Đánh giá các tổ hợp lúa lai hai dòng mới chọn tạo

Khai thác ưu thế lai ở lúa là một h-ớng đi có hiệu quả nhất để tăng năng suất và sản l-ợng lúa.Trong những năm gần đây công tác nghiên cứu và ứng dụng các thành tựu về lúa lai đã đ-ợc triển khai mạnh mẽ ở Việt nam, đã có một số tổ hợp lai đ-ợc đ-ợc chọn tạo trong n-ớc đ-a vào sản xuất trên diện rộng nh- Việt Lai 20, TH3 – 3, HYT83… Tuy nhiên các tổ hợp lúa lai đ-ợc gieo cấy rộng rãi trong n-ớc chủ yếu đ-ợc nhập nội từ n-ớc ngoài. Vì...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Đánh giá các tổ hợp lúa lai hai dòng mới chọn tạo ®¸nh gi¸ c¸c tæ hîp lóa lai hai dßng míi chän t¹o Evaluation of newly developed two line hybrid rice combinations NguyÔn Nh− H¶i(1), NguyÔn V¨n Hoan(2) Summary Eight two-line hybrid rice combinations newly developed in Vietnam were evaluated in 2004autumn season. Results of evaluation showed that new combinations could be classified as veryearly maturing (95 – 112 days), two of them (VL1 and VL2) were extra early maturing (94 – 95days). The yield potential and yield of 4 combinations, i.e.VL1, VL3, VL4 and VL5 was significantlyhigher than the check hybrid Boi Tap Son Thanh. Combination VL1 had not only high yield but alsovery high cumulative yield (86,5kg/ha/day). Key words: two line hybrid rice, early maturing, and cumulative yield.1. §Æt vÊn ®Ò Khai th¸c −u thÕ lai ë lóa lµ mét h−íng ®i cã hiÖu qu¶ nhÊt ®Ó t¨ng n¨ng suÊt vµ s¶n l−înglóa.Trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y c«ng t¸c nghiªn cøu vµ øng dông c¸c thµnh tùu vÒ lóa lai ®· ®−îctriÓn khai m¹nh mÏ ë ViÖt nam, ®· cã mét sè tæ hîp lai ®−îc ®−îc chän t¹o trong n−íc ®−a vµo s¶nxuÊt trªn diÖn réng nh− ViÖt Lai 20, TH3 – 3, HYT83… Tuy nhiªn c¸c tæ hîp lóa lai ®−îc gieo cÊyréng r·i trong n−íc chñ yÕu ®−îc nhËp néi tõ n−íc ngoµi. V× vËy ®Ó ph¸t triÓn lóa lai bÒn v÷ng, vÒl©u dµi s¶n xuÊt lóa lai ë n−íc ta kh«ng thÓ tr«ng chê vµo nguån gièng cña Trung Quèc mµ cÇn cãc¸c gièng lóa lai do ViÖt Nam chän t¹o vµ s¶n xuÊt. §Ó gãp phÇn vµo môc tiªu trªn, vô mïa 2004 chóng t«i tiÕn hµnh kh¶o s¸t vµ ®¸nh gi¸ mét sètæ hîp lóa lai hai dßng ®−îc chän t¹o trong n−íc.2. VËt liÖu vµ ph−¬ng ph¸p nghiªn cøuVËt liÖu VËt liÖu nghiªn cøu gåm 8 tæ hîp lóa lai hai dßng ®−îc chän t¹o trong n−íc: VL1, VL2, VL3,VL4, VL5,.VL6, VL7, VL8. Nguån bè mÑ cña c¸c tæ hîp lai ®−îc chän t¹o trong n−íc: 103 S, T29S, Peiai 47 S, TGVN 1, T 1S - 96 (c¸c dßng mÑ), R2, R5-1, R 6- 2 (c¸c dßng bè).