CUỘC ĐẠI SUY THOÁI TẠI HOA KỲ

CUỘC ĐẠI SUY THOÁI TẠI HOA KỲTháng 10/1929, thị trường chứng khoán đang phát triển mạnh đã bị sụp đổ khiến nhiều nhà đầu tư phá sản. Nhưng việc thị trường chứng khoán sụp đổ không trực tiếp gây ra cuộc Đại suy thoái, mặc dù nó đã phản ánh chuyện các chính sách tín dụng quá dễ dãi đã khiến thị trường vượt ra ngoài tầm kiểm soát. Nó cũng làm trầm trọng hơn nền kinh tế vốn đã mong manh ở châu Âu - là thị trường có liên quan chặt chẽ đến các khoản cho vay của...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
CUỘC ĐẠI SUY THOÁI TẠI HOA KỲ CUỘC ĐẠI SUY THOÁI TẠI HOA KỲ Tháng 10/1929, thị trường chứng khoán đang phát triển mạnh đã bị sụp đổkhiến nhiều nhà đầu tư phá sản. Nhưng việc thị trường chứng khoán sụp đổ khôngtrực tiếp gây ra cuộc Đại suy thoái, mặc dù nó đã phản ánh chuyện các chính sáchtín dụng quá dễ dãi đã khiến thị trường vượt ra ngoài tầm kiểm soát. Nó cũng làmtrầm trọng hơn nền kinh tế vốn đã mong manh ở châu Âu - là thị trường có liênquan chặt chẽ đến các khoản cho vay của nước Mỹ. Trong ba năm sau đó, cuộcsuy thoái kinh tế bắt đầu từ nước Mỹ đã trở thành một phần của cuộc suy thoáikinh tế trên toàn thế giới. Các doanh nghiệp đóng cửa, các nhà máy ngừng sảnxuất, các nhà băng phá sản vì mất các khoản tiền gửi tiết kiệm. Thu nhập nôngnghiệp giảm khoảng 50%. Đến tháng 11/1932, cứ năm người Mỹ thì có khoảngmột người thất nghiệp. Chiến dịch tranh cử tổng thống năm 1932 chủ yếu là cuộc tranh luận về cácnguyên nhân và những giải pháp có thể cho cuộc Đại suy thoái. Tổng thốngHerbert Hoover đã không may mắn khi bước vào Nhà Trắng chỉ tám tháng trướckhi thị trường chứng khoán tan vỡ, đã buộc phải nỗ lực và làm việc căng thẳnghơn bất kỳ tổng thống Mỹ nào trước đó để đối phó với giai đoạn kinh tế vô cùngkhó khăn này. Ông đã cố gắng tổ chức kinh doanh, đẩy nhanh tiến độ xây dựngnhững công trình công cộng, thành lập Công ty Tái thiết Tài chính nhằm hỗ trợcác thể chế kinh doanh và tài chính, và đã thuyết phục Quốc hội còn đang miễncưỡng, cho phép thành lập một cơ quan bảo lãnh thế chấp nhà cửa. Tuy nhiên, cácnỗ lực của ông không có mấy hiệu quả và ông đã là một hình ảnh của sự thất bại. Đối thủ thuộc Đảng Dân chủ của ông là Franklin D.Roosevelt, vốn đã nổi tiếngtừ khi làm thống đốc bang New York trong thời kỳ khủng hoảng đang lên cao. Từông luôn tỏa ra một tinh thần lạc quan có tính lan tỏa mạnh. Sẵn sàng sử dụngquyền lực nhà nước để đưa ra các giải pháp còn mạnh tay hơn, Roosevelt đã giànhđược 22.800.000 phiếu bầu phổ thông so với 15.700.000 phiếu bầu cho Tổngthống đương nhiệm Hoover. Nước Mỹ đang chuẩn bị bước vào một kỷ nguyênmới với sự thay đổi lớn về kinh tế và chính trị. CHÍNH SÁCH KINH TẾ MỚI VÀ CHIẾN TRANH THẾ GIỚI THỨ HAI ROOSEVELT VÀ CHÍNH SÁCH KINH TẾ MỚI V ào năm 1933, vị tổng thống mới Franklin D. Roosevelt đã mang tới một bầukhông khí tự tin và niềm lạc quan, và điều đó đã mau chóng tập hợp được dânchúng đến với tấm biểu ngữ chương trình của ông mang tên Chính sách kinh tếmới (New Deal). Điều duy nhất khiến chúng ta sợ hãi chính là bản thân nỗi khiếpsợ - vị tổng thống đã tuyên bố như vậy trong diễn văn nhậm chức của mình trướcdân tộc. Xét trên khía cạnh nào đó thì Chính sách kinh tế mới chỉ đơn thuần đưa ranhững cải cách xã hội và kinh tế vốn đã rất quen thuộc đối với người châu Âu từhơn một thế hệ nay. Hơn nữa, Chính sách kinh tế mới là cao trào của một xuhướng dài hạn nhằm tiến tới bãi bỏ chủ nghĩa tư bản không can thiệp, trở lại việckiểm soát đường sắt vào những năm 1880, và đưa ra hàng loạt cải cách luật phápbang và liên bang đã được khởi xướng trong kỷ nguyên tiến bộ thời các Tổngthống Theodore Roosevelt và Woodrow Wilson. Tuy nhiên, điều thực sự mới mẻ trong Chính sách kinh tế mới là nó đã nhanhchóng đạt được những thành tựu mà trước đó phải mất nhiều thế hệ mới có được.Rất nhiều chương trình cải cách trong số này đã được khởi thảo một cách vội vãvà được quản lý lỏng lẻo; một số khác thì lại mâu thuẫn với những mô hình cảicách còn lại. Hơn nữa, chính sách này chưa bao giờ thành công trong việc đem lạisự thịnh vượng. Tuy vậy, những hành động trong Chính sách kinh tế mới đã giúpđỡ hàng triệu người Mỹ, xây dựng nền tảng cho một liên minh chính trị hùngmạnh, và khiến mỗi công dân Mỹ lại thực sự quan tâm đến chính phủ. CHÍNH SÁCH KINH TẾ MỚI LẦN THỨ NHẤT Ngân hàng và Tài chính Khi Roosevelt tuyên thệ nhậm chức tổng thống, hệ thống ngân hàng và tài chínhcủa Mỹ đang trong tình trạng tê liệt. Đầu tiên, các ngân hàng quốc gia nhanhchóng bị đóng cửa, và sau đó, chỉ được hoạt động trở lại khi chúng có khả năngchi trả. Chính quyền đã thực thi chính sách lạm phát tiền tệ vừa phải để tăng giá cảcủa hàng hóa và giúp cho các gánh nặng nợ nần nhẹ nhõm phần nào. Các cơ quanmới của chính phủ đã cấp những khoản tín dụng hào phóng cho nông nghiệp vàcông nghiệp. Công ty Bảo hiểm Tiền gửi Liên bang (FDIC) đã bảo hiểm tới 5000đô-la cho các khoản tiền tiết tiết kiệm gửi ngân hàng. Các điều luật Liên bangcũng được áp dụng cho hoạt động bán chứng khoán trên sở giao dịch chứngkhoán. Thất nghiệp. Tổng thống Roosevelt đã phải đối mặt với một tỉ lệ thất nghiệp cao chưa từngcó trong lịch sử. Vào thời điểm ông nhậm chức, có khoảng 13 triệu người Mỹ -chiếm một phần tư lực lượng lao động - không có việc làm. Những hàng ngườichờ đợi được phân phát bánh mỳ l à cảnh tượng thường thấy tại hầu hết các thànhphố. Hàng trăm nghìn người lang thang khắp đất nước để tìm kiếm thức ăn, việc ...