Đặc điểm lâm sàng và mô bệnh học thận của suy thận tiến triển nhanh ở người trưởng thành tại Bệnh viện Chợ Rẫy

Bài viết "Đặc điểm lâm sàng và mô bệnh học thận của suy thận tiến triển nhanh ở người trưởng thành tại Bệnh viện Chợ Rẫy" với 2 mục tiêu chính: Thứ nhất mô tả các đặc điểm lâm sàng, huyết học, sinh hóa, miễn dịch, chức năng thận và mô tả đặc điểm mô bệnh học của những bệnh nhân suy thận tiến triển nhanh.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Đặc điểm lâm sàng và mô bệnh học thận của suy thận tiến triển nhanh ở người trưởng thành tại Bệnh viện Chợ RẫyNghiên cứu Y họcY Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 19 * Số 4 * 2015ĐẶC ĐIỂM LÂM SÀNG VÀ MÔ BỆNH HỌC THẬN CỦA SUY THẬNTIẾN TRIỂN NHANH Ở NGƯỜI TRƯỞNG THÀNH TẠI BỆNH VIỆN CHỢ RẪYTrần Thị Bích Hương*, Trần Hiệp Đức Thắng**, Nguyễn Ngọc Lan Anh*, Bùi thị Ngọc Yến*,Lê Thanh Toàn***, Nguyễn Minh Tuấn****TÓM TẮTMở đầu: Suy thận tiến triển nhanh là một khẩn cấp trong thận học, được đặc trưng bằng tình trạng mấtchức năng thận nhanh trong vòng vài ngày đến vài tháng.Mục tiêu: (1) Mô tả các đặc điểm lâm sàng, huyết học, sinh hóa, miễn dịch, chức năng thận; (2) Mô tả đặcđiểm mô bệnh học của những bn suy thận tiến triển nhanh.Phương pháp nghiên cứu: Thiết kế tiền cứu, mô tả hàng loạt ca.Kết quả: Từ 12/2013 đến 5/2015, có 38 bn được chẩn đoán và điều trị suy thận tiến triển nhanh tại khoaThận Bệnh Viện Chợ Rẫy. Tuổi trung vị là 25. Tỉ lệ nữ/nam = 3/1. Có 34 bn viêm thận lupus (28/31 bn xếp loạiclass IV), 3 bn bệnh thận IgA và 1 bn U hạt Wegener đã chẩn đoán trước đó. Bệnh cảnh lâm sàng nổi bật là tiểumáu (34/38 bn, 89,5%), tiểu protein ≥ 3g/24 giờ (25/38 bn, 65,8%). Tất cả bn đều có kích thước thận bình thườngtrên siêu âm. Sinh thiết thận tiến hành trên 34 bn. Nhóm bn lupus có trên 90% cầu thận còn sống, kèm các tổnthương hoạt động như liềm tế bào, huyết khối vi mạch thận, hoại tử ống thận cấp. Trong khi 3 bn bệnh thận IgAcó tổn thương chủ yếu là mạn tính. Sau điều trị tích cực, nhóm viêm thận lupus (26/34 bn; 71%) và 1bn U hạtWegener cải thiện chức năng thận, trong khi 3 bn IgA chức năng thận không cải thiện.Kết luận: Định hướng chẩn đoán nguyên nhân dựa trên lâm sàng, cận lâm sàng phối hợp với giải phẫubệnh thận giúp điều trị thích hợp các trường hợp suy thận tiến triển nhanh.Từ khóa: Suy thận tiến triển nhanh, viêm cầu thận tiến triển nhanh, viêm cầu thận liềm, thuyên tắc vi mạchhuyết khối, viêm thận lupus, bệnh thận IgA, U hạt Wegener.ABSTRACTCLINICAL AND HISTOLOGICAL FEATURES OF RAPIDLY PROGRESSIVE RENAL FAILURE INADULTS AT CHO RAY HOSPITALTran thi Bich Huong, Tran Hiep Duc Thang, Nguyen Ngoc Lan Anh, Bui thi Ngoc Yen,Le Thanh Toan, Nguyen Minh Tuan * Y Hoc TP. Ho Chi Minh * Vol. 19 - No 4 - 2015: 474 - 482Background: Rapidly progressive renal failure (RPRF) is an emergency in nephrology, characterized by arapid decrease in renal function within several days to several months. Kidney damage represents one or moreglomerular, tubular and vascular injuries.Objectives: (1) To describe clinical, hematological, biological and immunological features; (2) To describehistological features; (3) To illustrate short-term outcomes in renal function and death in the