Đặc điểm lâm sàng và cận lâm sàng của bệnh gnathostoma

Dù đã được ghi nhận tại VN rất lâu, bệnh nhiễm Gnathosthoma ở người chỉ mới được lưu tâm gần đây nhờ những phát triển mới trong kỹ thuật chẩn đoán. Các biểu hiện tổn thương do Gnathostoma gây ra trên người phong phú và đa dạng. Trong 5 năm, từ 1999 đến 2003, hàng trăm ca đã được phát hiện, chúng tôi tổng kết các đặc điểm lâm sàng và cận lâm sàng của 155 trường hợp nhiễm Gnathostoma được phát hiện dựa vào kết quả ELISA và Immunoblot dương tính tại TP Hồ Chí Minh từ năm 1999-2003. Tuổi thấp nhất là 3 tuổi, cao nhất là 75 tuổi, nam chiếm 56,1%, nữ 43,9%.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Đặc điểm lâm sàng và cận lâm sàng của bệnh gnathostoma ÑAËC ÑIEÅM LAÂM SAØMG VAØ CAÄN LAÂM SAØNG CUÛA BEÄNH GNATHOSTOMA Leâ Thò Xuaân*, Phaïm Thò Leä Hoa**, Traàn Thò Hueä Vaân*, Traàn Vinh Hieån* TOÙM TAÉT Duø ñaõ ñöôïc ghi nhaän taïi VN raát laâu, beänh nhieãm Gnathosthoma ôû ngöôøi chæ môùi ñöôïc löu taâm gaàn ñaây nhôø nhöõng phaùt trieån môùi trong kyõ thuaät chaån ñoaùn. Caùc bieåu hieän toån thöông do Gnathostoma gaây ra treân ngöôøi phong phuù vaø ña daïng. Trong 5 naêm, töø 1999 ñeán 2003, haøng traêm ca ñaõ ñöôïc phaùt hieän, chuùng toâi toång keát caùc ñaëc ñieåm laâm saøng vaø caän laâm saøng cuûa 155 tröôøng hôïp nhieãm Gnathostoma ñöôïc phaùt hieän döïa vaøo keát quaû ELISA vaø Immunoblot döông tính taïi TP Hoà Chí Minh töø naêm 1999-2003. Tuoåi thaáp nhaát laø 3 tuoåi, cao nhaát laø 75 tuoåi, nam chieám 56,1%, nöõ 43,9%. Theå ngoaøi da goàm coù 84 tröôøng hôïp, chieám 54,19% caùc ca nhieãm. Trieäu chöùng laø nhöõng noát phuø neà di chuyeån, muïn hoaëc ñöôøng daøi ngoaèn ngoeøo noåi leân treân da hoaëc maûng hoàng ban. Sang thöông ôû da xuaát hieän ôû nhieàu vò trí treân cô theå beänh nhaân nhöng ña soá ôû chi 49/84 tröôøng hôïp (58,33%). Theå noäi taïng goàm coù vieâm tuûy, vieâm maøng naõo, ñoäng kinh, vieâm daï daøy, vieâm ñaïi traøng, traøn dòch maøng phoåi, ngoaøi ra coù 2 tröôøng hôïp giun chui vaøo maét. Coù 12 tröôøng hôïp baét ñöôïc giun, taát caû ñeàu laø aáu truøng giai ñoaïn 3 cuûa Gnathostoma spinigerum. SUMMARY CLINICAL FEATURES AND LABORATORY FINDINDS OF GNATHOSTOMIASIS IN HOCHIMINH CITY Le Thi Xuan, Pham Thi Le Hoa, Tran Hue Van, Tran Vinh Hien * Y Hoc TP. Ho Chi Minh * Vol. 9 * Supplement of No 1 * 2005: 110 – 113 Human gnathostomiasis is an important food-borne parasitic zoonosis caused mainly by ingesting uncooked or undercooked flesh of fresh water fishes, frogs, eels.... With the highest prevalence in Southeast Asia, gnathostomiasis is now an emergeing public health problem in the last years, cases were detected more and more in Vietnam. Between 1999 and 2003, 155 gnahostomiasis were clinically identified in HoChiMinh city. Cutaneous manifestations (54.19%). Commonest