Đánh giá ban đầu giá trị của adenosine deaminase (ADA) trong dịch báng để chẩn đoán lao màng bụng

Chẩn đoán lao màng bụng vẫn là một thách thức do những phương pháp chẩn đoán truyền thống có độ nhạy thấp. Đo ngưỡng ADA trong dịch báng cho thấy là một phương pháp chẩn đoán lao màng bụng mới rất hấp dẫn vì đây là một xét nghiệm nhanh, không xâm lấn có độ nhạy và độ chuyên cao. Tuy nhiên, sự hữu ích của xét nghiệm này trong chẩn đoán lao chưa được xác định rõ ở nước ta. Vì vậy, mục tiêu nghiên cứu của chúng tôi là xác định độ nhạy và độ chuyên của ngưỡng ADA dịch báng để chẩn đoán lao màng bụng và giá trị cut-off tốt nhất của ngưỡng ADA.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Đánh giá ban đầu giá trị của adenosine deaminase (ADA) trong dịch báng để chẩn đoán lao màng bụngY Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 15 * Phụ bản của Số 2 * 2011Nghiên cứu Y họcĐÁNH GIÁ BAN ĐẦU GIÁ TRỊ CỦA ADENOSINE DEAMINASE (ADA)TRONG DỊCH BÁNG ĐỂ CHẨN ĐOÁN LAO MÀNG BỤNGTrần Thị Khánh Tường*, Đào Xuân Lãm*TÓM TẮTTổng quan và mục tiêu: Chẩn đoán lao màng bụng vẫn là một thách thức do những phương pháp chẩnđoán truyền thống có độ nhạy thấp. Đo ngưỡng adenosine deaminase (ADA) trong dịch báng cho thấy là mộtphương pháp chẩn đoán lao màng bụng mới rất hấp dẫn vì đây là một xét nghiệm nhanh, không xâm lấn có độnhạy và độ chuyên cao. Tuy nhiên, sự hữu ích của xét nghiệm này trong chẩn đoán lao chưa được xác định rõ ởnước ta. Vì vậy, mục tiêu nghiên cứu của chúng tôi là xác định độ nhạy và độ chuyên của ngưỡng ADA dịchbáng để chẩn đoán lao màng bụng và giá trị cut-off tốt nhất của ngưỡng ADA.Bệnh nhân và phương pháp nghiên cứu: 23 bệnh nhân báng bụng được nghiên cứu. Tất cả các bệnhnhân này được hỏi bệnh sử chi tiết, thăm khám, thực hiện các xét nghiệm cần thiết và định lượng ADA dịchbáng bằng bộ xét nghiệm Bio-Quant ADA assay thực hiện tại BV Chợ Rẫy.Kết quả: 23 mẫu dịch báng được lấy từ 23 bệnh nhân, trong đó 9 bệnh nhân được chẩn đoán xác định laomàng bụng bằng kết quả giải phẫu bệnh. Với ngưỡng ADA 40U/L xác định bằng cách phân tích đường congROC (operator characteristic curve), độ nhạy và độ chuyên đều 100%. Trung vị ADA trong lao màng bụng là51U/L so với 9,7U/L trong báng bụng do nguyên nhân khác.Kết luận: Định lượng ngưỡng ADA dịch báng là một xét nghiệm đơn giản, rẻ tiền, có độ nhạy và độchuyên cao trong chẩn đoán phân biệt báng bụng do lao hay do nguyên nhân khác. Xét nghiệm này nên thực hiệnthường qui cho những bệnh nhân báng bụng. Gía trị điểm cắt (cut-off) tốt nhất cho ngưỡng ADA dịch báng là40U/L. Tuy nhiên, nghiên cứu cần số lượng BN lớn hơn để có thể đưa ra kết luận chính xác hơn.Từ khóa: lao màng bụng, dịch báng, ADA.ABSTRACTASSESSING PRELIMINARILY THE VALUE OF ADENOSINE DEAMINASE (ADA) IN ASCITIC FLUIDFOR THE DIAGNOSIS OF TUBERCULOUS PERITONITISTran Thi Khanh Tuong, Dao Xuan Lam* Y Hoc TP. Ho Chi Minh * Vol. 15 - Supplement of No 2 - 2011: 37 - 41Background/Objectives: The diagnosis of peritonitis tuberculos is continues to be a challenge due tothe low sensitivity of traditional diagnostic methods. Adenosine deaminase (ADA) level measurement inperitoneal fluid has emerged as an attractive alternative for the diagnosis of peritoneal tuberculosis becauseof the quick, noninvasive test with high sensitivity and specificity. However, its