Đặc điểm hình thái và sinh học của bọ phấn trắng hại lúa (Aleurocybotus indicus David and Subramanian) tại đồng bằng sông Cửu Long

Bài viết Đặc điểm hình thái và sinh học của bọ phấn trắng hại lúa (Aleurocybotus indicus David and Subramanian) tại đồng bằng sông Cửu Long trình bày định danh tên khoa học của bọ phấn trắng hại lúa; Vòng đời của bọ phấn trắng hại lúa Aleurocybotus indicus David and Subramanian; Đặc điểm hình thái của bọ phấn trắng hại lúa; Đặc điểm sinh học của bọ phấn trắng hại lúa.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Đặc điểm hình thái và sinh học của bọ phấn trắng hại lúa (Aleurocybotus indicus David and Subramanian) tại đồng bằng sông Cửu Long T¹p chÝ khoa häc vµ c«ng nghÖ n«ng nghiÖp ViÖt Nam ĐẶC ĐIỂM HÌNH THÁI VÀ SINH HỌC CỦA BỌ PHẤN TRẮNG HẠI LÚA (ALEUROCYBOTUS INDICUS DAVID AND SUBRAMANIAN) TẠI Đ NG BẰNG SÔNG CỬU LONG Võ Thị Bích Chi, Trần Thị Bé H ng, Nguyễn Thị Xuân, Nguyễn Thị Nghĩa, Nguyễn Thị Lộc SUMMARY The morphology and biology of whitefly on rice (Aleurocybotus indicus David and Subramanian) in the Mekong River Delta Whiteflies feeded on rice leaves collected in the Mekong River Delta (Long An, An Giang and Can Tho provinces) have scientific name Aleurocybotus indicus David and Subramaniam, belong to the order Hemiptera and family Aleyrodidae. The metamorphosis of whiteflies is different from that of other members of the suborder Homoptera as the last instar is quiescent and is called a pseudopupa. The results in laboratory showed that life cycle of whitefly is about 21.93 days. Adults of whiteflies are minute insects measuring 0.83 - 0.98 mm in length. The adults resemble tiny white moths with their wings covered by a white waxy powder. Adults are active and readily fly from leaves of rice when disturbed. Eggs are laid on the undersides of leaves or near the base of leaves in group 2 - 10 eggs or scattered. The larvae are also minute insects measuring 0.27 - 1.00 mm in length. Each female could lay about 96.9 eggs, especially to 240 eggs. Rate of eggs hatched and survive are very high (87.5%). Rate of changing from larvae to pupae and from pupae to adults are also high (81.6 and 97.5%, respectively). Thus, the growth rate of whitefly from egg to adult is 70.1%. It showed that each female could lay 68 whiteflies in next generation. Keywords: Whitefly, Aleurocybotus indicus, rice, morphology and biology I. ĐẶT VẤN ĐỀ cây trồng (Nguyễn Văn Liêm, 2010). tính chất nghiêm trọng của loại dịch hại Trong những năm gần đây, cùng v i sự m i này nên vi c nghiên cứu để tìm hiểu về biến đ i khí hậu thì sự xuất hi n và gây tác chúng nhằm hạn chế tác hại do chúng gây hại của sâu b nh hại lúa càng trở nên phức ra là rất cần thiết. Những thí nghi m nghiên tạp. Trong đó, bọ phấn trắng là loài dịch hại cứu đặc điểm hình thái và sinh học của bọ m i xuất hi n và gây hại nghiêm trọng tại phấn trắng hại lúa đã được Vi n Lúa đồng nhiều vùng. Vụ lúa Hè Thu 2010, bọ phấn bằng sông Cửu Long tiến hành trong năm trắng gây hại tập trung tại các tỉnh Long 2012. Nội dung dư i đây trình bày những An Giang, Tây Ninh, di n tích nhiễm là kết quả nghiên cứu đã được thực hi n. II. VẬT LIỆU VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN 15.462 ha, trong đó nhiễm nặng 305 ha v i CỨU mật độ ph biến là 1.000 (Báo cáo số 2420/BC VP). Tác hại do bọ phấn trắng gây ra là chúng chích hút trên 1. Vật liệu nghiên cứu lá, làm cho lá lúa bị vàng úa và gây ra hi n tượng lép hạt. Cây lúa bị bọ phấn trắng gây Bọ phấn trắng hại lúa được thu thập hại đã có hi n tượng c lá lúa bị co rút tại ba tỉnh Long An, An Giang và Cần Thơ. “xiết” chặt (lá cờ và lá thứ hai gần lá cờ) có Giống lúa OM4900 được dùng làm độ dài từ vài cm đến từ 5 thức ăn để nhân nuôi bọ phấn trắng. bông lúa không tr thoát ra được hoặc tr ra được nhưng bị quấn sát vào nhau cũng làm Dụng cụ thí nghi m gồm: Vải lư i o hạt bị lép. Ngoài ra, bọ phấn trắng còn mịn, băng keo 2 mặt, Film trong (kích thư c có khả năng truyền b nh siêu vi khuẩn cho ´ 30cm) để làm lồng nuôi rầy tự tạo. T¹p chÝ khoa häc vµ c«ng nghÖ n«ng nghiÖp ViÖt Nam Chậu nhựa nhỏ (đường kính 12cm, chiều cao định danh tại Philippine vào năm 2012. Kết 7cm) để trồng lúa nuôi bọ phấn trắng. Kính quả đã xác định tên khoa học của bọ phấn lúp soi n i, kính hiển vi có thư c đo. trắng thu thập từ ba tỉnh trên là Địa điểm thí nghi m: Tại phòng thí nghi m của Bộ môn Phòng trừ sinh học Subramanian và tên thường gọi hi n nay là Vi n Lúa đồng bằng sông Cửu Long. Subramanian), thuộc bộ nửa Thời gian thực hi n: Từ tháng 1/2012 (Hemiptera) và họ Rầy phấn trắng đến 12/2012. and Subramanian hại lúa thuộc kiểu biến thái 2. Phương pháp nghiên cứu y nhiên sự biến thái của Nghiên cứu vòng đời và đặc điểm bọ phấn trắng khác v i các loài khác là ở sinh học của bọ phấn trắng: cuối giai đoạn ấu trùng, chúng nằm bất động + Nghiên cứu thời gian sống và khả được gọi là nhộng giả (pseudopupa) ( năng đẻ trứng của thành trùng: Mỗi thức gồm 30 chậu lúa, được chụp lồng nuôi rầy tự tạo. Chọn ngẫu nhiên và thả vào mỗi 2. Vòng đời của bọ phấn trắng hại lúa lồng 1 cặp thành trùng bọ phấn trắng vừa Aleurocybotus indicus David and Subramanian m i vũ hóa (1 con đực và 1 con cái). Theo dõi mỗi ngày vào một thời điểm cố định Kết quả nghiên cứu ở điều ki n phòng cho đến khi thành trùng chết. Chỉ tiêu thí nghi m tại Vi n Lúa đồng bằng sông nghiên cứu: Thờ gian từ khi thành trùng vũ Cửu Long về các giai đoạn phát triển của hóa đến khi đẻ trứng, thời gian sống của bọ phấn trắng thành trùng đực, cái và t ng số trứng đẻ của and Subramanian được trì ...