CUỐN SÁCH VỀ TINH THẦN TRONG NGHỆ THUẬT (1) CỦA KANDINSKY ĐÃ ĐƯỢC TIẾP NHẬN NHƯ THẾ NÀO?

KANDINSKY-Không đề-1910 (chì than, thuốc nước và mực nho), 49.6x64.8cm. Quà tặng của bà Nina Kandinsky dành cho Bảo tàng Nghệ thuật Hiện đại Quốc gia.NĂM NAY, 2011, LÀ VỪA TRÒN 100 NĂM RA ĐỜI CỦA CUỐN SÁCH "VỀ TINH THẦN TRONG NGHỆ THUẬT" (NGUYÊN BẢN TIẾNG ĐỨC: UBER DAS GEISTIGE IN DER KUNST, TIẾNG PHÁP: DU SPIRITUEL DANS LART). CÙNG VỚI SỰ RA ĐỜI CỦA "DER BLAUE REITER" (KỴ SĨ XANH), MỘT TRÀO LƯU TIỀN PHONG CỦA HỘI HỌA ĐỨC, CUỐN SÁCH LÝ LUẬN VỀ TRỪU TƯỢNG NÀY ĐÃ GHI DẤU VÀO LỊCH SỬ NGHỆ THUẬT NHƯ LÀ MỘT...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
CUỐN SÁCH "VỀ TINH THẦN TRONG NGHỆ THUẬT" (1) CỦA KANDINSKY ĐÃ ĐƯỢC TIẾP NHẬN NHƯ THẾ NÀO?CUỐN SÁCH VỀ TINH THẦN TRONG NGHỆ THUẬT (1) CỦA KANDINSKY ĐÃ ĐƯỢC TIẾP NHẬN NHƯ THẾ NÀO? KANDINSKY-Không đề-1910 (chì than, thuốc nước và mực nho), 49.6x64.8cm. Quà tặng của bà Nina Kandinsky dành cho Bảo tàng Nghệ thuật Hiện đại Quốc giaNĂM NAY, 2011, LÀ VỪA TRÒN 100 NĂM RA ĐỜI CỦA CUỐNSÁCH VỀ TINH THẦN TRONG NGHỆ THUẬT (NGUYÊN BẢNTIẾNG ĐỨC: UBER DAS GEISTIGE IN DER KUNST, TIẾNG PHÁP:DU SPIRITUEL DANS LART). CÙNG VỚI SỰ RA ĐỜI CỦA DERBLAUE REITER (KỴ SĨ XANH), MỘT TRÀO LƯU TIỀN PHONG CỦAHỘI HỌA ĐỨC, CUỐN SÁCH LÝ LUẬN VỀ TRỪU TƯỢNG NÀY ĐÃGHI DẤU VÀO LỊCH SỬ NGHỆ THUẬT NHƯ LÀ MỘT TRONGNHỮNG SỰ KIỆN NỔI BẬT NHẤT.Sự tiếp nhận một cách khó khăn của mọi người đối với cuốn sách lý luậnquan trọng đầu tiên của Kandinsky đã được Paul Westheim thuật lại trongcuốn “Das Kunstblatt” (1930) như sau: “Vào năm 1910, ông ấy [tứcKandinsky] đã viết xong cuốn sách và để ở đâu đấy trong các ngăn kéo củaông. Không có nhà xuất bản nào đủ can đảm để mạo hiểm ứng trước mộtchút gì đó cho việc xuất bản (mà chung quy vẫn chỉ là vấn đề sở thích).Ngay cả sự môi giới mặn nồng của ngài Hugo von Tschudi cũng không đemlại kết quả nào”.Trên thực tế, bản thảo bằng tiếng Đức của cuốn sách đã được hoàn tất ởMurnau, ngày 3/8/1909, và đã bị ông chủ xuất bản G.Muller ở Munich từchối thẳng thừng vào ngày 15/10 cùng năm. Lý lẽ đặt ra đầu tiên không dựatrên một cơ sở căn bản nào: “Phong cách chịu quá nhiều ngữ điệu khôngmấy [tính] Đức, làm nổi rõ cái vấn đề mà một cuốn sách [thường gặp phảikhi] được viết ra bởi một tay ngoại quốc”.Người bạn của Kandinsky - Kubin (2) - đã tóm lược những cảm tưởng củaông sau khi đọc bản thảo của cuốn sách vào ngày 12/11/1909: “Những tưtưởng ở đây là hoàn toàn độc đáo, thường được rút ra từ những nơi sâu thẳmnhất. Nó nói với chúng ta rằng, màu sắc là vô cùng hấp dẫn”.Tuy nhiên, Kubin đã khuyên Kandinsky nên tiếp tục hoàn thiện thêm bảnthảo bằng một “phụ trương” liên quan tới bố cục, hình thể và thuật vẽ (l’artdu dessin).Sau lần từ chối đầu tiên từ phía ngài R. Piper, ngày 20/6/1910, một