Công nghệ gene đến Protein part 3

Trong môi trường dịch thể, 2 chuỗi polynucleotide của 1 phân tử ADN liên kết với nhau bằng liên kết hiđrô. Liên kết này được tạo ra giữa 2 gốc nucleobase của 2 nucleotide đối diện nhau trên 2 chuỗi, tương tự như những bậc thang trên 1 chiếc thang dây.Do cấu tạo hoá học của các nucleobase mà liên kết hydro chỉ hình thành giữa 2 loại nucleobase nhất định là A với T (qua 2 liên kết hydro) và C với G (bằng 3 liên kết hydro). Đó thực chất là liên kết giữa một purine và 1...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Công nghệ gene đến Protein part 3 Mò 5’ §u«i polyA ADN Phiªn m· TiÒn-mARN Hoµn thiÖn ARN C¸c intron ®−îc c¾t bá, mARN cßn c¸c exon ®−îc ghÐp nèi víi nhau Vïng m· hãa Ribosome DÞch m· Mò 5’ Polypeptit §u«i polyA H×nh 17.10 Sù hoµn thiÖn ARN: ghÐp vµ ph©n tö tiÒn-mARN cña nã cã ba ARN, c¸c intron ®−îc c¾t bá, cßn c¸c nèi ARN. Ph©n tö ARN ®−îc minh häa ë ®©y exon, t−¬ng øng víi tr×nh tù trªn ph©n exon ®−îc ghÐp nèi víi nhau.ë nhiÒu tö mARN rêi khái nh©n ra tÕ bµo chÊt. m· hãa cho β-globin, mét trong c¸c chuçi gen, c¸c intron th−êng lín h¬n nhiÒu (C¸c vïng 5UTR vµ 3UTR thuéc c¸c polypeptit cña hemoglobin. C¸c chØ sè bªn d−íi so víi c¸c exon. (Trong h×nh trªn, exon mÆc dï chóng kh«ng m· hãa ARN lµ sè thø tù c¸c m· bé ba (codon); β-globin kÝch th−íc c¸c phÇn cña tiÒn-mARN protein) . Trong qu¸ tr×nh hoµn thiÖn kh«ng ®−îc vÏ theo tØ lÖ thùc). lµ mét protein gåm 146 axit amin. Gen β-globinlµ nh÷ng ph©n ®o¹n kh«ng m· hãa nµy th−êng n»m xen kÏ gi÷ac¸c ph©n ®o¹n m· hãa cña gen, vµ t−¬ng øng lµ gi÷a c¸c ph©n®o¹n m· hãa trªn tiÒn-mARN. Nãi c¸ch kh¸c, tr×nh tù c¸c B¶n phiªn m· ARN (tiÒn-mARN)nucleotit ADN m· hãa cho mét chuçi polypeptit ë sinh vËtnh©n thËt th−êng kh«ng liªn tôc; chóng ®−îc ph©n t¸ch thµnhc¸c ph©n ®o¹n. C¸c ph©n ®o¹n axit nucleic kh«ng m· hãa n»mgi÷a c¸c ph©n ®o¹n m· hãa cña gen ®−îc gäi lµ c¸c tr×nh tùxen, hay c¸c intron. C¸c ph©n ®o¹n m· hãa cßn l¹i trong gen®−îc gäi lµ c¸c exon; ®©y lµ c¸c vïng cña gen ®−îc biÓu hiÓn C¸c protein kh¸cvµ ®−îc dÞch m· thµnh c¸c tr×nh tù axit amin. (Mét sè tr−ênghîp ngo¹i lÖ bao gåm c¸c vïng UTR cña c¸c exon t¹i c¸c ®Çucña mARN. Nh÷ng vïng nµy tuy lµ thµnh phÇn cña mARNhoµn thiÖn nh−ng kh«ng ®−îc dÞch m·. Do nh÷ng ngo¹i lÖ nµy,®Ó dÔ nhí cã thÓ coi exon lµ c¸c tr×nh tù cã trªn ph©n tö mARNkhi ph©n tö nµy rêi khái nh©n ra tÕ bµo chÊt). C¸c thuËt ng÷intron vµ exon ®−îc dïng ®Ó m« t¶ c¶ c¸c tr×nh tù mARN còngnh− c¸c tr×nh tù ADN m· hãa chóng. §Ó t¹o ra mét b¶n phiªn m· tiÒn th©n tõ mét gen, ARNpolymerase ban ®Çu tiÕn hµnh phiªn m· toµn bé gen, bao gåmc¶ c¸c intron vµ exon. Tuy vËy, ph©n tö mARN ®i vµo tÕ bµochÊt lµ ph©n tö ®· ®−îc c¾t ng¾n. C¸c intron ®−îc c¾t khái ph©ntö, trong khi c¸c exon ®−îc nèi l¹i víi nhau ®Ó h×nh thµnh nªnmét ph©n tö mARN mang tr×nh tù m· hãa liªn tôc. Qu¸ tr×nhnµy ®−îc gäi lµ sù ghÐp nèi ARN. VËy, sù ghÐp nèi ë tiÒn-mARN diÔn ra nh− thÕ nµo? C¸c C¸c thµnhnhµ nghiªn cøu ®· ph¸t hiÖn ra r»ng, c¸c tÝn hiÖu ghÐp nèi ARN phÇn cñalµ c¸c tr×nh tù nucleotit ng¾n ë hai ®Çu cña mçi intron. C¸c h¹t spliceosome Ph©n ®o¹ncã tªn lµ c¸c ribonucleoprotein nh©n kÝch th−íc nhá, ®−îc viÕt intron ®−îct¾t lµ snRNP (®äc lµ “sníp”), cã thÓ nhËn ra c¸c vÞ trÝ ghÐp nèi c¾t ra mARNnµy. Nh− tªn gäi cña chóng, c¸c snRNP cã trong nh©n tÕ bµo vµcã thµnh phÇn cÊu t¹o gåm c¸c ph©n tö ARN vµ protein. C¸cARN cã trong c¸c snRNP ®−îc gäi lµ c¸c ARN nh©n kÝch th−íc H×nh 17.11 Vai trß cña c¸c snRNP vµ spliceosomenhá (snARN); mçi ph©n tö chØ dµi kho¶ng 150 nucleotit. Mét sè trong qu¸ tr×nh ghÐp nèi tiÒn-mARN. H×nh trªn chØ minh häa métlo¹i snRNP kÕt hîp víi nhau vµ víi mét sè protei ...