Đánh giá chức năng tâm thu thất trái bằng kỹ thuật siêu âm tim đánh dấu mô ở bệnh nhân tăng huyết áp

Kỹ thuật siêu âm tim đánh dấu mô 2D cho phép phân tích nhanh chóng và chính xác chức năng tâm thu thất trái theo từng vùng và toàn bộ cơ tim. Mục đích của nghiên cứu này là để đánh giá chức năng tâm thu thất trái bằng kỹ thuật siêu âm tim đánh dấu mô ở bệnh nhân tăng huyết áp có chức năng tâm thu thất trái bình thường theo phương pháp kinh điển.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Đánh giá chức năng tâm thu thất trái bằng kỹ thuật siêu âm tim đánh dấu mô ở bệnh nhân tăng huyết áp ĐÁNH GIÁ CHỨC NĂNG TÂM THU THẤT TRÁI BẰNG KỸ THUẬT SIÊU ÂM TIM ĐÁNH DẤU MÔ Ở BỆNH NHÂN TĂNG HUYẾT ÁP Nguyễn Thị Diễm1, Nguyễn Anh Vũ2, Đỗ Doãn Lợi3TÓM TẮT Kỹ thuật siêu âm tim đánh dấu mô 2D cho phép phân tích nhanh chóng và chính xác chứcnăng tâm thu thất trái theo từng vùng và toàn bộ cơ tim. Mục đích của nghiên cứu này là để đánhgiá chức năng tâm thu thất trái bằng kỹ thuật siêu âm tim đánh dấu mô ở bệnh nhân tăng huyếtáp có chức năng tâm thu thất trái bình thường theo phương pháp kinh điển. Phương pháp nghiêncứu: Hình ảnh siêu âm 2D được ghi lại và phân tích ngoại tuyến bằng phần mềm. Biến dạng theotrục dọc, chu vi và xuyên tâm được định lượng trong mô hình 18 vùng cơ tim. Kết quả: Biếndạng tâm thu theo trục dọc suy giảm rõ rệt ở bệnh nhân tăng huyết áp so với nhóm chứng(-15.05±2.49% so với -20.41±1.2% với p1. ĐẶT VẤN ĐỀ Tăng huyết là một trong những yếu tố nguy cơ cao tim mạch. Tăng huyết áp góp phần làmtăng tần suất tử vong do bệnh tim. Tăng huyết áp gây biến chứng lên nhiều cơ quan như tim, não,thận, mắt và mạch máu. Biến chứng sớm nhất ở tim là phì đại thành tim sau đó suy tim tâm trươngvà cuối cùng là suy tim tâm thu. Trong thực hành lâm sàng, phân suất tống máu thất trái thườngđược sử dụng để đánh giá chức năng tâm thu. Tuy nhiên, không hiếm những trường hợp ngườibệnh có triệu chứng của suy tim nhưng phân suất tống máu bình thường. Như vậy những bệnhnhân này có thật sự chỉ bị suy chức năng tâm trương hay đã bắt đầu có suy chức năng tâm thu tiềmtàng. Ngày nay, sự suy giảm chức năng tâm thu thất trái tiềm tàng được xác định bằng một thôngsố định lượng là sự biến dạng. Sự biến dạng cơ tim được định nghĩa một cách đơn giản là phầntrăm thay đổi so với kích thước ban đầu. Kỹ thuật siêu âm tim đánh dấu mô (speckle trackingechocardiography) ra đời giúp đánh giá sự biến dạng cơ tim một cách nhanh chóng theo nhiềuhướng khác nhau cho phép phát hiện sớm những bất thường về chức năng thất trái [11]. Nhiềunghiên cứu đã chứng minh tính giá trị kỹ thuật này khi so sánh với cộng hưởng từ và trắc vi âmthanh (sonomicrometry). Mục đích của nghiên cứu chúng tôi nhằm phát hiện sớm sự suy giảmchức năng tâm thu thất trái ở bệnh nhân tăng huyết áp có chức năng tâm thu thất trái bình thường.2. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU2.1. Đối tượng nghiên cứu - Nhóm bệnh: 32 bệnh nhân được chẩn đoán tăng huyết áp theo theo ESH / ESC năm 2013: + Đo tại phòng khám bệnh: Huyết áp tâm thu (HATT)>140 mmHg và/hoặc huyết áp tâmtrương (HATTr)>90 mmHg. + Holter huyết áp:  Ban ngày (lúc thức): HATT≥135mmHg và/hoặc HATTr≥85 mmHg.  Ban đêm (lúc ngủ): HATT≥ 120 mmHg và/hoặc HATTr≥ 70 mmHg.  Trung bình 24 giờ: HATT≥130mmHg và/hoặc HATTr≥ 80 mmHg. - Nhóm chứng: Bệnh nhân đi khám sức khỏe định kỳ tại Viện Tim Mạch Quốc Gia khôngbị tăng huyết áp. - Tiêu chuẩn loại trừ: Bệnh động mạch vành, có bằng chứng của rối loạn vận động vùngtrên siêu âm tim, phân suất tống máu thất trái giảm (EF< 50%), bệnh van tim, đái tháo đường,bệnh cơ tim phì đại, không đồng ý tham gia nghiên cứu và chất lượng hình ảnh siêu âm tim xấu.2.2. Siêu âm tim Siêu âm tim được thực hiện ở tất cả các đối tượng nghiên cứu, sử dụng máy siêu âm iE33Philips, đầu dò S4-2. - Đánh giá phân suất tống máu thất trái bằng siêu âm M-mode và kỹ thuật đánh dấu mô. - Đo lường biến dạng cơ tim bằng kỹ thuật đánh dấu mô: trên hình ảnh 2D ghi hình4 buồng, 3 buồng, 2 buồng và trục ngắn (đáy, giữa, mỏm) ở ba chu kỳ liên tiếp sau đó phân tíchoffline bằng phần mềm QLAB. Thông số biến dạng là trung bình của 18 đoạn cơ tim.TẠP CHÍ TIM MẠCH HỌC VIỆT NAM SỐ 66 – 2014 4282.3. Thống kê Biến liên tục được mô tả bằng trung bình ± độ lệch chuẩn. Sự khác nhau giữa hai nhómtăng huyết áp và nhóm chứng được xác định bằng t-test độc lập (do phân phối chuẩn). Trị sốp Hình 1b. Biến dạng tâm thu tối đa theo trục dọc: nhóm tăng huyết áp giảm hơn so với nhóm chứng - Biến dạng xuyên tâm (radial strain): Nhóm tăng huyết áp trung bình 19.8 ± 10.8%, nhómchứng trung bình 21.3± 11.1%, p=0.7 (hình 2): Hình 2. Trung bình biến dạng xuyên tâm: không có sự khác biệt về biến dạng xuyên tâm thì tâm thu ở hai nhóm - Biến dạng theo chu vi (circumferential strain): Biến dạng theo chu vi trung bình ở nhómtăng huyết áp là -19.75± 1.94 thấp hơn so với nhóm chứng (-20.47± 1.9). Tuy nhiên sự khác biệtnày không có ý nghĩa thống kê (p=0.13) (hình 3): Hình 3a. Biến dạng theo chu viTẠP CHÍ TIM MẠCH HỌC VIỆT NAM SỐ 66 – 2014 430 Hình 3b. Trung bình biến dạ ...