Công nghệ gene đến Protein part 4

Cấu trúc của ribosome phản ánh chức năng của nó là mang mARN cùng với tARN đã nạp axit amin. Ngoài vị trí đính kết mARN, mỗi ribosome đều có ba vị trí liên kết tARN (xem Hình 17.16). Vị trí P (vị trí petidyl-tARN) giữ tARN đang mang chuỗi polypeptit đang đ−ợc kéo dài, trong khi vị trí A (vị trí aminoacyl-tARN) giữa tARN mang axit amin tiếp theo được bổ sung vào chuỗi polypeptit. tARN tự do (không liên kết với axit amin) được giải phóng khỏi ribosome tại vị trí E (Exit). Ribosome giữ mARN và tARN...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Công nghệ gene đến Protein part 4 CÊu tróc cña ribosome ph¶n ¸nh chøc n¨ng cña nã lµ mang ®−îc cung cÊp tõ sù thñy ph©n GTP (guanosine triphosphate) lµ mét dÉn xuÊt cña ATP (chø kh«ng ph¶i tõ ATP). mARN cïng víi tARN ®· n¹p axit amin. Ngoµi vÞ trÝ ®Ýnh kÕt mARN, mçi ribosome ®Òu cã ba vÞ trÝ liªn kÕt tARN (xem L¾p r¸p ribosome vµ khëi ®Çu dÞch m· H×nh 17.16). VÞ trÝ P (vÞ trÝ petidyl-tARN) gi÷ tARN ®ang Giai ®o¹n khëi ®Çu dÞch m· liªn quan ®Õn viÖc huy ®éng c¸c mang chuçi polypeptit ®ang ®−îc kÐo dµi, trong khi vÞ trÝ A (vÞ thµnh phÇn cña phøc hÖ dÞch m·, gåm: b¶n hiªn m· mARN, trÝ aminoacyl-tARN) gi÷a tARN mang axit amin tiÕp theo ®−îc mét ph©n tö tARN vËn chuyÓn axit amin ®Çu tiªn cña chuçi bæ sung vµo chuçi polypeptit. tARN tù do (kh«ng liªn kÕt víi polypeptit, vµ hai tiÓu phÇn cña ribosome (H×nh 17.17). §Çu axit amin) ®−îc gi¶i phãng khái ribosome t¹i vÞ trÝ E (Exit). tiªn, tiÓu phÇn nhá cña ribosome sÏ ®Ýnh kÕt vµo mARN vµ mét Ribosome gi÷ mARN vµ tARN ë nh÷ng vÞ trÝ ¸p s¸t vµo nhau, tARN khëi ®Çu dÞch m· ®Æc biÖt lu«n mang axit amin ®Çu tiªn ®ång thêi ®−a c¸c axit amin míi tíi s¸t c¹nh ®Çu C (®Çu lµ methionine. ë vi khuÈn, tiÓu phÇn nhá cña ribosome cã thÓ cacboxyl) cña chuçi polypeptit ®ang kÐo dµi. Sau ®ã, nã xóc t¸c l¾p r¸p víi hai thµnh phÇn trªn ®©y theo trËt tù bÊt kú; nã liªn sù h×nh thµnh liªn kÕt peptit. Khi chuçi polypeptit ®· ®ñ dµi, nã kÕt ®−îc víi mARN qua mét tr×nh tù ARN ®Æc thï n»m ng−îc chui qua mét kªnh tho¸t (kªnh ®i ra) thuéc tiÓu phÇn lín cña dßng bé ba b¾t ®Çu dÞch m· (AUG). ë sinh vËt nh©n thËt, tiÓu ribosome. Khi chuçi polypeptit ®· ®−îc tæng hîp xong, nã ®−îc phÇn nhá ribosome ®Çu tiªn liªn kÕt víi tARN khëi ®Çu dÞch gi¶i phãng vµo phÇn bµo tan ë tÕ bµo chÊt qua kªnh tho¸t. m·; sau ®ã, phøc hÖ nµy míi liªn kÕt vµo mò ®Çu 5’ cña ph©n tö NhiÒu nghiªn cøu gÇn ®©y ñng hé cho gi¶ thiÕt lµ chÝnh mARN. B¾t ®Çu tõ ®©y, phøc hÖ gåm tiÓu phÇn nhá ribosome vµ tARN khëi ®Çu dÞch m· tr−ît däc (xu«i dßng) ph©n tö rARN, chø kh«ng ph¶i protein, gi÷ vai trß träng yÕu trong cÊu mARN cho ®Õn khi nã gÆp bé ba m· b¾t ®Çu dÞch m·; ë vÞ trÝ tróc vµ chøc n¨ng cña ribosome. C¸c protein, chiÕm phÇn lín nµy, tARN khëi ®Çu dÞch m· sÏ h×nh thµnh liªn kÕt hydro víi phÇn bao ngoµi ribosome, gióp thay ®æi cÊu h×nh kh«ng gian mARN. ë c¶ vi khuÈn vµ sinh vËt nh©n thËt, bé ba m· b¾t ®Çu cña c¸c ph©n tö rARN khi nh÷ng ph©n tö nµy thùc hiÖn vai trß dÞch m· ®Òu lµ tÝn hiÖu b¾t ®Çu dÞch m·; nã rÊt quan träng v× cã xóc t¸c trong qu¸ tr×nh dÞch m·. C¸c ARN ribosome lµ thµnh vai trß x¸c ®Þnh khung ®äc cho mét ph©n tö mARN. phÇn chÝnh t¹o nªn giao diÖn tiÕp xóc gi÷a hai tiÓu phÇn Sau khi phøc hÖ gåm mARN, tARN khëi ®Çu dÞch m· vµ ribosome t¹i c¸c vÞ trÝ A vµ P, ®ång thêi nã còng lµ trung t©m tiÓu ph©n nhá ribosome ®· h×nh thµnh, tiÓu phÇn lín ribosome xóc t¸c h×nh thµnh liªn kÕt peptit. V× vËy, ribosome cã thÓ ®−îc sÏ liªn kÕt vµo ®Ó t¹o nªn phøc hÖ khëi ®Çu dÞch m . C¸c coi nh− mét ribozyme khæng lå! protein cã tªn lµ c¸c yÕu tè khëi ®Çu dÞch m gióp ®−a c¸c Sù h×nh th nh mét chuçi polypeptit thµnh phÇn cña phøc hÖ trªn ®©y tæ hîp víi nhau. §Ó h×nh thµnh ®−îc phøc hÖ khëi ®Çu dÞch m·, tÕ bµo dïng n¨ng l−îng Chóng ta cã thÓ chia qu¸ tr×nh dÞch m·, tøc lµ sù tæng hîp mét ë d¹ng ph©n tö GTP. Khi qu¸ tr×nh khëi ®Çu dÞch m· kÕt thóc, chuçi polypeptit, thµnh ba giai ®o¹n (gièng nh− c¸c giai ®o¹n tARN khëi ®Çu dÞch m· ®ang ë vÞ trÝ P cña ribosome, trong khi cña phiªn m·), ®ã lµ: khëi ®Çu dÞch m·, kÐo dµi chuçi vµ kÕt vÞ trÝ A cßn trèng vµ s½n sµng tiÕp nhËn mét aminoacyl-tARN thóc dÞch m·. C¶ ba giai ®o¹n ®Òu cÇn sù cã mÆt cña mét sè tiÕp theo. CÇn l−u ý r»ng, qu¸ tr×nh tæng hîp mét chuçi “yÕu tè” protein ®Æc thï gióp cho sù dÞch m· cã thÓ diÔn ra. ë polypep ...