bản hợpđồng kép liên quan đồng thời tới việc xuất bản cả hai cuốn sách “Klange” và“Du spirituel dans l’art” rốt cuộc đã được ký ngày 28/9/1911, với sự trợ giúpchí tình của Franz Marc (3).Ngày 4/10/1911, giữa lúc bận rộn cho việc soạn thảo cuốn Almanach “DerBlaue Reiter”, Kandinsky đã báo cho Marc biết ông đã đi nhận phần đầu củacác bản in thử.Mặc dầu “đát” của bản in ghi năm 1912, nhưng lần xuất bản đầu tiên củacuốn sách cho 1000 cuốn đã xong vào Noel 1911. Ngày 27 tháng 12, ngàiAnton von Webern (4) đã vồ vập báo cho tác giả: “Tôi đang đọc cuốn sáchcủa ông, và tôi cảm thấy hào hứng. Hãy lượng thứ cho tôi vì đã mạn phépbày tỏ ý kiến về chủ đề này, nhưng [quả thực là] tôi đã mất bình tĩnh”.Hai lần xuất bản khác bằng tiếng Đức đã được tiếp tục vào cùng năm ấy(1912), và cuốn sách cũng đã đạt thành công lớn. Trước hết, theo quan điểmcủa giới nghệ sĩ trẻ, với Kandinsky, người ta đã có thể từ bỏ chủ nghĩa ấntượng và hướng nghệ thuật tới những mục tiêu mới trong lĩnh vực tư tưởng.“Khái niệm - Chìa khóa” mà Kandinsky đã sử dụng và thường xuyên đượcông dẫn ra trong cuốn sách - đó chính là “sự thiết yếu bên trong”...Bản rút gọn của cuốn sách dưới dạng tiểu luận bằng tiếng Nga, nhờ tài dịchthuật của Koulbine (1868 - 1917), đã toả sáng tại Saint - Pétersbourg trongkhoảng thời gian từ tháng 12/1911 đến tháng 1/1912, trước Hiệp hội Nghệthuật toàn Nga. “Sau cái buổi họp ấy - Kandinsky viết cho Marc ngày17/1/1912 - một đám đông đã lừng lững kéo đến trụ sở [Hội Nghệ thuật] đểkhẩn nài Koulbine với mong muốn được cho lại bản luận thuyết... Koulbineđã viết ngay lập tức cho tôi, chữ của ông ấy còn lộ rõ vẻ hưng phấn”...ở các nước sử dụng tiếng Anh, những lần xuất bản đầu tiên dưới dạng sáchđều dựa vào bản dịch thực hiện vào năm 1914 của M.T.H.Sadler.Trường hợp bản dịch tiếng Pháp là cả câu chuyện dài về những toan tính bịthui chột, một câu chuyện không hề đi tới thành công nào cho đến tận năm1949. Và điều này, dù sao cũng đã gây ra những tiến triển phức tạp về mặtcảm xúc của tác giả.“Tôi đồng ý – Kandinsky viết cho Walden ngày 11/5/1913 – rằng pháiOrphisme (5) đã đi tới chỗ nảy sinh sự giống nhau lạ lùng so với những ýtưởng riêng biệt của tôi. Tôi hoàn toàn tránh thăm dò về vụ này. Nhưng tôimong muốn có được một cái nhìn thiện cảm về việc xuất bản cuốn‘Spirituel’ của tôi bằng tiếng Pháp”. Cũng trong bức thư này, Kandinsky đãgợi ý trao gửi việc xuất bản cuốn sách cho nhà sách Figuière, cơ sở nhậnthầu mà Walden là đại diện độc quyền ở Đức. Các nhà dịch thuật đượcKandinsky giới thiệu với Walden là Apollinaire (6) hoặc Mercereau. Mộtnăm sau, Walden xác nhận chắc chắn rằng Figuière sẽ cho ra sách vào đầunăm 1915.Trở về Đức năm 1922 và tiếp tục cuộc đi vòng quanh nước Đức với trườngBauhaus, Kandinsky đã thử làm một cách ...