Cơ sở thiết kế máy - Phần 1 Những vấn đề cơ bản trong thiết kế máy và chi tiết máy - Chương 1

ĐẠI CƯƠNG VỀ THIẾT KẾ MÁY VÀ CHI TIẾT MÁY Mỗi máy đ−ợc cấu tạo bởi nhiều bộ phận máy. Mỗi bộ phận máy lại gồm nhiều chi tiết máy. Chi tiết máy lμ phần tử cấu tạo đầu tiên hoμn chỉnh của máy. Ví dụ : Máy tiện gồm nhiều bộ phận máy nh− bμn máy, ụ đứng, ụ động, hộp tốc độ, bμn dao, cơ cấu truyền dẫn từ động cơ đến hộp tốc độ... ụ đứng máy tiện gồm các chi tiết máy nh− ụ, trục chính, ổ trục, bánh răng, trục... Trên quan điểm thiết kế, chi tiết đ−ợc phân thμnh...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Cơ sở thiết kế máy - Phần 1 Những vấn đề cơ bản trong thiết kế máy và chi tiết máy - Chương 1 §¹i häc ®µ n½ng TR¦êng ®¹i häc b¸ch khoa khoa s− ph¹m kü thuËt ------- ------- Bµi gi¶ng C¬ së thiÕt kÕ m¸y PhÇn I dïng cho sinh viªn CHUY£N NGµNH C¥ KHÝ CHÕ T¹O M¸Y (L¦U HµNH NéI Bé) Biªn so¹n : L£ CUNG - bé m«n nguyªn lý – chi tiÕt m¸y ®µ n½ng 2007 PHÁÖN I NHÆÎNG VÁÚN ÂÃÖ CÅ BAÍN TRONG THIÃÚT KÃÚ MAÏY VAÌ CHI TIÃÚT MAÏY CHÆÅNG I ÂAÛI CÆÅNG VÃÖ THIÃÚT KÃÚ MAÏY VAÌ CHI TIÃÚT MAÏY 1.1. Caïc váún âãö chung 1. Maïy, bäü pháûn maïy vaì chi tiãút maïy Mçi m¸y ®−îc cÊu t¹o bëi nhiÒu bé phËn m¸y. Mçi bé phËn m¸y l¹i gåm nhiÒu chi tiÕt m¸y. Chi tiÕt m¸y lµ phÇn tö cÊu t¹o ®Çu tiªn hoµn chØnh cña m¸y. VÝ dô : M¸y tiÖn gåm nhiÒu bé phËn m¸y nh− bµn m¸y, ô ®øng, ô ®éng, hép tèc ®é, bµn dao, c¬ cÊu truyÒn dÉn tõ ®éng c¬ ®Õn hép tèc ®é... ô ®øng m¸y tiÖn gåm c¸c chi tiÕt m¸y nh− ô, trôc chÝnh, æ trôc, b¸nh r¨ng, trôc... Trªn quan ®iÓm thiÕt kÕ, chi tiÕt ®−îc ph©n thµnh hai nhãm : - Chi tiÕt m¸y cã c«ng dông chung : bu l«ng, b¸nh r¨ng, trôc, æ trôc... (chi tiÕt m¸y ®−îc dïng phæ biÕn trong c¸c lo¹i m¸y kh¸c nhau) - Chi tiÕt m¸y cã c«ng dông riªng : trôc khuûu, van, cam, b¸nh tuabin... (chØ ®−îc dïng trong mét sè lo¹i m¸y nhÊt ®Þnh). M«n häc Chi tiÕt m¸y chØ nghiªn cøu c¸c chi tiÕt m¸y cã c«ng dông chung. 2. Nhæîng yãu cáöu chuí yãúu âäúi våïi maïy vaì chi tiãút maïy a) Coï hiãûu quaí sæí duûng cao - Nàng suáút cao - Hiãûu suáút cao - Tiãu thuû êt nàng læåüng - Âäü chênh xaïc cao - Chi phê vãö lao âäüng váûn haình maïy tháúp - Kêch thæåïc, troüng læåüng nhoí goün v.v. b) Yãu cáöu vãö khaí nàng laìm viãûc Hoaìn thaình caïc chæïc nàng âaî âënh, baío âaím âæåüc âäü bãön, coï tênh bãön moìn, khäng thay âäøi vãö kêch thæåïc vaì hçnh daûng (âuí âäü cæïng), chëu âæåüc nhiãût, chëu âæåüc dao âäüng v.v. c) Coï âäü tin cáûy cao Maïy âæåüc goüi laì coï âäü tin cáûy cao nãúu nhæ coï thãø thæûc hiãûn âæåüc caïc chæïc nàng nhiãûm vuû âaî âënh, âäöng thåìi caïc chè tiãu vãö sæí duûng (nhæ nàng suáút, âäü