Đánh giá các vấn đề liên quan đến thuốc trong kê đơn cho bệnh nhân bệnh mạch vành tại Cần Thơ

Các vấn đề liên quan đến thuốc (drug-related problems, DRPs) có thể ảnh hưởng đến kết quả điều trị, tỷ lệ nhập viện và tử vong cũng như làm tăng chi phí chăm sóc sức khỏe. Bài viết trình bày xác định tần suất xuất hiện, đặc điểm và các yếu tố nguy cơ liên quan đến việc sử dụng thuốc không theo khuyến cáo (về liều dùng, số lần dùng, thời điểm dùng) trong điều trị cho bệnh nhân bệnh mạch vành.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Đánh giá các vấn đề liên quan đến thuốc trong kê đơn cho bệnh nhân bệnh mạch vành tại Cần ThơNghiên cứu Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 24 * Số 2 * 2020 ĐÁNH GIÁ CÁC VẤN ĐỀ LIÊN QUAN ĐẾN THUỐC TRONG KÊ ĐƠN CHO BỆNH NHÂN BỆNH MẠCH VÀNH TẠI CẦN THƠ Trương Trần Anh Thư*, Nguyễn Hương Thảo**, Nguyễn Thắng*TÓMTẮT Đặt vấn đề: Các vấn đề liên quan đến thuốc (drug-related problems, DRPs) có thể ảnh hưởng đến kết quảđiều trị, tỷ lệ nhập viện và tử vong cũng như làm tăng chi phí chăm sóc sức khỏe. Mục tiêu: Xác định tần suất xuất hiện, đặc điểm và các yếu tố nguy cơ liên quan đến việc sử dụng thuốckhông theo khuyến cáo (về liều dùng, số lần dùng, thời điểm dùng) trong điều trị cho bệnh nhân bệnh mạch vành. Đối tượng - phương pháp nghiên cứu: Nghiên cứu mô tả cắt ngang được tiến hành trên đơn thuốc của cácbệnh nhân điều trị ngoại trú mắc bệnh mạch vành tại một bệnh viện ở Cần Thơ trong tháng 08/2018. Các vấn đềliên quan đến liều dùng, số lần dùng và thời điểm dùng thuốc trong đơn được đánh giá bằng cách so sánh với cáctài liệu tham chiếu: tờ hướng dẫn sử dụng của thuốc, Dược Thư Quốc Gia Việt Nam 2015 và các hướng dẫn điềutrị về bệnh mạch vành. Kết quả: Có 683 đơn thuốc được thu thập và phân tích (tuổi trung bình của các bệnh nhân có đơn thuốc là63,4; 64,3% nữ). Tỷ lệ đơn thuốc chưa hợp lý (so với khuyến cáo) là: liều dùng (22,2%), số lần dùng (24,2%),thời điểm dùng thuốc trong ngày (4,1%), thời điểm dùng thuốc so với bữa ăn (57,2%). Bệnh nhân từ 65 tuổi trởlên ít gặp phải nguy cơ được chỉ định thuốc không hợp lý về liều (OR= 0,60; 95% CI: 0,41-0,87), sử dụng từ 5thuốc trở lên trong đơn sẽ tăng nguy cơ gặp phải sự không hợp lý về số lần dùng (OR= 1,87; 95% CI: 1,09-3,21),bệnh nhân có bảo hiểm y tế (BHYT) ít gặp phải sự không hợp lý về thời điểm dùng thuốc so với bữa ăn (OR=0,60; 95% CI: 0,43-0,83). Kết luận: Các vấn đề liên quan đến thuốc trong điều trị bệnh mạch vành xảy ra với tỷ lệ khá cao. Các nghiêncứu tiếp theo cần đánh giá sự liên quan giữa đặc điểm bác sĩ với các vấn đề liên quan đến thuốc và mức độ quantrọng của các vấn đề này trên lâm sàng. Từ khóa: các vấn đề liên quan đến thuốc, kê đơn, bệnh mạch vành, Cần ThơABSTRACT DRUG - RELATED PROBLEMS IN THE PRESCRIPTIONS OF PATIENTS WITH CORONARY ARTERY DISEASES IN CAN THO Truong Tran Anh Thu, Nguyen Huong Thao, Nguyen Thang * Ho Chi Minh City Journal of