Đa dạng một số chi quả mọng thuộc họ đỗ quyên (ericaceous) và họ hoa hồng (rosaceae) tại Vườn Quốc gia Hoàng Liên

Đề tài được thực hiện và đưa ra kết quả như sau: Kết quả khảo sát và thu thập các loài quả mọng thuộc hai họ Đỗ quyên và Hoa hồng cho thấy về số lượng loài được phát hiện là 30 loài. Trong đó chi Rubus có số loài lớn nhất là 14. Chi Vaccinium có số lượng loài là 11, chi Agapedes có 3 loài, chi Gautheria và chi Fagaria có một loài. Một số loài là.đặc hữu của vườn Quốc gia Hoàng liên như Vaccinium hiepii Vander Kloet và Vaccinium bracteatum.var thysamocalyx...

Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Đa dạng một số chi quả mọng thuộc họ đỗ quyên (ericaceous) và họ hoa hồng (rosaceae) tại Vườn Quốc gia Hoàng LiênVIỆN KHOA HỌC NÔNG NGHIỆP VIỆT NAM ĐA DẠNG MỘT SỐ CHI QUẢ MỌNG THUỘC HỌ ĐỖ QUYÊN (Ericaceous) VÀ HỌ HOA HỒNG (Rosaceae) TẠI VƯỜN QUỐC GIA HOÀNG LIÊN Trần Thị Thu Hoài1, Kim E. Hummer2, James Oiphant2, Nguyễn Văn Kiên1, Lã Tuấn Nghĩa1, Trần Danh Sửu3, Trần Văn Tú4, Đinh Bạch Yến1 1 Trung tâm Tài nguyên Thực vật 2 Ngân hàng Gen cây sinh sản vô tính vùng Thái Bình Dương, Bộ Nông nghiệp Mỹ 3 Viện Khoa học Nông nghiệp Việt Nam 4 Phòng KH & HTQT, Vườn Quốc gia Hoàng Liên TÓM TẮT Vườn Quốc gia Hoàng Liên là một trong những trung tâm đa dạng của rất nhiều họ thực vật. Kết quả khảo sát và thu thập các loài quả mọng thuộc hai họ Đỗ quyên và Hoa hồng cho thấy về số lượng loài được phát hiện là 30 loài. Trong đó chi Rubus có số loài lớn nhất là 14. Chi Vaccinium có số lượng loài là 11, chi Agapedes có 3 loài, chi Gautheria và chi Fagaria có một loài. Một số loài là đặc hữu của vườn Quốc gia Hoàng liên như Vaccinium hiepii Vander Kloet và Vaccinium bracteatum var. thysamocalyx. Phần lớn các loài đều phân bố ở độ cao từ 1600 mét đến 3000 mét so với mực nước biển, trừ chi Rubus có phổ phân bố rộng từ 200 mét đến 3000 mét. Đặc điểm hình thái thực vật học cho thấy sự đa dạng cao như màu sắc vỏ quả, hình dạng lá, thân, hoa ở các mẫu nghiên cứu. Từ khóa: Chi các loài quả mọng, đa dạng, Vườn Quốc gia Hoàng Liên I. ĐẶT VẤN ĐỀ Vùng núi cao phía Bắc Việt Nam được xem là trung tâm đa dạng của thực vật hạt kín (Takhjatan, 1969) bởi mức độ đa dạng cao của các loài thực vật được phát hiện. Vườn quốc gia Hoàng Liên nằm trên địa bàn các xã San Sả Hồ, Lao Chải, Tả Van, Bản Hồ (huyện Sa Pa, tỉnh Lào Cai) và các xã Phúc Khoa, Trung Đồng (huyện Tân Uyên, tỉnh Lai Châu). Toạ độ địa lý từ 2200930” đến 2202100” vĩ độ Bắc, 10304500” đến 1040 5940” kinh độ Đông. Với đặc thù nằm ở khu vực chuyển tiếp giữa khí hậu nhiệt đới và cận nhiệt đới, địa hình phức tạp, vườn Hoàng Liên được xem như trung tâm đa dạng sinh học giàu có nhất khu vực Đông Nam Á. Một số họ thực vật có sự đa dạng cao bao gồm Họ phong lan (Orchidaceae) với 62 loài, họ Ráy (Asteraceae) với 