Đánh giá đặc điểm một số giống lúa chịu hạn trong điều kiện môi trường đủ nước và canh tác nhờ nước trời

Hiện nay, chọn tạo và đ-a vào sử dụng các giống lúa có khả năng thích ứng và chống chịu cao, cho năng suất khá nh-ng ổn định là một biện pháp tiết kiệm chi phí sản xuất hữu hiệu nhất. Đối với các vùng khó khăn về n-ớc t-ới ở n-ớc ta, giải pháp tạo giống lúa cải tiến có khả năng chống chịu hạn càng trở nên cấp thiết. Các giống lúa mang gen chịu hạn không chỉ cần thiết đối với vùng miền núi khô hạn, canh tác nhờ n-ớc trời mà cả đối với những vùng...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Đánh giá đặc điểm một số giống lúa chịu hạn trong điều kiện môi trường đủ nước và canh tác nhờ nước trời §¸NH GI¸ §ÆC §IÓM MéT Sè GIèNG LóA CHÞU H¹N TRONG §IÒU KIÖN M¤I TR¦êNG §ñ N¦íC Vµ CANH T¸C NHê N¦íC TRêI Evaluated characteristics of some drought resistance rice varieties planted in the two environment conditions, irrigation and rainfed condition Vò ThÞ BÝch H¹nh, Vò V¨n LiÕt SUMMARY The experiment on the field evaluated the drought resistance, growth, yield componentand yield of the 20 traditional upland rice varieties in the spring 2004. The experimentimplemented in the natural drought condition, in the spring season 2004 occurred 4 droughtperiods are sowing, tillering, heading and before ripen. There are 4 varieties shown gooddrought resistance, 11 varieties in medium level and 2 varieties in low level. Basis result on thedrought resistance and yield we proposed variety is G26 (Khau Sang) can used release to rainfedrice cultivation areas, 9 rice varieties uses develop drought rice varieties. Most droughtresistance rice planted in irrigation condition shown growth and yield higher than droughtcondition as increase of the height and unfertile grain ratio and reduced yield in droughtcondition. Basis on the study results evaluated field resistance indicated the characteristicsrequirement to drought resistance rice varieties are score for drought resistance on the field is 0 -1, restore after dry is 1, panicle exsertion is 1 -3%, lodging tolerance is 1-3. The rootcharacteristics include root weight gained over 4,6 g at the heading period, deep grown over 55cm. High rate of fertile tiller and spikelet over 80%, wither plant at low moisture level under14%, water content in the stem and leaves over 77%. The upland rice varieties have good abilityresistance with insect and diseases.KeywordsGièng ®Þa ph−¬ng, chÞu h¹n, ®¸nh gi¸, ®ñ n−íc, nhê n−íc trêi1. §ÆT VÊN §Ò HiÖn nay, chän t¹o vµ ®−a vµo sö dông c¸c gièng lóa cã kh¶ n¨ng thÝch øng vµ chèng chÞucao, cho n¨ng suÊt kh¸ nh−ng æn ®Þnh lµ mét biÖn ph¸p tiÕt kiÖm chi phÝ s¶n xuÊt h÷u hiÖu nhÊt.