+ Gièng ®èi chøng: Båi t¹p S¬n thanh (BTST) ®−îc nhËp néi tõ Trung QuècPh−¬ng ph¸p nghiªn cøu- Ph−¬ng ph¸p bè trÝ thÝ nghiÖm: + ThÝ nghiÖm ®−îc bè trÝ theo ph−¬ng ph¸p thÝ nghiÖm cña Gomez (1984) (RCB - RandomComplet Block Design), s¾p xÕp ngÉu nhiªn, lÆp l¹i 3 lÇn. DiÖn tÝch « thÝ nghiÖm 10 m2, mËt ®é cÊy38 khãm / m2, 2 d¶nh/khãm. + §Þa ®iÓm: Tr¹m kh¶o nghiÖm V¨n L©m (H−ng Yªn) + Ph©n bãn sö dông trong thÝ nghiÖm: Ph©n chuång: 8-10 tÊn/ha, N: 120 kg/ha, P2O5: 450 kg/ha, K2O: 160 kg/ha. C¸ch bãn: (+) Lãt: 100 % ph©n chuång + 100 % l©n + 50 % ®¹m +30 % kali (+) Thóc ®ît 1: 30 % ®¹m + 40 % kali (+) Thóc ®ît 2: 20 % ®¹m + 30 % kali 1 + Ch¨m sãc vµ phßng trõ s©u bÖnh theo quy ph¹m kh¶o nghiÖm gièng lóa 10 TCN 558 - 2002cña Bé N«ng nghiÖp & PTNT (2003). - C¸c chØ tiªu theo dâi vÒ ®Æc tÝnh n«ng häc vµ n¨ng suÊt theo quy ph¹m kh¶o nghiÖm giènglóa 10 TCN vµ SES – INGER, IRRI – 1996 (1996). Xö lý ®é tin cËy cña thÝ nghiÖm b»ng ch−¬ng tr×nh IRRISTART.3. KÕt qu¶ thÝ nghiÖm3.1. §Æc ®iÓm n«ng sinh häc cña c¸c tæ hîp lóa lai Mét sè ®Æc ®iÓm sinh tr−ëng vµ ph¸t triÓn cña c¸c tæ hîp lai ®−îc thÓ hiÖn ë b¶ng1. KÕt qu¶ chothÊy c¸c tæ hîp lai sinh tr−ëng ph¸t triÓn tèt, cã ®é thuÇn quÇn thÓ kh¸, trç tËp trung (biÕn ®éng tõ 5 -7 ngµy), trõ c¸c tæ hîp VL3, VL 4 cßn lÉn dßng mÑ nªn ®é thuÇn ch−a cao. C¸c gièng cã d¹ng h×nhc©y gän, cøng, l¸ ®øng, kh¶ n¨ng th©m canh cao. §Æc biÖt hai tæ hîp lai VL3, VL4 cã cÊu tróc quÇnthÓ rÊt ®Ñp: c©y gän, th©n cøng; l¸ dµi, ®øng, dµy, lßng mo, mµu xanh ®Ëm, tuæi thä l¸ cao. ChiÒu cao c©y cña c¸c gièng biÕn ®éng tõ 104 - 114 cm, cao h¬n so víi ®èi chøng BTST, 2 tæhîp lai VL1 vµ VL2 cã chiÒu cao c©y thÊp nhÊt: 103 - 104 cm. C¸c tæ hîp lai trong thÝ nghiÖm ®Òucã thêi gian sinh tr−ëng (TGST) ng¾n biÕn ®éng tõ 94 - 112 ngµy, trong ®ã 2 tæ hîp VL1, VL2thuéc nhãm cùc ng¾n cã thêi gian sinh tr−ëng 94 - 95 ngµy ng¾n h¬n BTST 4- 5 ngµy. B¶ng 1. Mét sè ®Æc ®iÓm n«ng sinh häc cña c¸c tæ hîp lai Tªn D¹ng TGST Cao Dµi K.th−íc l¸ Thêi §é tµn l¸ §é gièng h×nh (ngµy) c©y b«ng ®ßng gian trç (®iÓm) thuÇn (®iÓm) (cm) (cm) (DxR) (cm) (ngµy) quÇn thÓ VL 1 1 95 104,0 25,4 36,4 x 1,70 5 1 Kh¸ VL 2 1 94 104,4 24,4 36,2 x 1,80 5 1 Kh¸ VL 3 1 103 112,1 27,4 41,5 x 1,79 7 1 T.b×nh VL 4 1 105 112,6 27,2 43,1 x 1,88 7 1 T.b×nh VL 5 1 108 111,2 26, ...