usefulness in the diagnosisof peritoneal tuberculosis in Viet Nam has yet to be well elucidated. The goals of this study are to determinethe sensitivity and specificity of ADA levels in ascitic fluid for the diagnosis of Tuberculous Peritonitis anddefine the best cut-off point.Patients and Methods: The study was carried out on 23 patients suffering from ascitis. Detailed clinicalhistory, physical examination and routine and relevant investigation of all patients including ADA estimation bythe Bio-Quant ADA assay was done at Cho Ray Hospital.* Bộ môn Nội tổng quát - Trường ĐH Y Khoa Phạm Ngọc ThạchTác giả liên lạc: ThS. BS Trần Thị Khánh Tường ĐT: 0903.164.690Hội Nghị KH KT Đại Học Y Phạm Ngọc Thạch Năm 201137Nghiên cứu Y họcY Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 15 * Phụ bản của Số 2 * 2011Results: Of 23 cases, 23 pleural fluid samples were available. Of those, 9 were from peritoneal tuberculosispatients who were diagnosed by histology. The ADA cutoff value of 40U/L was determined through analysis of areceiver operator characteristic curve (ROC). The sensitivity, specificity was 100%, 100%. Median ADA in theperitoneal tuberculosis group was 51 U/L, versus 9.7 U/L in the group with other diseases.Conclusions: Determination of adenosine deaminase levels in ascitic fluid is a simple, inexpensive, highlysensitive and specific method to differentiate between tubercular and non-tubercular etiology in patients ofperitoneal effusion. It should be employed routinely in the initial workup of ascitis patients. An adenosinedeaminase cut- off value of 40U/L is the best. However, the study should be extended to larger number of patientsto reach a better conclusion.Key words: of peritonitis tuberculos, ascitic fluid, Adenosine deaminase.Ngưỡng ADA cũng tăng trong tràn dịch do laoĐẶT VẤN ĐỀnhư lao màng bụng, màng phổi, màng não...Theo thông báo của Tổ chức Y tế Thế giới,Từ năm 1981 bắt đầu có nhiều nghiên cứu vếbệnh lao đang là vấn đề khẩn cấp toàn cầu,ngưỡng Adenosine Deaminase (ADA) trong cácmỗi năm trên thế giới có thêm gần 9 triệudịch cơ thể để chẩn đoán lao ngoài phổi như laongười mắc bệnh lao (trong đó có 1 triệu là trẻmàng phổi, màng não, màng bụng...(6). Hiện trênem) và gần 2 triệu người chết do lao(10).thế giới có hơn 70 nghiên cứu vế giá trị củaNguyên nhân hàng đầu làm tăng số ngườiADA dịch báng trong chẩn đoán lao màngmắc bệnh lao và chết do lao là do sự lan tràndại dịch HIV/AIDS. 80% người bị lao là thểbụng. Các nghiên cứu đều cho thấy độ nhạy củalao phổi, tuy nhiên, 20% còn lại là những thểADA dịch báng từ 93% đến 100%, độ chuyênlao ngoài phổi, trong đó lao màng bụng chiếmbiệt từ 92% đến 100% tùy giá trị điểm cắt (cut(10)khoảng 11% . Chẩn đoán lao màng bụng gặpoff)(6). Từ những nghiên cứu này các tác giả đãnhiều khó khăn và chậm trễ do dựa vào kếtxem xét nghiệm định lượng ADA dịch báng nhưquả sinh thiết màng bụng hay nhuộm, cấylà một phương pháp để chẩn đoán lao màngdịch báng. Nhuộm tìm có độ nhạy rất thấpbụng, có thể thay thế sinh thiết màng bụng.dưới 6 %(3), cấy tìm vi khuẩn lao đòi hỏi hơn 4Chẩn đoán lao màng bụng hiện nay ở cácđến 6 tuần lễ mới cho kết quả và độ nhạybệnhviện lớn ở thành phố HCM cũng nhưcũng không cao khoảng 20%(3). Sinh thiếttrong cả nước chủ yếu dựa vào kết quả sinhmàng bụng mù có độ nhạy thấp, sinh thiếtth ...