Đặc trưng văn hóa ẩm thực Nam Bộ

Văn hóa ẩm thực Nam Bộ được định hình trên cơ sở kế thừa nền văn hóa ẩm thực truyền thống kết hợp với môi trường tự nhiên của vùng đất mới. Văn hóa ẩm thực truyền thống là công thức cơ bản để người dân tạo tác món ăn. Còn điều kiện tự nhiên ở vùng đất mới đã giúp cho nền văn hóa ẩm thực vùng này có những thay đổi cho phù hợp với điều kiện thực tế.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Đặc trưng văn hóa ẩm thực Nam Bộ76 TÛ LIÏÅU VÙN HOÁAÀÙÅC TRÛNG VÙN HOÁAÊÍM THÛÅC NAM BÖåTRÊÌN PHOÃNG DIÏÌU Vùn hoáa êím thûåc Nam Böå àûúåc àõnh hònh trïn cú súã kïë thûâa nïìn vùn hoáa êím thûåc truyïìn thöëng kïët húåp vúái möi trûúâng tûå nhiïn cuãa vuâng àêët múái. Vùn hoáa êím thûåc truyïìn thöëng laâ cöng thûác cú baãn àïí ngûúâi dên taåo taác moán ùn. Coân àiïìu kiïån tûå nhiïn úã vuâng àêët múái àaä giuáp cho nïìn vùn hoáa êím thûåc vuâng naây coá nhûäng thay àöíi cho phuâ húåp vúái àiïìu kiïån thûåc tïë. 1. Vïì khêíu võ 2. Vïì nguyïn liïåu Khêíu võ cuãa ngûúâi Nam Böå trïn àaåi àïí cuäng Noái àïën Nam Böå ngûúâi ta nghô ngay àïënnhû caác vuâng khaác, vêîn laâ caác võ chua, cay, möåt vuâng àêët truâ phuá vúái vûúân cêy traái quanhmùån, ngoåt, àùæng, chaát... nhûng do möi trûúâng nùm trôu quaã, ruöång àöìng thùèng caánh coâ bay,sinh thaái úã àêy coá nhûäng neát khaác khaác biïåt chim àêìy trúâi, caá àêìy söng... Têët caã àoá taåo nïnmaâ khêíu võ cuãa cû dên vuâng naây cuäng coá àöi nguöìn thûåc phêím hïët sûác döìi daâo cho ngûúâichuát khaác biïåt. Nhû: Mùån thò phaãi mùån queáo dên úã àêy. Khöng kïí nguöìn töm caá cuãa biïínlûúäi (nhû nûúác mùæm phaãi nguyïn chêët vaâ maâ saãn lûúång haâng nùm hiïån nay vêîn dêîn àêìunhiïìu, chêëm múái dñnh; kho queåt phaãi kho cho caã nûúác, Nam Böå coân coá möåt trûä lûúång rêët lúáncoá caát tûác coá àoáng vaáng muöëi); ùn cay thò phaãi vïì töm caá nûúác ngoåt, bao göìm caá söng vaâ caágûâng giaâ, cuäng khöng thïí thiïëu úát, maâ úát thò àöìng. Tûâ caác cûãa söng ngûúåc vïì thûúång nguöìn,choån loaåi úát cay xeá, hñt haâ (cùæn traái úát, maâ möi tûâ caác àöìng, bûng, baâu lung, trêëp, núi naâo cuängkhöng giûåt giûåt, löî tai khöng nghe kïu caái rùæc, coá nhiïìu caá. Trûúác chiïën tranh thïë giúái lêìn thûáhoùåc chûa chaãy nûúác mùæt thò dûúâng nhû chûa... hai, nghôa laâ caách nay gêìn nùm mûúi nùm, khiàaä!). Coân chua thò chua cho nhùn mùåt, nhñu ruöång àêët chûa àûúåc khai phaá vúái quy mö lúánmaây múái àaä theâm; ngoåt (cheâ) thò phaãi ngoåt ngay, nhû ngaây nay vaâ viïåc sûã duång phên boán hoáangoåt gùæt; beáo thò beáo ngêåy; àùæng thò phaãi àùæng hoåc cuâng thuöëc trûâ sêu, thuöëc diïåt coã chûanhû mêåt (thêåm chñ ùn caã mêåt caá, cho laâ ngoåt)(1). nhiïìu, caá àêìy söng raåch, àêìy bûng trêëp, àêìy Àoá laâ nhûäng khaác biïåt vïì khêíu võ rêët cú baâu, àêìy àöìng. Vaâo muâa taát àòa úã Àöìng Thaápbaãn cuãa ngûúâi Nam Böå. Sûå khaác biïåt naây phuâ Mûúâi, ngûúâi ta chó choån bùæt nhûäng con caá lúán,húåp vúái tñnh caách ngûúâi dên núi àêy. Tñnh caách coân caá nhoã thò laâm phên. Chuyïån kïí úã rûâng Ungûúâi dên Nam Böå thûúâng dûát khoaát, roä raâng, Minh, coá núi vaâo mua khö caá chïët àïí laåi lúápthñch noái thùèng, chûá khöng thñch noái voâng vo, xûúng daây haâng mêëy têëc laâ àiïìu coá thêåt(2).khöng ûa nûãa naåc nûãa múä nïn trong ùn uöëng Nguöìn lúåi tûâ thiïn nhiïn naây àïën maäi àêìukhêíu võ cuãa hoå cuäng àêu ra àoá: mùån ra mùån, thïë kó XX haäy coân. Höìi êëy dên cû nhaân nhaängoåt ra ngoåt chûá khöng chõu lú lúá, võ naâo phaãi lùæm. Phaát vaâi cöng àêët úã sau nhaâ, saå möåt vaâira võ nêëy. giaå luáa laâ coá luáa dû ùn suöët nùm. Caá nhiïìu túáiTAÅP CHÑ VHDG SÖË 3/2015 77nöîi con nñt cêìm möåt cêy àinh ba nhoã ài àêm töm, cua, ruâa, rùæn, chim, coâ... coá rêët nhiïìu dûúáimöåt luác vïì cuäng àûúåc möåt xêu caá; àaân baâ ngöìi söng raåch, bûng àòa, lung laáng. Võt, gaâ, heorûãa cheán, thêëy caá löåi ngang, thûúâng cêìm dao nuöi bêìy, nuöi àaân cuäng dïî daâng. Cho nïn,cheám àûúåc nhûäng con caá loác lúán bùçng bùæp ngûúâi dên úã àêy toã ra haâo phoáng trong ùn uöëng.chuöëi. Muöën àöíi thûác ùn, ra àöìng bùæt coâ, bùæt Cêu ca: Miïëng ùn laâ miïëng töìi taân/ Mêët ài möåttrñch, vaâ lûúåm ruâa. Rau thò coá böng suáng moåc miïëng löån gan lïn àêìu dûúâng nhû khöng àuángkhùæp núi. Cuãi thò coá tre, sêåy vaâ traâm luåt(3). lùæm vúái con ngûúâi úã àêy. Khi taát àòa, ngûúâi ta Bïn caånh àoá, ngûúâi dên Nam Böå coân böí chó bùæt nhûäng con caá lúán coân caá beá nhûúâng laåisung vaâo thûåc àún cuãa mònh nhiïìu moán ùn cho ngûúâi bùæt höi, chûá khöng ai núä veát saåchlaå nhû caác moán àûúåc chïë biïën tûâ àuöng, dúi, saânh sanh caã ao àòa. Vaâ khi taát àòa xong, ngûúâichuöåt àöìng, coác, ruâa, lûún, rùæn... Viïåc sûã duång ta baây cuöåc nhêåu, cuâng chung vui sau nhûängcaác nguöìn thûåc phêím àa daång cuãa thiïn nhiïn giúâ lao àöång mïåt nhoåc. Trong buöíi tiïåc naây,Nam Böå, nhêët laâ caác loaåi sinh vêåt hiïëm so vúái khöng chó coá chuã àòa, ngûúâi taát àòa, maâ coân coánúi khaác, nhû chuöåt, ruâa, àuöng, coác, dúi, rùæn... caã nhûäng ngûúâi bùæt höi, ngûúâi trïn xoám dûúáikhöng phaãi laâ sûå ùn taåp nhû nhiïìu ngûúâi lêìm qua laåi, ai cuäng àûúåc múâi möåt li cho roä tònhtûúãng, maâ laâ dûåa trïn kinh nghiïåm lêu àúâi, giao haão. Tuy laâ ùn to noái lúán, gùæp àuäa nùçm,phong phuá, úã sûå phên tñch tinh tïë taác duång cuãa nhûng dûúâng nhû ngûúâi Nam Böå khöng mêëytûâng loaåi thûåc phêím vúái caác giaá trõ dinh dûúäng cêìu kò trong caách baây biïån thûác ùn, hoå chó chuávaâ chûäa bïånh. Ùn àuöng chùèng qua ...