Đặc điểm diện mạo của Phật giáo Nam tông Khmer ở Trà Vinh

Đặc điểm diện mạo của của Phật giáo Nam tông Khmer ở Trà Vinh thể hiện trên ba vấn đề cơ bản, đó là Phật, Pháp và Tăng. Nói về Pháp chính là nói về giáo lí - kinh sách của Phật giáo; còn về Phật và Tăng sẽ được thể hiện rõ trong việc mô tả, phân tích về các họat động của các ngôi chùa Phật giáo. Trong bài viết này tác giả sẽ lần lượt trình bày các vấn đề nói trên, mời bạn đọc thám khảo.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Đặc điểm diện mạo của Phật giáo Nam tông Khmer ở Trà Vinh24 Nghiªn cøu T«n gi¸o. Sè 1 - 2013 §ÆC §IÓM DIÖN M¹O CñA PHËT GI¸O NAM T¤NG KHMER ë TRµ VINH Trang ThiÕu Hïng(*)§ Æc ®iÓm diÖn m¹o cña cña PhËt lµ mét trong nh÷ng tiÕng b¶n xø Prakrits gi¸o Nam t«ng Khmer ë Trµ Vinh hoÆc Arya cña thêi Ên §é cæ. Ng«n ng÷thÓ hiÖn trªn ba vÊn ®Ò c¬ b¶n, ®ã lµ Prakrits nµy ®−îc dïng ë thÕ kØ thø 6PhËt, Ph¸p vµ T¨ng. Nãi vÒ Ph¸p chÝnh lµ tr−íc C«ng nguyªn ë Ma KiÖt §µ, gÇnnãi vÒ gi¸o lÝ - kinh s¸ch cña PhËt gi¸o; tØnh Bihar ngµy nay, lµ mét trong nh÷ngcßn vÒ PhËt vµ T¨ng sÏ ®−îc thÓ hiÖn râ trung t©m quan träng nhÊt cña nÒn v¨ntrong viÖc m« t¶, ph©n tÝch vÒ c¸c häat minh Ên §é vµo thêi §øc PhËt.®éng cña c¸c ng«i chïa PhËt gi¸o. Chóng Theo Gi¸o tr×nh PhËt häc cña Chant«i lÇn l−ît tr×nh bµy c¸c vÊn ®Ò trªn. Khoon San, do Lª Kim Kha biªn dÞch th× 1. §Æc ®iÓm vÒ vÒ Kinh s¸ch cña cña PhËt c¶ ba lÇn kÕt tËp kinh ®iÓn, viÖc ®äc,gi¸o Nam t«ng Khmer tông Kinh ®Òu sö dông tiÕng Ma KiÖt §µ. Trong suèt thêi gian truyÒn ®¹o, §øc §Õn lÇn kÕt tËp kinh ®iÓn thø t− th× TamPhËt chØ thuyÕt gi¶ng b»ng lêi nãi. Ng«n T¹ng Kinh - Tipitaka ®−îc ghi l¹i b»ngng÷ Ngµi dïng ®Ó thuyÕt gi¶ng lµ tiÕng ch÷ trªn l¸ bèi.Magadhi (Ma KiÖt §µ). Theo bé Cïng vÊn ®Ò nµy, trong quyÓn LÞch sö“Vinayapitaka Cullavagga” (TiÓu phÈm, V, PhËt gi¸o do NguyÔn TuÖ Ch©n biªn dÞch33) cña LuËt T¹ng, §øc PhËt ®· cè huÊn ®· viÕt: XÐt tõ ng«n ng÷ v¨n tù cña kinhthÞ c¸c Tú kheo häc tËp gi¸o ph¸p b»ng ®iÓn PhËt gi¸o, kinh ®iÓn chñ yÕu b»ng“ng«n ng÷ cña m×nh” (saka nirutti), mµ ch÷ Pali, do ®ã ®−îc gäi lµ “Pali ng÷ hÖluËn s− Pali lçi l¹c lµ ngµi Buddhaghosa PhËt gi¸o”. TiÕng Pali vèn lµ mét ng«n(PhËt ¢m) ®· diÔn dÞch: ®ã cã nghÜa lµ ng÷ ®¹i chóng l−u hµnh trong x· héi Ênng«n ng÷ (hay ph−¬ng ng÷) cña Ma KiÖt §é cæ ®¹i, t−¬ng truyÒn §øc PhËt ®·§µ ®−îc dïng bëi §øc PhËt, vµ kh«ng cho dïng lo¹i ng«n ng÷ nÇy thuyÕt ph¸pphÐp hä dÞch chuyÓn nh÷ng gi¸o lÝ thµnh truyÒn gi¸o cho ®¹i chóng. Kinh ®iÓnnh÷ng v¨n kÖ b»ng tiÕng Ph¹n”(1). Theo PhËt gi¸o ®−îc truyÒn tíi Sri Lancahäc gi¶ ng−êi Ên §é, Mauli Chand chÝnh lµ ®−îc truyÒn b¸ b»ng ng«n ng÷Prasad, th× tiÕng Ma KiÖt §µ chÝnh lµph−¬ng ng÷ hay lµ tiÕng b¶n xø th«ng *. ThS., §µi Ph¸t thanh vµ TruyÒn h×nh tØnh Trµ Vinh. 1. Chan Khoon San, Lª Kim Kha biªn dÞch. Gi¸odông nhÊt ®−îc dïng ®Ó giao tiÕp thêi tr×nh PhËt häc, Nxb. Ph−¬ng §«ng, Tp. HCM, 2011,§øc PhËt. Theo Childers, tiÕng Ma KiÖt §µ tr. 462.Trang ThiÕu Hïng. §Æc ®iÓm diÖn m¹o… 25nµy. Lóc ban ®Çu vèn kh«ng cã v¨n tù ®Ó 1. Tam T¹ng Kinh b»ng tiÕng PaliviÕt, tíi kho¶ng thÕ kØ I tr−íc C«ng (Pali Tipitaka) cña PhËt gi¸o Nguyªnnguyªn, lóc ®ã vua V« óy Ba §µ Ca Ma thñy (Theravada, hay cßn gäi lµ truyÒnNi lµ ng−êi thèng trÞ Sri Lanca triÖu tËp thèng Tr−ëng L·o Bé);t¨ng chóng ë chïa lín hiÖu ®Ýnh tam 2. §¹i Tam T¹ng Kinh cña tr−êng ph¸it¹ng PhËt gi¸o, dïng ch÷ T¨ng Giµ La PhËt gi¸o §¹i thõa (Mahayana Tipitaka)V¨n th«ng dông ë Sri Lanca, dÞch ©m b»ng tiÕng Trung Hoa, vèn lµ nh÷ng b¶nng«n ng÷ Pali råi ghi chÐp l¹i, ®ã lµ dÞch tõ kinh ®iÓn b»ng tiÕng Ph¹nkinh ®iÓn b»ng tiÕng Pali sím nhÊt. Vµo (Sanskrit);thÕ kØ 5 C«ng nguyªn, Tam T¹ng ph¸p s− 3. Tam T¹ng Kinh T©y T¹ng (Tibetann−íc Ma KiÖt §µ lµ ngµi Gi¸c ¢m tíi Sri Tipitaka) b»ng ng«n ng÷ T©y T¹ng cßnLanca, dïng v¨n tù T¨ng Ca La chØnh lÝ ®−îc gäi lµ Kagyur(4).biªn viÕt l¹i tõ ®Çu Tam T¹ng b»ng tiÕng PhËt gi¸o Nam t«ng Khmer theo gi¸oPali, ®ã chÝnh lµ nguyªn mÉu cña PhËt nghÜa PhËt gi¸o TiÓu thõa. Kinh s¸ch®iÓn b»ng tiÕng Pali l−u hµnh hiÖn nay(2). TiÓu thõa ®−îc viÕt b»ng tiÕng Pali. VÒ tiÕng Pali, nh÷ng häc gi¶ Pali Theo quyÓn Nh÷ng ®iÒu PhËt ®· d¹ytr−íc kia cho r»ng tiÕng Pali v¨n häc cña Walpola Rahula do Lª Kim Kha biªnchÝnh lµ tiÕng b¶n xø Ma KiÖt §µ do §øc ...