ĐẠI CƯƠNG VỀ DINH DƯỠNG

Dinh dưỡng là quá trình cung cấp năng lượng từ thức ăn và chuyển hóa năng lượng trong tế bào để nuôi dưỡng cơ thể.Dinh dưỡng chiếm một vai trò quan trọng trong việc hình thành, phát triển cơ thể và giữ gìn sức khỏe của con người. Ở mỗi thời kỳ phát triển của một đời người, nhu cầu về dinh dưỡng hoàn toàn khác nhau, tuy nhiên việc đáp ứng nhu cầu ấy một cách hợp lý lại luôn luôn là vấn đề đáng chú ý, vì đó là nền tảng của sức khỏe. Điều này càng...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
ĐẠI CƯƠNG VỀ DINH DƯỠNG ĐẠI CƯƠNG VỀ DINH DƯỠNGĐẠI CƯƠNG VỀ DINH DƯỠNGDinh dưỡng là quá trình cung cấp năng lượng từ thức ăn và chuyển hóa năng lượng trong tếbào để nuôi dưỡng cơ thể.Dinh dưỡng chiếm một vai trò quan trọng trong việc hình thành, phát triển cơ thể và gi ữgìn sức khỏe của con người. Ở mỗi thời kỳ phát triển của một đời người, nhu cầu về dinhdưỡng hoàn toàn khác nhau, tuy nhiên việc đáp ứng nhu cầu ấy một cách hợp lý lại luônluôn là vấn đề đáng chú ý, vì đó là nền tảng của sức khỏe. Điều này càng đặc biệt quantrọng đối với trẻ nhỏ, vì các sai lầm về dinh dưỡng trong giai đọan ấu thơ có khi gây nhữnghậu quả nghiêm trọng và không thể phục hồi kéo dài đến suốt đời.Dinh dưỡng liên quan đến nhiều lĩnh vực khác nhau như nông nghiệp, công nghiệp chếbiến, mạng lưới phân phối, mạng lưới y tế, mạng lưới truyền thông... Trong y khoa, dinhdưỡng là một yếu tố liên quan đến hầu hết các chuyên khoa, giữ vai trò quan trọng khôngthể bỏ qua, vì tình trạng dinh dưỡng của bệnh nhân cũng nh ư các chế độ ăn phù hợp vớicác bệnh lý khác nhau đóng góp một phần đáng kể, đôi khi l à phần chính yếu đến kết quảđiều trị. Dinh dưỡng hợp lý còn có vai trò phòng ngừa bệnh và phục hồi sau bệnh. 1THỰC PHẨM VÀ CHẤT DINH DƯỠNGThức ăn trong các bữa ăn hàng ngày được chế biến từ nhiều loại thực phẩm khác nhau.Hệ tiêu hóa sẽ phân giải các loại thực phẩm n ày thành các chất dinh dưỡng. Chỉ có chấtdinh dưỡng mới được hấp thu vào máu.Có trên 40 chất dinh dưỡng cần thiết cho cơ thể hàng ngày nhưng nhìn chung có thể chiacác chất dinh dưỡng thiết yếu này ra làm 3 nhóm chính :1. Nhóm chất dinh dưỡng đa lượng sinh năng lượng: Chất bột đường, chất béo, chất đạm và chất cồn. Ngoài vai trò cung cấp năng lượng cho cơ thể, các chất dinh dưỡng đa lượng sinh năng lượng còn tham gia vào cấu trúc cơ thể, tham gia vào các hoạt động hấp thu, chuyển hóa, miễn dịch…2. Nhóm chất dinh dưỡng vi lượng: Không cung cấp năng lượng nhưng có vai trò quan trọng trong các quá trình chuyển hóa của cơ thể, có ảnh hưởng đến sức khỏe và bệnh tật. Nhu cầu hàng ngày của cơ thể thường ít, tính bằng miligam, thậm chí microgam. Bao gồm các vitamin và khoáng chất vi lượng. Vitamin : Gồm các vitamin tan trong nước (B, C) và các vitamin tan trong chất béo - (A, D, E, K). Chất khoáng vi lượng : Hiện đã xác định được khoảng 10 loại khoáng chất vi - lượng hiện diện trong cơ thể nhưng chỉ mới biết được chức năng và chuyển hóa của Zn, Fe, Mg, Cu, I, F, Se. 23. Nhóm nhất dinh dưỡng đa lượng không sinh năng lượng: Bao gồm chất khoáng đa lượng, chất xơ và nước. Chất khoáng đa lượng : Canxi, Phosphor, Potassium, Sulfur, Sodium, Cloride, - Magnesium Nước : Là thành phần chính yếu của khẩu phần dù ít được quan tâm. - Chất xơ : Không tiêu hóa, không hấp thu nhưng có vai trò quan trọng trong điều - hòa hoạt động của hệ tiêu hóa.CÁC CHẤT DINH DƯỠNG THIẾT YẾU1. Nhóm chất dinh dưỡng đa lượng cung cấp năng lượng : 1.1. Chất bột đường (carbohydrate, glucid): Vai trò : Là chất cung cấp năng lượng chính cho các hoạt động của tất cả các tế bào - trong cơ thể, nhất là các hoạt động thể lực của cơ bắp, các hoạt động trí tuệ của các tế bào não và tế bào hồng cầu. Ngoài ra, chất đường còn tham gia vào vài cấu trúc tế bào và thành phần của các men hay nội tiết tố. Mỗi gam chất bột đường cung cấp 4kcalo. - 3 Nhu cầu chất bột đường: 60% nhu cầu năng lượng hàng ngày- Cấu trúc và phân loại chất bột đường:- Đường phức tạp (complex carbohydrates): là loại đường có từ trên 2 phân tử o đường đơn giản, bao gồm tinh bột (dạng dự trữ glucose ở thực vật), glycogen (dạng dự trữ glucose ở động vật), và chất xơ (non-starch polysaccharides). Chất xơ là một dạng polysaccharide nh ưng không tiêu hóa, không hấp thu vào máu, vì vậy không cung cấp năng lượng nên được xếp vào nhóm thực phẩm đa lượng không cung cấp năng lượng. Đường đơn giản (simple carbohydrates) : bao gồm 3 loại monosaccharide l à o glucose, fructose, galactose và 3 loại disaccharides là maltose, sucrose, lactose.1.2. Chất béo (Lipid) :- Vai trò : o Là nguồn cung cấp năng lượng rất quan trọng o Hấp thu và chuyển hoá vitamin tan trong chất béo o Nguyên liệu hình thành tế bào nhất là tế bào thần kinh o Nguyên liệu tạo hormone steroide : hormone sinh dục, thượng thận... Mỗi gam chất b ...