59 loài; Họ Ericaceous với 58 loài (Thin and Harder, 1996). Bảo tồn các loài cây hoang dại và bán hoang dại với các loài cây trồng là một trong những định hướng ưu tiên của các nước hiện nay trong bối cảnh biến đổ khí hậu và những thách thức sản xuất nông nghiệp đang phải đối mặt. Nguồn gen các loài bán hoang dại với khả năng chống chịu với điều kiện ngoại cảnh, sâu bệnh hại là nguồn vật liệu rất quan trọng cho công tác chọn tạo giống cây trồng. Chính vì vậy, khảo sát, thu thập, đánh giá mức độ đa dạng nguồn gen hoang dại và bán hoang dại 818 các loài quả mọng thuộc hai họ Đỗ Quyên và Hoa hồng được thực hiện nhằm mục tiêu bảo tồn, hướng tới khai thác sử dụng nguồn gen này trong chọn tạo giống cây trồng. II. VẬT LIỆU VÀ NGHIÊN CỨU PHƯƠNG PHÁP 2.1. Vật liệu Toàn bộ các mẫu thu được trong chuyến khảo sát thu thập tại vườn Quốc gia Hoàng Liên được thực hiện bởi hai nhà khoa học Mỹ và hai cán bộ của Trung tâm Tài nguyên thực vật. 2.2. Phương pháp Khảo sát và thu thập các loài thuộc họ Đỗ quyên và họ Hoa hồng tuân thủ phương pháp thu thập các loài hoang dại của Viện Quốc tế về đa dạng sinh học. Trong quá trình nghiên cứu, các tài liệu tham khảo về phân loại thực vật học của các tác giả trong và nước ngoài được sử dụng. Các mầu thu thập được mô tả hình thái sơ bộ bao gồm thân, lá, hoa, quả, địa hình sinh trưởng, vị trí địa lý. Quả thu được được tách, làm sạch, làm khô và lưu giữ tại Ngân hàng gen hạt. Mẫu tiêu bản thực vật được xử lý và lưu tại Ngân hàng gen cũng như Vườn Quốc gia Hoàng Liên và Bảo tàng sinh học, bảo tàng thiên nhiên. Hội thảo Quốc gia về Khoa học Cây trồng lần thứ hai III. KẾT QUẢ VÀ THẢO LUẬN 3.1. Đa dạng về thành phần loài và sự phân bố của các loài tại vườn Quốc gia Hoàng Liên Bảng 1. Số lượng loài thuộc hai họ Ericaceous và họ Rosaceae được khảo sát tại vườn Quốc gia Hoàng Liên. Họ Ericaceous Ericaceous Ericaceous Chi Số lượng loài Agapetes Gaultheria Vaccinium 3 1 11 Rosaceace Rubus 14 Rosaceace Tổng Fragaria 1 30 Kết quả ở bảng 1 cho thấy tổng số loài thu thập là 30, trong đó họ Ericaceous bao gồm ba chi là Agapetes, Gaultheria và Vaccinium với số lượng loài tương ứng là 3, 1 và 11. Chi Gaultheria có số lượng loài ít nhất. Họ Hoa hồng Rosaceae có chi Fragaria với 1 loài và chi Rubus có số lượng loài lớn nhất là 14. Bảng 2 thể hiện kết quả khảo sát số lượng loài, mẫu thu thập và sự phân bố của các loài tại Vườn Quốc gia Hoàng Liên. Chi Agapetes có 3 loài và được phân bố ở độ cao từ 1800 đến 2012 mét so với mực nước biển. Chi Gautheria với duy nhât một loài được tìm thấy ở độ cao 2700 mét so với mực nước biển. Chi Rubus có phổ phân bố rộng nhất với độ cao so với mực nước biển từ 200 tới 3000 mét. Chi Vaccinium có phổ phân bố từ 1628 mét tới 3000 mét so với mực nước biển. Họ hoa hồng Rosaceae với một loài Fragaria nilgerrensis ...