Cuộc gặp mặt giữa Đào Duy Từ với Nguyễn Hữu Tiến

Từ khi có Đào Duy Từ, chúa Nguyễn Phúc Nguyên như được thêm nguồn sinh lực lớn, nhưng, tuổi của Chúa và của Đào Duy Từ kể cũng đã cao, nếu có mệnh hệ nào thì cơ nghiệp họ Nguyễn khó bề giữ được, bởi vậy, Nguyễn Phúc Nguyên vẫn chưa thực sự an lòng.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Cuộc gặp mặt giữa Đào Duy Từ với Nguyễn Hữu TiếnCuộc gặp mặt giữa Đào Duy Từ với Nguyễn HữuTiếnTừ khi có Đào Duy Từ, chúa Nguyễn Phúc Nguyênnhư được thêm nguồn sinh lực lớn, nhưng, tuổi củaChúa và của Đào Duy Từ kể cũng đã cao, nếu cómệnh hệ nào thì cơ nghiệp họ Nguyễn khó bề giữđược, bởi vậy, Nguyễn Phúc Nguyên vẫn chưa thựcsự an lòng. May sao, đúng lúc đó, một tài năng trẻtuổi mà xuất chúng đã xuất hiện. Người đó là NguyễnHữu Tiến. Sách Đại Nam thực lục chép rằng:Chúa cùng với Đào Duy Từ ngày đêm mưu tính việcchống lại họ Trịnh. Duy Từ mong có người hiền tàiđể tiến dẫn cho Chúa. Một hôm, Duy Từ nằm mộngthấy một con hổ đen từ phía Nam tiến vào, ông liềnxua quân vây bắt. Bỗng, con hổ mọc cánh, nhảy lênkhông trung mà vừa bay vừa múa. Tỉnh dậy, Duy Từăn mặc chỉnh tề để ngồi chờ. Chợt có một người quêở xã Vân Trai, huyện Ngọc Sơn xứ Thanh Hoá làNguyễn Hữu Tiến (biểu danh là Thuận Nghĩa), từphía ngoài vào, mình mặc áo đen, tay cầm quạt lông,đến bái yết dưới thềm. Duy Từ thấy dáng vẻ khácthường, hỏi thì xưng tên họ, hỏi tuổi thì nói sinh nămNhâm Dần, lòng lấy làm vui mừng vì cho đó là hợpvới mộng, bèn giữ lại để đàm đạo.Nguyễn Hữu Tiến là người thông minh, khoẻ mạnhvà có mưu lược. Duy Từ rất yêu quý, đem con gái gảcho rồi tiến cử lên chúa. Chúa cho Nguyễn Hữu Tiếnlàm đội trưởng, coi thuyền Địch Cần trong quân NộiThuỷ. Hữu Tiến thường đêm đêm diễn tập quân lính.Một hôm, ở trong quân có kẻ làm trái luật, ông bènchém viên Kì trưởng (người lo giữ hiệu cờ trong quânđội xưa) để giữ nghiêm mệnh lệnh, khiến cho toànquân đều sợ. Duy Từ biết chuyện, lấy làm kinh ngạc,vội vào hầu Chúa. Lúc ấy, Chúa đang đọc Chiếnquốc sách (một tác phẩm của Trung Quốc), nênnhân có Đào Duy Từ vào, hai người cùng bàn về binhpháp cổ kim. Duy Từ ung dung nói chuyện Tôn VõTử đang giảng giải về các phép chiến sự ở cung vuaNgô mà chém vợ yêu của vua. Chúa nghe, khen vuaNgô là người quyết đoán, Tôn Võ Tử là ngườinghiêm, có thế mới dựng nên nghiệp. Duy Từ nhânđấy mới đem chuyện Hữu Tiến chém người Kìtrưởng để xin tội, Chúa nói:- Ã Binh không đều thì giết, còn tội gì?Từ đó, Chúa thăng dần Nguyễn Hữu Tiến lên đếnchức Cai đội, sĩ tốt ai ai cũng phục.Người đã có lòng thành, lại luôn canh cánh nỗi lo tìmcho bằng được người hiền tài, thì sớm muộn thế nàongười hiền tài cũng đến. Đào Duy Từ lo cả khi ăn khingủ nên mới có giấc mộng lạ. Nhưng Đào Duy Từphải đàm đạo mới rõ Nguyễn Hữu Tiến là người nhưthế nào chứ không hề chỉ dựa vaò giấc mộng.Tiến cử người tài là chuyện giản đơn nhưng lại cựckỳ khó, bởi vì trong muôn người, may ra mới có mộtvài người tài và trong muôn người tài, may ra mới cómột vài người có khả năng dang tay đón nhận nhữngngười tài khác. Cổ kim đã cho thấy, chỉ những ai thựcsự giàu tài năng xuất chúng mới có thể biết trọng vàbiết dùng người tài.Một lần nữa, Đào Duy Từ đã tỏ rõ sự khôn khéotrong cách lựa lời kính tâu với Chúa. Lời cần nói, nếunói đúng lúc, đúng nơi và đúng người cần nghe, baogiờ cũng là lời có hiệu quả cao nhất. Bảo rằng đó làlời Đào Duy Từ bảo vệ cho con rể cũng được, mà bảorằng đó là lời Đào Duy Từ bảo vệ cho một tài năngmới cũng được.Nguyễn Hữu Tiến được thăng chức, trước vì NguyễnHữu Tiến có tài, sau nữa là vì chúa Nguyễn PhúcNguyên cũng muốn đề cao kỷ luật quân đội.