§èi víi c¸c vïng khã kh¨n vÒ n−íc t−íi ë n−íc ta, gi¶i ph¸p t¹o gièng lóa c¶i tiÕn cã kh¶ n¨ngchèng chÞu h¹n cµng trë nªn cÊp thiÕt. C¸c gièng lóa mang gen chÞu h¹n kh«ng chØ cÇn thiÕt ®èivíi vïng miÒn nói kh« h¹n, canh t¸c nhê n−íc trêi mµ c¶ ®èi víi nh÷ng vïng trång lóa kh¸c, bëit×nh tr¹ng thiÕu n−íc cã thÓ x¶y ra ë hÇu kh¾p c¸c vïng trång lóa hoÆc sÏ r¬i vµo mét vµi giai®o¹n sinh tr−ëng cña c©y lóa. Theo h−íng nµy, nghiªn cøu gièng lóa chÞu h¹n lµ mét c«ng viÖckhëi ®Çu cña ch−¬ng tr×nh chän gièng chÞu h¹n cho vïng canh t¸c nhê n−íc trêi vµ vïng canht¸c lóa ch−a cã hÖ thèng t−íi tiªu chñ ®éng (Gregory, 1989). Nghiªn cøu nµy nh»m ®¸nh gi¸ kh¶ n¨ng chÞu h¹n trªn ®ång ruéng vµ so s¸nh biÕn ®éngcña mét sè dßng gièng chÞu h¹n trong ®iÒu kiÖn canh t¸c ®ñ n−íc vµ ®iÒu kiÖn h¹n tù nhiªn vôxu©n 2004 t¹i Gia L©m, Hµ Néi lµm c¬ së ®Ó chän t¹o c¸c gièng lóa chÞu h¹n.2. VËT LIÖU Vµ PH¦¥NG PH¸P NGHI£N CøUVËt liÖu VËt liÖu gåm 20 gièng lóa ®Þa ph−¬ng, sau chän läc c¸ thÓ 2 chu kú vµ ®èi chøng lµ gièngCH5 ®−îc ®¸nh gi¸ trªn ®ång ruéng t¹i c¸nh ®ång sè 3, gåm thÝ nghiÖm trªn ruéng canh t¸c nhên−íc trêi vµ thÝ nghiÖm trªn ruéng ®Çy ®ñ n−íc t−íi.Ph−¬ng ph¸p nghiªn cøu ThÝ nghiÖm ®−îc tiÕn hµnh t¹i khu ®ång sè 3, Tr−êng §¹i häc N«ng nghiÖp I. Bè trÝ thÝnghiÖm theo ph−¬ng ph¸p thÝ nghiÖm quan s¸t, kh«ng lÆp l¹i, diÖn tÝch « thÝ nghiÖm 10 m2. C¸c chØ tiªu theo dâi : §¸nh gi¸ kh¶ n¨ng chÞu h¹n tù nhiªn (Vò Tuyªn Hoµng vµ cs., 1992) 1 X¸c ®Þnh bé rÔ b»ng ®µo phÉu diÖn ®Êt ®Ó ®¸nh gi¸ chÒu s©u, khèi l−îng bé rÔ (Gregory,1989) §¸nh gi¸ sinh tr−ëng ph¸t triÓn vµ n¨ng suÊt trong ®iÒu kiÖn h¹n tù nhiªn vµ ®iÒu kiÖn ®ñn−íc t−íi. §¸nh gi¸ kh¶ n¨ng chÞu h¹n theo thang ®iÓm cña IRRI (Abifarin vµ cs, 1972)3. KÕT QU¶ NGHI£N CøU Vµ TH¶O LUËN §iÒu kiÖn h¹n tù nhiªn vô xu©n 2004 x¶y ra ë 4 giai ®o¹n sinh tr−ëng cña c©y lóa, thêi gianh¹n kÐo dµi tõ 8 - 11 ngµy, tuy nhiªn ë giai ®o¹n gieo h¹t vµ trç chÝn ®é Èm tÇng ®Êt thÊp h¬n. Sèngµy m−a Ýt vµ l−îng m−a thÊp chñ yÕu tËp trung vµo th¸ng 2 vµ th¸ng 3 (b¶ng 1 vµ 2) B¶ng 1. Thêi kú h¹n, ®é Èm ®Êt (%) trong vô xu©n 2004 ChØ tiªu Giai ®o¹n sinh tr−ëng Gieo h¹t §Î nh¸nh Lµm ®ßng Trç - chÝn Thêi gian h¹n (ngµy) 11 9 8 11 §é Èm ®Êt (%) tÇng: 0-10cm 25,1 55,2 48,3 40,2 10-20cm 33,4 61,6 53,9 43,4 B¶ng 2. L−îng m−a vµ sè ngµy m−a trong vô xu©n 2004 ...