Đặc tính sinh lý và sinh hoá của vi khuẩn gây bệnh hại thực vật

Bước tới: chuyển hướng, tìm kiếm Để có thêm thông tin, xin tham khảo danh sách các vi khuẩn hại thực vật. Vi khuẩn gây bệnh thực vật là những bán ký sinh có thể nuôi cấy sinh trưởng, phát triển tốt trên các loại môi trường nhân tạo dùng trong vi khuẩn học. Tuy phụ thuộc vào những yếu tố nhất định,
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Đặc tính sinh lý và sinh hoá của vi khuẩn gây bệnh hại thực vậtĐặc tính sinh lý và sinh hoá của vi khuẩn gây bệnh hại thực vậtBước tới: chuyển hướng, tìm kiếm Để có thêm thông tin, xin tham khảo danh sách các vi khuẩn hại thực vật.Vi khuẩn gây bệnh thực vật là những bán ký sinh có thể nuôi cấy sinh trưởng, pháttriển tốt trên các loại môi trường nhân tạo dùng trong vi khuẩn học.Tuy phụ thuộc vào những yếu tố nhất định, nhưng nói chung sự sinh trưởng vàsinh sản của vi khuẩn bệnh cây bắt đầu ở 5-10°C, nhiệt độ tối thích 25-30°C,ngừng sinh sản ở 33-40°C. Nhiệt độ gây chết 40-50°C (trong 10 phút).Khác với các loại nấm bệnh, để sinh trưởng và sinh sản, vi khuẩn bệnh cây đòi hỏimôi trường từ trung tính đến kiềm yếu, thích hợp ở pH 7-8.Phần lớn vi khuẩn bệnh cây là háo khí cần oxy nên phát triển mạnh trên bề mặtmôi trường đặc hoặc trong môi trường lỏng giàu oxy nhờ lắc liên tục trên máy lắc.Một số khác là loại yếm khí tự do có thể dễ dàng phát triển bên trong cơ chất (môcây) không có oxy.Vi khuẩn gây bệnh cây là những sinh vật dị dưỡng đối với các nguồn carbon vànguồn đạm. Cho nên để phát triển, vi khuẩn cần nhận được năng lượng thông quacon đường phân giải các chất hữu cơ có sẵn như protein và polysaccharide. Phângiải nguồn carbon tạo ra acid và khí. Tùy theo loại vi khuẩn có cường độ hoạt tínhmạnh, yếu khác nhau trong quá trình phân giải này mà người ta xem đây là mộttrong những chỉ tiêu cơ bản để giám định loài vi khuẩn.Trong các pha sinh sản của vi khuẩn gây bệnh cây trong môi trường lỏng thì phatăng trưởng số lượng (pha log) bắt đầu sau 3-4 giờ sau khi cấy truyền và pha ổnđịnh số lượng sau 24-28 giờ.Trên môi trường đặc (agar) vi khuẩn sinh trưởng tạo thành khuẩn lạc. Khuẩn lạc cóhình dạng, kích thước, màu sắc, đặc thù bề mặt, độ láng bóng... khác nhau, đặctrưng cho các nhóm, các loài vi khuẩn khác nhau. Nói chung đối với vi khuẩn bệnhcây, có thể phân biệt ba dạng khuẩn lạc chủ yếu như sau: 1. Dạng S: khuẩn lạc nhẵn, láng bóng bề mặt, rìa nhẵn. 2. Dạng R: khuẩn lạc xù xì, bề mặt trong mờ không nhẵn bóng, rìa nhăn nheo. 3. Dạng M: khuẩn lạc nhầy nhớt.Trong quá trình sinh trưởng phát triển, vi khuẩn bệnh cây có khả năng tạo thànhcác sắc tố tùy theo loài vi khuẩn.Sắc tố của vi khuẩn là những hợp chất có đạm (nitrogen) tạo ra trong các cơ quanmàu chromophore hoặc ở trong vách tế bào. Có nhiều loại sắc tố có màu khácnhau: màu xanh lục (fluorescein), màu xanh lơ (pyocyanin), màu đỏ (prodigiosin),màu vàng (carotenoid), màu đen (melanin, tyrosin). Trong số này, có loại sắc tốthẩm thấu khuếch tán vào môi trường làm biến màu môi trường nhân tạo khi nuôicấy vi khuẩn như sắc tố flourescein của loài Pseudomonas syringae. Cũng có loạisắc tố không thẩm thấu, không khuếch tán vào trong môi trường mà ở trong tế bàochất làm khuẩn lạc có màu khi nuôi cấy trên môi trường đặc như sắc tố vàngcarotenoid của các loài Xanthomonas.Để tạo thành sắc tố, vi khuẩn cần các chất dinh dưỡng trong môi trường khác nhau,cần nguồn đạm, một số chất khoáng kim loại Fe, Cu... và cần độ pH ổn định. Sắctố có vai trò trong hô hấp, trong quá trình oxy hoá khử, trong trao đổi chất của vikhuẩn. Sắc tố còn có vai trò bảo vệ, chống tác động có hại của ánh sáng tia tímhoặc có vai trò như một chất có hoạt tính kháng sinh, đối kháng...Một trong những đặc điểm cơ bản về sinh lý và tính gây bệnh của vi khuẩn là khảnăng sản sinh và hoạt động của các hệ thống enzyme và các độc tố. Quá trình traođổi chất phức tạp trong tế bào vi khuẩn điều khiển bởi những enzyme nhưphosphorylase, transferase, decarboxylase, oxydase, dehydrogenase, hydrase...chứa ở trong ribosome, trong màng tế bào chất, vách tế bào...Nhiều loại enzyme là những ngoại men do vi khuẩn tạo ra, tiết ra ngoài vào trongmôi trường sống được coi như là vũ khí quan trọng của kí sinh vật, nhờ đó mà xâmnhiễm vào cây để vượt qua được các chướng ngại vật tự nhiên của cây (biểu bì,cutin, vách tế bào thực vật), để chuyển hoá các hợp chất hữu cơ phức tạp thànhdạng đơn giản dễ hấp thụ sử dụng cho vi khuẩn và để trung hòa hoặc vô hại hoácác chất đề kháng của cây chống lại kí sinh vật.Các men phân giải pectin mảnh gian bào của cây như pectinase, protopectinase,polygalacturonase, có ở hầu hết các vi khuẩn hại cây, hoạt tính mạnh nhất biểuhiện ở các loài vi khuẩn gây các bệnh thối rữa.Đối với loài vi khuẩn gây bệnh héo (Ralstonia solanacearum), menpectinmethylesterase phân giải pectin có thể sinh ra pectinic acid ở trong mạch dẫnkết hợp với Ca tạo thành calcium pectate vít tắc sự lưu thông của bó mạch, gópphần tạo ra triệu chứng héo đột ngột của cây bệnh.Nhiều loại enzyme như cutinase (phân giải cutin), hemicellulase, cellulase (phângiải cellulose) rất phổ biến ở vi khuẩn, đặc biệt là vi khuẩn Xanthomonascampestris gây bệnh cháy lá (hại cải), Corynebacterium sepedonicum (bệnh thốivòng củ khoai tây). Nhiều loại enzyme (men) thủy phân chuyển hoá các hợp chấtphức tạp của tế b ...