CƠ SỞ THƯ VIỆN HỌC

Thư viện học là bộ môn khoa học xã hội nghiên cứu quy luật phát triển sự nghiệp thưviện như một hiện tượng xã hội, liên hệ một cách hữu cơ với những điều kiện chínhtrị, kinh tế, văn hóa, xã hội với những quan điểm và tư tưởng của giai cấp thống trịtrong các chế độ xã hội khác nhau.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
CƠ SỞ THƯ VIỆN HỌCTV học 1 CƠ SỞ THƯ VIỆN HỌCThư viện học là bộ môn khoa học xã hội nghiên cứu quy luật phát triển sự nghiệp thưviện như một hiện tượng xã hội, liên hệ một cách hữu cơ với những điều kiện chínhtrị, kinh tế, văn hóa, xã hội với những quan điểm và tư tưởng của giai cấp thống trịtrong các chế độ xã hội khác nhau.1. Khái niệm về thư việnDanh từ thư viện xuất phát từ chữ Hy Lạp Biblio – là sách, thêka - là bảo quản. Vậythì, thuật ngữ “ Thư viện “ do hai chữ: thư là sách, viện là nơi bảo quản. Thư viện theonghĩa đen là nơi tàng trữ sách báo.Các nhà thư viện học tư sản “Khái niệm thư viện “ là nghệ thuật sắp xếp sách và xâydựng kho sách, thư viện là nơi tàng trữ sách báo. Do đó, họ coi trọng công tác kỹ thuậtcủa thư viện, ít quan tâm đến vai trò xã hội của thư viện, có nghiên cứu một vài khíacạnh xã hội học thư viện theo quan điểm tư sản về nhân chủng học và văn học.Các nhà thư viện học xã hội chủ nghĩa “khái niệm thư viện” cần phải tổ chức tốt khosách - Là cơ sở vật chất trọng yếu của thư viện, kho sách với khái niệm có ích cho xãhội, vì nó tiêu biểu cho nền văn hóa của một dân tộc, một nuớc, hay một địa phương.Nhưng điều cơ bản, chủ đạo và quyết định vai trò, tác dụng của thư viện trong xã hội,hiệu quả, chất lượng phục vụ bạn đọc góp phần nâng cao dân trí, thúc đẩy kinh tế - xãhội phát triển.Nhà văn Sô bô lép đã nêu rõ “Khái niệm thư viện”: “Thư viện - là kho tàng sách báo đadạng, phong phú, - Là cơ thể sống, hoạt động nuôi dưỡng rất nhiều người, - Là món ăntinh thần của độc giả, thỏa mãn một cách đầy đủ lợi ích nhu cầu và hứng thú của họ”2. Đối tượng nghiên cứu thư viện họcThư viện học nghiên cứu chức năng, nhiệm vụ, nội dung công tác thư viện, nhữngnguyên lý, hệ thống và hình thức sử dụng sách báo mang tính chất tập thể và xã hội.Thư viện học nghiên cứu những vấn đề xã hội học cụ thể như: “Nhân dân với sáchbáo”, “Sự đọc sách và độc giả”, “Sự hướng dẫn đọc sách”, “Hệ thống tổ chức thư việnphục vụ nhân dân”... (Tạp chí “Thư viện” 1962, số 8, tr.8)Tổ chức kỹ thuật thư viện, công nghệ hóa quá trình thư viện là đối tượng nghiên cứucủa thư viện học tư sản. Ví dụ, hệ thống mục lục của thư viện là phương tiện chỉ dẫntìm sách đơn thuần về mặt trang bị kỹ thuật, chứ không phải là công cụ quan trọng sửdụng vào việc thông tin, tuyên truyền và hướng dẫn đọc sách có hệ thống cho độcgiả...- Đối tượng nghiên cứu của thư viện học xã hội chủ nghĩa:. Nghiên cứu các khía cạnh xã hội của sự nghiệp thư viện. Nghiên cứu các hình thức tổ chức thư viện phục vụ nhân dân. Nghiên cứu hiệu quả kinh tế các mặt hoạt động của thư viện.. Nghiên cứu vai trò xã hội của thư viện như một cơ quan văn hóa, giáo dục ngoài nhàtrường.. Nghiên cứu quá trình cơ giới hóa và tự động hóa của thư viện gắn liền với sự pháttriển khoa học và công nghệ trong điều kiện xã hội xã hội chủ nghĩa.Sự khác nhau cơ bản về đối tượng nghiên cứu giữa thư viện học tư sản và thư việnhọc xã hội chủ nghĩa, vai trò xã hội của thư viện, mục đích của việc đọc sách vàhướng dẫn đọc. Xuất phát từ quan điểm đối lập này, thư viện học tư sản không thừanhận vai trò giáo dục của thư viện trong xã hội có chế độ chính trị khác nhau.Thư viện học bao gồm các phần chính sau đây:1/ Thư viện học đại cương:Thư viện đại cương nghiên cứu vai trò của thư viện trong hệ thống các cơ quan vănhóa, giáo dục, khoa học và sản xuất. Nghiên cứu những nguyên lý tổ chức sự nghiệpthư viện, những nguyên tắc xây dựng hệ thống, mạng lưới thư viện, phân định các loạihình thư viện. Tổ chức thư viện phục vụ có phân biệt cho từng nhóm dân cư khác nhau.Nghiên cứu chính sách, phương hướng, phát triển thư viện và các hình thức, phươngpháp chỉ đạo, lãnh đạo sự nghiệp thư viện.2/ Kho sách thư viện:TV học 2Là một bộ phận cấu thành của thư viện học. Phần này nghiên cứu sâu về những nguồntin tư liệu, các nguyên tắc bổ sung kho sách như: tính khoa học, tính kế hoạch, tính hợplý, tính hiện đại và cập nhật của công tác bổ sung vốn tư liệu; Các hình thức bổ sung:bổ sung khởi đầu, bổ sung hiện tại, bổ sung hoàn bị. Nghiên cứu hệ thống cung cấpsách báo cho thư viện: cơ quan phát hành, chế độ nộp lưu chiểu văn hóa phẩm, traođổi sách giữa các thư viện trong nước và quốc tế...; Nghiên cứu tổ chức các loại hìnhkho sách: kho khép kín (Kho chính, kho phụ, kho tạp chí, báo, kho tài liệu đặc biệt, kholưu), kho mở (kho tự chọn)...; Phương pháp sắp xếp kho sách: theo phân loại, theotrang khổ, theo đăng ký cá biệt...Đăng ký kho sách gồm: Đăng ký cá biệt, đăng ký tổngquát; Tổ chức bảo quản và kiểm kê kho sách của thư viện.3/ Mục lục thư viện:Mục lục thư viện là một phần của thư viện học. Phần này trình bày cách mô tả vàphân loại các ấn phẩm theo tên tác giả, tên sách, phương pháp miêu tả sách có nhiềutập, bộ tùng thư...Cách mô tả ấn phẩm đặc biệt, mô tả ấn phẩm định kỳ...Trong thờiđại khoa học kỹ thuật và công nghệ ...