Medicine * Vol. 24 - No. 2 - 2020: 142 - 146 Background: Drug-related problems (DRPs) may have adverse impacts on treatment outcomes,hospitalization, mortality, and healthcare costs. Objectives: To determine prevalence, characteristics, and factors related to DRPs in prescriptions of patientswith coronary artery diseases. Materials and methods: We conducted a cross-sectional study on prescriptions of outpatients withcoronary artery diseases at a hospital in Can Tho during August 2018. Drug-related problems were assessed*Trường Đại Học Y Dược Cần Thơ** Khoa Dược, Đại học Y Dược Thành phố Hồ Chí MinhTác giả liên lạc: PGS.TS. Nguyễn Hương Thảo ĐT: 0918177254 Email: thao.nh@ump.edu.vn142 B – Khoa học DượcY Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 24 * Số 2 * 2020 Nghiên cứuusing following documents: summary of product characteristics, Vietnamese National Drug Formulary 2015 andtreatment guidelines for coronary artery diseases. Results: Prescriptions of 683 patients were included (mean age 63.4; 64.3% female). Inappropriateproblems related to dosage (22.2%), dosage frequency (24.2%), inappropriate timing of administration(4.1%), and inappropriate timing concerning meal time (57.2%) were identified. Patients aged of 65 yearsor older (OR = 0.60; 95% CI: 0.41-0.87) or with social health insurance (OR = 0.60; 95% CI: 0.43-0.83)were less likely to experience DRPs. Patients who received five or more drugs were more likely to experienceDRPs (OR = 1.87; 95% CI: 1.09-3.21). Conclusion: DRPs are common among prescriptions of patients with coronary artery diseases. Furtherstudies should be conducted to determine the association between DRPs and physicians’ characteristics, and toevaluate clinical relevance of such DRPs. Keywords: drug-related problems, prescribing, coronary artery diseases, Can ThoĐẶTVẤNĐỀ dụng trực tiếp các hệ thống phân loại DRPs khác đã được công bố(5). Hiện nay, Việt Nam chưa có Bệnh tim mạch là nguyên nhân gây tử vong nhiều nghiên cứu về DRPs trên đối tượng bệnhhàng đầu toàn cầu. Năm 2016, theo thống kê số nhân ngoại trú mắc bệnh mạch vành. Do đó,người tử vong do bệnh tim mạch chiếm hơn 17,6 chúng tôi đã thực hiện nghiên cứu này với mụctriệu người mỗi năm và dự kiến sẽ tăng lên hơn tiêu xác định tần suất xuất hiện, đặc điểm và các23,6 triệu người vào năm 2030. Ở Hoa Kỳ, có hơn yếu tố nguy cơ gây ra liều dùng, số lần dùng, các800 nghìn người tử vong do bệnh tim mạch, cứ 3 vấn đề về thời điểm sử dụng thuốc trong đơnngười có 1 người chết và bệnh mạch vành là không theo khuyến cáo.nguyên nhân gây tử vong hàng đầu (43,2%)trong những nguyên nhân do bệnh tim mạch(1). ĐỐITƯỢNG-PHƯƠNGPHÁPNGHIÊNCỨUTừ năm 2014 đến 2015, chi phí cho bệnh tim Nghiên cứu mô tả cắt ngang được tiến hànhmạch và đột quỵ là hơn 355 tỷ đô la Mỹ. Theo số ở một bệnh viện đa khoa tại Cần Thơ. Chúng tôiliệu của tổ chức Y tế thế giới, bệnh tim mạch là chọn các đơn thu ...