Đặc điểm hình thái và hoạt tính một số enzyme ngoại bào của các mẫu nấm sợi phân lập được tại Hà Nội

Tham khảo bài viết 'đặc điểm hình thái và hoạt tính một số enzyme ngoại bào của các mẫu nấm sợi phân lập được tại hà nội', luận văn - báo cáo, báo cáo khoa học phục vụ nhu cầu học tập, nghiên cứu và làm việc hiệu quả
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Đặc điểm hình thái và hoạt tính một số enzyme ngoại bào của các mẫu nấm sợi phân lập được tại Hà Nội Tạp chí Khoa học và Phát triển 2009: Tập VII, số 1: 10-16 TRƯỜNG ĐẠI HỌC NÔNG NGHIỆP HÀ NỘI §ÆC §IÓM H×NH TH¸I Vμ HO¹T TÝNH MéT Sè ENZYME NGO¹I BμO CñA C¸C MÉU NÊM SîI PH¢N LËP §¦îC T¹I Hμ NéI Morphological Characteristics and Enzymatic Activity of Some Fungal Isolates Collected in Hanoi Phan Trọng Nhật Khoa Công nghệ sinh học, Trường Đại học Nông nghiệp Hà Nội TÓM TẮT Mười sáu mẫu nấm sợi được phân lập từ 30 mẫu đất lấy từ các tổ mối chết vùng Hà Nội. Dựa vào các đặc điểm hình thái như màu sắc, hình dạng và kích thước của các khuẩn lạc cũng như bào tử để lựa chọn ra 5 chủng đặc trưng, kí hiệu là M1, M6, M9, M13 và M16. Dịch lọc thô của 5 mẫu nấm sợi từ các môi trường nuôi lắc được thử các hoạt tính enzyme ngoại bào như kitinaza, proteaza và xenlulaza. Kết quả thử nghiệm cho thấy mẫu nấm M16 có khả năng sinh enzyme ngoại bào kitinaza cao nhất. Hiệu lực diệt mối trực tiếp của bào tử 5 mẫu nấm sợi cũng được xác định là ở liều lượng 0,005 gam bào tử/100 cá thể mối, cả 5 mẫu nấm sợi đều cho hiệu lực diệt mối đạt 100% sau 4 ngày thí nghiệm. Từ khoá: Bào tử, khuẩn lạc, Metarhizium, mối Coptotermes, nấm sợi, tản nấm. SUMMARY Sixteen fungal isolates were isolated from 30 soil samples collected from dead termite colonies in Hanoi. Based on morphological characteristics such as colour, shape and dimension of colonies and spores, five representative isolates designated as M1, M6, M9, M13 and M16 were selected. The filtrates obtained from culture media of these 5 isolates were tested for enzymatic activity of chitinase, protease and cellulase. The isolate M16 exhibited the highest activity of chitinase. The ability of direct control of fungal spores again termites was also tested. The results showed that at a dose of 0.005 g spores/100 termites individuals of the 5 isolates could exterminate 100% termites after 4 days of treatment. Key words: Colony, Coptotermes, fungi, Metarhizium, spore. 