symptoms were intermittent miratory swellings with edema of variable size. Initial edema mainly appeared in the upper and lower extremities (58.33%). Nineteen patients (22.6%) repported visceral manifestations: meningoencephalitis (10 cases), gastro-enteritis (5%), ocular (2). Final diagnosis was made on the basis of positive enzyme-linked immunoabsorbent assay and Western blot results. Larvae were identified in 14 cases, all of them were advanced third stage Gnathostoma spinigerum larvae. Beänh do Gnathostoma sp.laø moät beänh ñoäng vaät kyù sinh laây nhieãm vaøo ngöôøi qua ñöôøng thöïc phaåm. Ngöôøi bò nhieãm do aên thòt caùc loaøi thuûy haûi saûn soáng hoaëc taùi. Trong cô theå ngöôøi, aáu truøng khoâng phaùt trieån ñeán giai ñoaïn tröôûng haønh maø chæ ôû daïng aáu truøng, nhöng noù di chuyeån töø nôi naøy sang nôi khaùc, töø da ñeán caùc cô quan noäi taïng. Ña soá caùc tröôøng hôïp, bieåu hieän cuûa beänh thöôøng nheï, nhöng neáu aáu truøng * Boä moân Kyù sinh truøng, KhoaY, ÑHYD TPHCM ** Boä moân Nhieãm, Khoa Y, ÑHYD TP HCM 110 di chuyeån vaøo caùc cô quan troïng yeáu nhö naõo thì beänh trôû neân nghieâm troïng vaø coù theå daãn ñeán töû vong. Beänh naøy phoå bieán ôû vuøng Ñoâng Nam AÙ, nôi ngöôøi daân coù taäp quaùn aên thuûy haûi soáng. Ca beänh ñaàu tieân ñöôïc phaùt hieän ôû Vieät Nam vaøo naêm 1963. Duø vaäy, beänh nhieãm Gnathosthoma ôû ngöôøi chæ môùi ñöôïc löu taâm gaàn ñaây nhôø nhöõng phaùt trieån môùi Y Hoïc TP. Hoà Chí Minh * Taäp 9 * Phuï baûn cuûa Soá 1 * 2005 Nghieân cöùu Y hoïc trong kyõ thuaät chaån ñoaùn vaø cuõng nhôø vaäy maø beänh naøy ñöôïc phaùt hieän ngaøy caøng nhieàu ôû nöôùc ta. Caùc bieåu hieän toån thöông do Gnathosoma gaây ra treân ngöôøi khaù ña daïng vaø thay ñoåi. Do ñoù vieäc chaån ñoaùn thöôøng gaëp nhieàu khoù khaên, bò boû soùt hay chaäm treã. Vieäc toång keát caùc tröôøng hôïp ñöôïc xaùc nhaän nhieãm Gnathostoma laø caàn thieát ñeå goùp phaàn laøm saùng toû beänh caûnh laâm saøng vaø tìm ra caùc yeáu toá goùp phaàn phaùt hieän beänh vaø laøm cô sôû cho caùc nghieân cöùu veà phaân boá dòch teã, cuõng nhö ñieàu trò beänh. ÑOÁI TÖÔÏNG VAØ PHÖÔNG PHAÙP Caùc beänh nhaân coù trieäu chöùng hay tieàn söû nghi ngôø beänh (vieâm da, moâ meàm di chuyeån, hay caùc trieäu chöùng khoâng ñieån hình coù hay khoâng keøm taêng baïch caàu aùi toan) vaø ñöôïc phaùt hieän baèng kyõ thuaät mieãn dòch men (ELISA) vaø ñöôïc xaùc ñònh baèng keát quaû IMMUNO BLOT (IB) döông hoaëc tìm thaáy aáu truøng trong sang thöông. Baùo caùo haøng loaït ca vaø caùc tyû leä ñöôïc tính nhaèm so saùnh hieäu giaù ELISA, soá löôïng baïch caàu aùi toan trong caùc nhoùm coù vaø khoâng coù bieåu hieän laâm saøng. Möùc yù nghóa ñöôc tính vôùi möùc yù nghóa p ≤ 0.05. KEÁT QUAÛ Coù 155 tröôøng hôïp ñöôïc chaån ñoaùn xaùc ñònh: 146 ca coù IB döông vaø 16 ca baét ñöô ...