first stage oftreatment of RPRF patients.Method: A prospective, case study.Results: From December 2013 to May 2015, 38 RPRF cases in Nephrology Department, Cho Ray Hospital* Bộ môn Nội, Đại Học Y Dược, Tp Hồ Chí Minh, Khoa Thận, Bệnh viện Chợ Rẫy,** Khoa Giải Phẫu Bệnh, Bệnh Viện Nhân Dân Gia Định, ***Khoa Siêu Âm, Bệnh viện Chợ Rẫy,**** Khoa Thận Nhân Tạo, Bệnh Viện Chợ RẫyTác giả liên lạc: PGS. Trần thị Bích Hương,ĐT 0938817385,email: huongtrandr@yahoo.com474Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 19 * Số 4 * 2015Nghiên cứu Y họcwere recruited. The median age was 25 years. The female/male ratio=3/1. There were 34 cases of lupus nephritis(LN), 28 among them were categorized as class IV LN, 3 cases of IgA nephropathy and 1 case previouslydiagnosed with Wegener’s granulomatosis. The commonly clinical presentations of RPRF were hematuria(89,5%, 34/38), proteinuria ≥ 3g/24h (65,8%, 25/38). The median serum creatinine was 2.4 mg/dL. There were 12cases on dialysis during hospitalization, half of them were withdrawn from dialysis at discharge. Plasmapheresiswas prescribed in 6 cases and both had renal function recovery. Most cases (72,9%, 27/37) recovered in renalfunction, 1 case died.Conclusion: Causal oriented diagnosis consisted in clinical presentations, laboratory and histologicalfeatures may help prescribing suitable treatment for RPRF patients.Keywords: Rapidly progressive renal failure, rapidly progressive glomerulonephritis, crescenticglomerulonephritis, thrombotic microangiopathy, lupus nephritis, IgA nephropathy, Wegener’s granulomatosis.ĐẶT VẤNĐỀĐỐI TƯỢNG-PHƯƠNGPHÁP NGHIÊNCỨUSuy thận tiến triển nhanh (rapid progressiverenal failure, RPRF) là tình trạng mất chức năngthận nhanh trong vòng vài ngày (từ 7 ngày) đếnvài tháng. Tốc độ mất chức năng thận này chậmhơn so với suy thận cấp hoặc tổn thương thậncấp (acute kidney injury, là tình trạng mất chứcnăng thận nhanh trong vài giờ đến vài ngày,dưới 7 ngày), nhưng nhanh hơn bệnh thận mạn.Mặc dù có cùng 1 kiểu hình lâm sàng về tốc độsuy giảm chức năng thận, RPRF xuất phát từ 1hoặc đồng thời nhiều bệnh lý khác nhau gây ranhư từ cầu thận, ống thận hoặc mạch máu thận,và đòi hỏi can thiệp khẩn cấp để hồi phục chứcnăng thận. Theo Tomono Fujii, tử vong do RPRFlà 8% cao hơn nhóm bn không tổn thương thậnlà 1,2%, và thấp hơn nhóm bn tổn thương thậncấp là 17,5%. Trong y văn cho đến nay, cácnghiên cứu về RPRF chủ yếu là các báo cáo calâm sàng hoặc hàng loạt ca lâm sàng, nhất là khibn hồi phục chức năng thận sau 1 thời gian chạythận nhân tạo. Năm 2010, chúng tôi đã báo cáovề 1 trường hợp suy thận tiến triển nhanh ở bnlupus. Năm 2013, Huỳnh Thoại Loan &CS báocáo về 12 TH viêm cầu thận tiến triển nhanh doviêm lupus ở bệnh nhi.Chúng tôi chưa tìm đượcnghiên cứu về RPRF ở người trưởng thành vớisố lượng tập trung trong nước, nên tiến hành đềtài này, nhằm mục tiêu nghiên cứu (1) Mô tả cácđặc điểm lâm sàng, huyết học, sinh hóa, miễndịch, chức năng thận, (2) Mô tả đặc điểm môbệnh học của các TH suy thận tiến triển nhanh.Đối tượng nghiên cứuCác bệnh nhân (bn) người trưởng thànhnhập khoa Thận bệnh viện Chợ Rẫy từ tháng12/2013 đến tháng 5/ 2015, được chẩn đoán suythận tiến triển nhanh (creat ...