Đánh giá Gen tương hợp rộng của một số vật liệu giống ở cây lúa

Để đạt đ-ợc -u thế lai cao thì bố mẹ phải có sự khác biệt về di truyền. Phép lai xa giữa hai loài phụ của chi Oryza đạt đ-ợc mục tiêu về sự khác biệt di truyền lớn giữa hai bố mẹ song lại gặp một khó khăn khác là con lai F1 bất dục hoặc bán bất dục. Chính hạn chế này đã làm cho năng suất của tổ hợp lai không đạt yêu cầu. Các kết quả nghiên cứu cho thấy gen t-ơng hợp rộng (Wide Compatibility Gene) WCG sẽ khắc phục đ-ợc hiện t-ợng bất dục...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Đánh giá Gen tương hợp rộng của một số vật liệu giống ở cây lúa §¸NH GI¸ GEN T¦¥NG HîP RéNG CñA MéT Sè VËT LIÖU GIèNG ë C¢Y LóA Varietal screening of wide compatibility gene in Rice NguyÔn V¨n Hoan1, Vò Hång Qu¶ng2 Summary Two TGMS lines (103s and Peiai 64s) and Japonica variety Norin PL9 were crossed with 15varieties belong three subspecies of genus Oryza (Sub indica, Sub. Javanica and Sub. Japonica).The results showed that: TGMS Peiai 64s and variety Norin PL9 carried WCG when TGMS 103sis lack of WCG. WCG participation to form F1 generation making them restoration enough bothof polen and seed fertility. Key words: WCG (wide compatibility gene), TGMS, restoration, fertility.1. §ÆT VÊN §Ò §Ó ®¹t ®−îc −u thÕ lai cao th× bè mÑ ph¶i cã sù kh¸c biÖt vÒ di truyÒn. PhÐp lai xa gi÷a hailoµi phô cña chi Oryza ®¹t ®−îc môc tiªu vÒ sù kh¸c biÖt di truyÒn lín gi÷a hai bè mÑ song l¹igÆp mét khã kh¨n kh¸c lµ con lai F1 bÊt dôc hoÆc b¸n bÊt dôc. ChÝnh h¹n chÕ nµy ®· lµm chon¨ng suÊt cña tæ hîp lai kh«ng ®¹t yªu cÇu. C¸c kÕt qu¶ nghiªn cøu cho thÊy gen t−¬ng hîp réng(Wide Compatibility Gene) WCG sÏ kh¾c phôc ®−îc hiÖn t−îng bÊt dôc ë con lai F1, WCG cãchøc n¨ng b¾c cÇu nèi trong qu¸ tr×nh hoµ hîp gi÷a hai bé gen Indica, Japonica, ®¹t tû lÖ h¹tphÊn h÷u dôc cao vµ tû lÖ ®Ëu h¹t tèt (Ikehashi H., 1991; Yuan L.P., 1995 ). Khi dßng mÑ cãchøa WCG th× cã kh¶ n¨ng phèi hîp rÊt réng víi c¸c dßng, gièng bè ë nhiÒu vïng sinh th¸i kh¸cnhau, sÏ t¹o ®−îc nhiÒu tæ hîp cã −u thÕ lai cao, phæ thÝch øng réng. ChÝnh v× vËy nh÷ng kÕt qu¶nghiªn cøu vÒ gen t−¬ng hîp réng cã vai trß quan träng khi sö dông trong nghiªn cøu hÖ lóa laihai dßng.2. VËT LIÖU Vµ PH¦¥NG PH¸P NGHI£N CøU2.1. VËt liÖu nghiªn cøu+ C¸c gièng thuéc loµi phô Japonica: Norin PL9, Taichung 65, Assominori, Niponbare vµ IR -NP5. C¸c gièng thuéc loµi phô Javanica: Javanica 14, Dinalaga, Shinaba vµ Canabongbong. C¸cgièng thuéc loµi phô Indica: IR 24, IRBB1/5 do Tr−êng §¹i häc Kyushu - NhËt B¶n cung cÊp.C¸c gièng Javanica l¸ tr¬n vµ gièng Indica: R307, R308, R310 cã nguån gèc tõ tËp ®oµn c«ngt¸c Bé m«n Di truyÒn- Gièng c©y trång.+ Dßng mÑ kiÓu TGMS 103s nguån gèc tõ Tr−êng §¹i häc N«ng nghiÖp I. Dßng mÑ Peiai 64snguån gèc nhËp néi tõ Trung Quèc, gièng lóa thuÇn Norin PL9 nguån gèc tõ NhËt B¶n.+ C¸c gièng ®−îc c«ng bè cã gen t−¬ng hîp réng lµ Norin PL9 (Ikehashi H., 1991) vµ Peiai 64s(Yuan L.P., 1995). Dïng gièng Båi t¹p S¬n thanh (BTST) gièng lóa lai hai dßng ®−îc gieo cÊyréng r·i lµm ®èi chøng.2.3. Ph−¬ng ph¸p nghiªn cøuPh−¬ng ph¸p lai kiÓm tra gen t−¬ng hîp réng Dïng ph−¬ng ph¸p lai kiÓm tra gen t−¬ng hîp réng cña Trung t©m nghiªn cøu Hå Nam (s¬®å 1)(Yuan Long Ping vµ cs, 1995). Mçi tæ hîp lai thu ®−îc Ýt nhÊt 30 h¹t. C¸c dßng bÊt dôckiÓu TGMS ®−îc lai theo ph−¬ng ph¸p c¸ch ly c¸ thÓ víi gièng Norin PL9 lai theo ph−¬ng ph¸pkhö ®ùc b»ng c¾t chÐo vá trÊu. Bè trÝ thÝ nghiÖm ThÝ nghiÖm ®−îc bè trÝ theo ph−¬ng ph¸p kh¶o s¸t con lai tuÇn tù kh«ng lÆp l¹i. Sau khi cÊy5-6 tæ hîp th× cÊy mÑ t−¬ng øng vµ cø 10 –12 con lai F1 th× cÊy c¸c dßng bè t−¬ng øng, gièng®èi chøng lµ Båi t¹p S¬n thanh.§Þa ®iÓm thÝ nghiÖm: Bè trÝ thÝ nghiÖm t¹i c¸ch ®ång A2 Khoa N«ng häc vµ khu nhµ l−íi Bém«n Di truyÒn - Gièng c©y trång. S¬ ®å 1. S¬ ®å lai kiÓm tra Dßng mÑ 103s Peiai 64 Norin PL9 Dßng bè Japonica: 1- Norin PL9 F1(223) F1(277) F1(295) 2- Tai chung 65 224 278 296 3- Assominori 225 279 297 4- Niponbare 226 280 298 5- IR-NP5 227 281 299 Javanica: 229 283 303 1- Javanica 14 230 284 304 2- Javanica l¸ tr¬n 231 285 305 3- Dinalaga 232 286 306 4- Shinaba 233 287 chÕt 5- Canabong .b Indica: 240 294 319 1- IRBB1/5 235 289 314 2- IR 24 236 290 315 3- R307 237 291 316 4- R308 238 292 317 5- R310 Tæng sè tæ hîp 45 15 15 ...