1. §ÆT VÊN §Ò trïng nh−: mèi ®Êt, ch©u chÊu, bä ng« ®Çu ®á Tõ nh÷ng n¨m 80 cña thÕ kû XIX, mét sè ë Mü, §μi Loan, Nam Phi, Austraylia (Tsai vμ bÖnh do nÊm sîi g©y ra trªn c«n trïng c¸nh céng sù, 1992; Nasr vμ Moein, 1997). cøng h¹i lóa mú vμ s©u non bä ®Çu dμi h¹i cñ ë ViÖt Nam, n¨m 1996, T¹ Kim ChØnh c¶i ®−êng ®· ®−îc nhμ khoa häc Nga khi thö nghiÖm nÊm sîi Metarhizium trªn Metsnhicov nghiªn cøu vμ ph¸t hiÖn. Cho tíi mèi Coptotermes formosanus cho thÊy mèi nh÷ng thËp kû gÇn ®©y, nhiÒu c«ng tr×nh chÕt do nÊm sau 3 ngμy ®¹t 91,35% ë nång nghiªn cøu vÒ nÊm sîi ®· x¸c ®Þnh ®−îc ®é 18 x 107bt/ml (T¹ Kim ChØnh, 1996). kho¶ng 700 loμi nÊm g©y bÖnh cho c¸c lo¹i NguyÔn D−¬ng Khuª vμ céng sù (1998) t¹i c«n trïng kh¸c nhau. Trong c¸c loμi nÊm sîi ViÖn Khoa häc L©m nghiÖp ®· thö nghiÖm bμo th× Beauveria vμ Metarhizium ®−îc x¸c ®Þnh tö nÊm Metarhizium ®Ó diÖt mèi Coptotermes lμ mÇm bÖnh nguy hiÓm cña h¬n 200 loμi c«n formosanus trong ®iÒu kiÖn phßng thÝ nghiÖm. 10 Đặc điểm hình thái và hoạt tính một số enzyme ngoại bào ... KÕt qu¶ cho thÊy mèi chÕt 76,2% sau 2 tuÇn ng¨n kh«ng cho c¸c lo¹i vi khuÈn ph¸t triÓn, phun vμ 94,4 % sau 3 tuÇn phun. Tõ n¨m theo ph−¬ng ph¸p pha lo·ng (NguyÔn L©n 1998 ®Õn n¨m 2002, TrÞnh V¨n H¹nh vμ Dòng vμ céng sù, 1978). céng sù (2001) ë Trung t©m nghiªn cøu 2.2.2. Ph−¬ng ph¸p x¸c ®Þnh sè l−îng bμo phßng trõ mèi ®· tuyÓn chän ®−îc nhiÒu tö trÇn b»ng ®Õm trùc tiÕp d−íi chñng nÊm Metarhizium cã kh¶ n¨ng g©y kÝnh hiÓn vi chÕt mèi trong ®iÒu kiÖn phßng thÝ nghiÖm víi hμm l−îng bμo tö thÝch hîp lμ 0,005g/100 c¸ Sè l−îng bμo tö trÇn cña c¸c mÉu nÊm thÓ mèi. Ph¹m ThÞ Thuú vμ céng sù (2002) ®· sîi ®−îc x¸c ®Þnh theo hai ph−¬ng ph¸p ®Õm sö dông nÊm Metarhizium ®Ó phßng trõ bä lμ ph−¬ng ph¸p ®Õm trùc tiÕp vμ ph−¬ng dõa (Brontispa sp.) ë BÕn Tre vμ kÕt qu¶ cho ph¸p ®Õm khuÈn l¹c. §Õm sè l−îng bμo tö trªn buång ®Õm hång cÇu cã 25 « lín, kho¶ng thÊy kh¶ n¨ng phßng trõ ®¹t 78% sau 7 ngμy trèng gi÷a phiÕn kÝnh vμ l¸ kÝnh cã chiÒu cao phun. 0,02 mm, tæng diÖn tÝch lμ 1 mm2, tæng thÓ Môc ®Ých nghiªn cøu nμy lμ tiÕn hμnh tÝch lμ 0,02 mm3. Nh− vËy 1 cm3 (1 ml) sÏ øng ph©n lËp c¸c nÊm sîi tõ c¸c mÉu ®Êt thu víi 5 x 104 lÇn thÓ tÝch buång ®Õm. §Õm sè ®−îc t¹i vïng Hμ Néi, ph©n tÝch c¸c ®Æc l−îng bμo tö cã trong vμi « lín, tÝnh gi¸ trÞ ®iÓm h×nh th¸i vμ ho¹t tÝnh enzyme ngo¹i trung b×nh (a), gäi K lμ ®é pha lo·ng. Khi ®ã bμo cña chóng. Sau ®ã thö nghiÖm kh¶ n¨ng sè l−îng bμo tö ®−îc x¸c ®Þnh theo c«ng thøc g©y bÖnh cho mét sè loμi c«n trïng g©y h¹i sau: trong n«ng nghiÖp nh»m cung cÊp mét nguån thuèc sinh häc phôc vô c«ng t¸c trång Sè bμo tö/ml = a × 25 × 5 × 104 × 1/K rau s¹ch nãi chung vμ b¶o vÖ c©y trång trong 2.2.3. Ph−¬ng ph¸p x¸c ®Þnh sè ...