework. 1. Lý do chọn chủ đề nghiên cứu Phát triển bền vững là một xu thế mang tính toàn cầu, để ứng dụng được mô hìnhphát triển bền vững với những mục tiêu phù hợp với thực tiễn mỗi quốc gia thì xácđịnh các cơ sở hình thành mô hình đó là rất cần thiết và quan trọng, trong đó có cơsở lý luận. Xã hội ngày càng phát triển cùng với sự tác động của nhiều yếu tố kháchquan, cơ sở lý luận và mô hình phát triển bền vững của các nước trên thế giới và ViệtNam không ngừng được cập nhật, bổ sung để phù hợp với thực tiễn. Phát triển bền vững là một chủ đề đã được nghiên cứu từ khá lâu ở nhiều quốcgia khác nhau trên thế giới. Đa số các nghiên cứu đã thể hiện tổng quan lý luận vàthực tiễn về phát triển bền vững tuy nhiên chưa mang tính toàn cầu, chưa cập nhậtmới... Những năm 70 của thế kỷ XX, lý thuyết kinh tế môi trường tân cổ điển quanniệm rằng: “Coi việc bảo vệ môi trường (bao gồm cả việc sử dụng có hiệu quả tàinguyên) là một nhiệm vụ trung tâm, vì chỉ có thế giới mới có thể sử dụng tài nguyênthiên nhiên qua nhiều thế hệ. Việc bảo vệ tài nguyên thiên nhiên được xem là vấn đềthuần túy kinh tế” (Ngô Thắng Lợi, Vũ Thành Hưởng, 2015). Ở Việt Nam, tác giả VõThị Hoa (2019) đã nghiên cứu, tổng hợp và đúc kết nhận xét về nội dung phát triểnbền vững: “Phát triển bền vững có nghĩa là cả ba khía cạnh chủ yếu liên quan đến đờisống của nhân loại là kinh tế, xã hội, môi trường phải được tổng hòa, kết hợp, lồngghép khi có thể và được cân đối một cách có hiệu quả qua các chính sách, cơ chế,công cụ và qua quá trình thực hiện chính sách. Phát triển bền vững là con đường pháttriển tất yếu của cả nhân loại. Sự thành công của nó phụ thuộc không chỉ vào các nỗlực hành động của từng quốc gia mà còn cần cả sự phối hợp hành động của toàn thếgiới” (Võ Thị Hoa, 2019). Hiện nay, cùng với xu thế toàn cầu hóa kinh tế, sự phát triển đời sống kinh tế,văn hóa, xã hội, công nghệ thông tin,... phát triển bền vững vừa tạo ra nhiều lợi íchnhưng cũng gặp không ít những thách thức như: cạn kiệt tài nguyên thiên nhiên, ônhiễm môi trường, biến đổi khí hậu, cân bằng sinh thái bị phá vỡ, lũ lụt, hạn hán, suyđồi về văn hóa, đạo đức, phân hóa giàu nghèo, bất bình đẳng, nghèo đói, dịch bệnh.Để hướng đến mục tiêu phát triển bền vững ở tất cả các quốc gia trên toàn thế giới,mọi người dân đều được sống trong môi trường trong lành, đảm bảo an sinh x ...