chênh xaïc, hiãûu suáút, mæïc âäü tiãu thuû nàng læåüng..) váùn âæåüc duy trç åí mæïc âäü cho pheïp trong suäút thåìi haûn sæí duûng. d) An toaìn trong sæí duûng Trong âiãöu kiãûn sæí duûng bçnh thæåìng hay khi coï sæû cäú, khäng gáy nguy hiãøm cho ngæåìi sæí duûng, khäng gáy hæ haûi cho caïc thiãút bë, nhaì cæía vaì caïc âäúi tæåüng khaïc xung quanh. e) Coï tênh cäng nghãû cao Mäüt màût, chi tiãút maïy phaíi thoía maîn caïc chè tiãu chuí yãúu vãö khaí nàng laìm viãûc vaì âäü tin cáûy, màût khaïc, trong âiãöu kiãûn saín xuáút sàôn coï phaíi dãù chãú taûo, êt täún nguyãn váût liãûu vaì thåìi gian. Yãu cáöu chuí yãúu cuía tênh cäng nghãû Kãút cáúu phaíi phuì håüp våïi âiãöu kiãûn vaì quy mä saín xuáút Vê duû, trong saín xuáút âån chiãúc, voí häüp giaím täúc håüp lyï nháút laì âæåüc haìn tæì caïc táúm âån giaín; trong saín xuáút haìng loaût låïn nãn âuïc trong khuän kim loaûi hay haìn tæì caïc chi tiãút dáûp vaì caïn âënh hçnh ... Kãút cáúu vaì hçnh daûng phaíi håüp lyï theo quan âiãøm cäng nghãû Vê duû, kãút cáúu phaíi âån giaín, dãù chãú taûo, dãù làõp raïp; caïc bãö màût gia cäng nãn laì caïc bãö màût âån giaín nhæ màût phàóng, màût truû troìn; säú læåüng bãö màût gia cäng nãn êt, diãûn têch cáön gia cäng nhoí vaì coï thãø gia cäng bàòng caïc phæång phaïp coï nàng suáút cao... Cáúp chênh xaïc vaì âäü nhàôn âuïng mæïc Cáúp chênh xaïc vaì âäü nhàôn bãö màût chi tiãút maïy caìng cao ⇒ phê täøn gia cäng caìng tàng vaì coï thãø phaíi duìng caïc thiãút bë âàûc biãût âãø gia cäng. Tuy nhiãn, khäng âæåüüc haû tháúp cáúp chênh xaïc so våïi yãu cáöu cuía âiãöu kiãûn laìm viãûc cuía chi tiãút maïy. Choün phæång phaïp taûo phäi håüp lyï Phæång phaïp taûo phäi phaíi phuì håüp våïi âàûc âiãøm vãö hçnh daûng vaì kãút cáúu cuía chi tiãút maïy. Vê duû, phæång phaïp âuïc âæåüc duìng cho caïc chi tiãút maïy coï hçnh daûng phæïc taûp, thêch håüp våïi saín xuáút haìng loaût låïn. Phæång phaïp haìn thæåìng duìng âãø chãú taûo caïc kãút cáúu gäöm tæì caïc táúm, thanh, theïp goïc, theïp âënh hçnh... f) Coï tênh kinh tãú cao + Thåìi gian vaì cäng sæïc thiãút kãú êt nháút + Kêch thæåïc goün nheû, khäúi læåüng nhoí, do âoï giaï thaình haû + Váût liãûu reí tiãön, dãù cung cáúp + Giaï thaình chãú taûo tháúp nháút + Nàng suáút, hiãûu suáút cao, chi phê vãö nàng læåüng tháúp, chi phê vãö bäi trån, baío dæåîng vaì sæía chæîa tháúp 3. Caïc bæåïc thiãút kãú mäüt maïy Maïy âæåüc thiãút kãú phaíi thoía maîn caïc yãu cáöu vãö kyî thuáût nhæ nàng suáút, âäü tin cáûy vaì tuäøi thoü, giaï thaình vaì troüng læåüng maïy. Ngoaìi ra, tuìy træåìng håüp cuû thãø coìn phaíi: Coï khuän khäø, kêch thæåïc nhoí ...