Đánh giá hiện trạng của khu hệ thú ở huyện Mộc Châu, tỉnh Sơn La, đề xuất biện pháp khôi phục, bảo tồn nguồn lợi

Nhằm thu thập số liệu góp phần bổ sung tư liệu cho công việc nghiên cứu cơ bản động vật Việt Nam và cũng nhằm kiểm kê lại nguồn lợi và hiện trạng của thú rừng ở tỉnh Sơn La từ năm 2004, bài viết tiến hành khảo sát khu hệ thú ở huyện Mộc Châu.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Đánh giá hiện trạng của khu hệ thú ở huyện Mộc Châu, tỉnh Sơn La, đề xuất biện pháp khôi phục, bảo tồn nguồn lợi28(4): 18-27 T¹p chÝ Sinh häc 12-2006 §¸nh gi¸ hiÖn tr¹ng cña khu hÖ thó ë huyÖn méc ch©u, tØnh s¬n la. ®Ò xuÊt biÖn ph¸p kh«i phôc, b¶o tån nguån lîi TrÇn Hång ViÖt, TrÇn Hång H¶i Trung t©m nghiªn cøu §éng vËt Èn sinh vµ §éng vËt quý hiÕm ViÖt Nam Ph¹m V¨n Nh· Tr−êng ®¹i häc T©y B¾c Nh»m thu thËp sè liÖu, gãp phÇn bæ sung t− b. §Æc ®iÓm tù nhiªn, x· héiliÖu cho c«ng viÖc nghiªn cøu c¬ b¶n ®éng vËt - KhÝ hËu: huyÖn Méc Ch©u n»m trong vïngViÖt Nam vµ còng nh»m kiÓm kª l¹i nguån lîi khÝ hËu T©y B¾c; mçi n¨m cã 2 mïa kh¸ râ rÖt:vµ hiÖn tr¹ng cña thó rõng ë tØnh S¬n La, tõ n¨m mïa m−a tõ th¸ng 5 ®Õn th¸ng 10, mïa kh« tõ2004, chóng t«i ®· tiÕn hµnh kh¶o s¸t khu hÖ thó th¸ng 11 ®Õn th¸ng 4 n¨m sau. L−îng m−a trungë huyÖn Méc Ch©u. b×nh n¨m 1.559,9 mm, tËp trung vµo th¸ng 5 ®Õn th¸ng 10; cao nhÊt vµo th¸ng 7 vµ th¸ng 8, Ýt nhÊt I. ph−¬ng ph¸p nghiªn cøu vµo th¸ng 12. §é Èm trung b×nh lµ 85%; cao nhÊt vµo th¸ng 8 (88%), thÊp nhÊt vµo th¸ng 4 vµ1. §Æc ®iÓm th¸ng 5 (82%). NhiÖt ®é trung b×nh n¨m 18,5oC,a. VÞ trÝ, ®Þa h×nh trung b×nh cao nhÊt 23,4oC vµ trung b×nh thÊp nhÊt 15,4oC; nãng nhÊt vµo th¸ng 5, l¹nh nhÊt vµo HuyÖn Méc Ch©u n»m ë cùc ®«ng nam tØnh th¸ng 1. NhiÖt ®é thÊp tuyÖt ®èi lµ - 0,2oC; mét sèS¬n La, trªn trôc quèc lé sè 6, cã diÖn tÝch tù n¨m ®· cã hiÖn t−îng n−íc ®ãng b¨ng.nhiªn lµ 202.513 ha; phÝa ®«ng vµ ®«ng namgi¸p tØnh Hßa B×nh; phÝa t©y vµ t©y b¾c gi¸p Nh×n chung, khÝ hËu Méc Ch©u t−¬ng ®èi m¸t,huyÖn Yªn Ch©u; phÝa b¾c gi¸p huyÖn Phï Yªn; Èm, m−a nhiÒu nh−ng kh«ng ®Òu, tËp trung vµo gi÷aphÝa nam gi¸p tØnh Thanh Hãa vµ n−íc n¨m; ®Æc biÖt lµ quanh n¨m cã s−¬ng mï, m−a phïnCHDCND Lµo. nhiÒu nhÊt tØnh S¬n La. Ngoµi ra, trong n¨m cã thÓ cã mét sè ngµy gi«ng vµo c¸c th¸ng 4 ®Õn th¸ng 8; §Þa h×nh cña huyÖn Méc Ch©u bÞ chia c¾t cã m−a ®¸ vµo c¸c th¸ng 2, 3 vµ 4.phøc t¹p. Nh×n chung mÆt b»ng cña HuyÖnnghiªng theo h−íng t©y nam-®«ng b¾c, cã thÓ - Thñy v¨n: hÖ thèng s«ng suèi ë huyÖn Mécph©n thµnh 3 tiÓu vïng kh¸c nhau: Ch©u kh¸ phong phó vµ ph©n bè kh«ng ®Òu; phÝa ®«ng b¾c huyÖn cã s«ng §µ dµi 65 km; ®æ + TiÓu vïng cao nguyªn Méc Ch©u: ®é cao vµo ®©y cã c¸c suèi lín: suèi SËp, suèi Bµng,trung b×nh 1000 m so víi mÆt biÓn. BÒ mÆt t−¬ng suèi Gi¨ng…; phÝa nam cã suèi Nha, suèi Cam®èi b»ng ph¼ng, phæ biÕn lµ d¹ng ®åi b¸t óp; khÝ ®æ vµo s«ng M·. C¸c suèi th−êng ng¾n vµ dèchËu m¸t mÎ, phï hîp víi ®éng thùc vËt −a m¸t. nªn mïa m−a ®Çy n−íc, cã l−u l−îng lín, tèc ®é + TiÓu vïng däc S«ng §µ: ®é cao tõ 100 - cao, th−êng g©y lò, lò quÐt, xãi mßn ®Êt nh−ng1000 m, trung b×nh tõ 500 - 700 m. Nh×n chung, mïa kh« l¹i c¹n n−íc, ¶nh h−ëng nhiÒu ®Õn s¶nvïng nµy phÇn lín lµ ®Êt dèc vµ cã khÝ hËu nãng xuÊt vµ ®êi sèng cña toµn sinh giíi.Èm phï hîp víi ®éng thùc vËt −a nãng Èm. - Sinh giíi: theo thèng kª, n¨m 2004 ®Êt l©m + TiÓu vïng cao nguyªn biªn giíi: ®é cao tõ nghiÖp cßn rõng cã 59659 ha, ®é che phñ ®¹t300 - 1970 m, trung b×nh 1000 m. Xen gi÷a c¸c 29,46%; trong ®ã rõng tù nhiªn cã 55002 hakhe, suèi vµ c¸c d·y nói cao, cã c¸c phiªng b·i (27,16%), rõng trång lµ 4657 ha (2,29%). Rõngb»ng ph¼ng, réng hoÆc hÑp nh−ng kh«ng liªn tù nhiªn hiÖn t¹i ®a phÇn lµ rõng thø sinh, rõngtôc. nghÌo, rõng phôc håi, rõng tre nøa….18 Giíi ®éng vËt ë huyÖn Méc Ch©u còng bÞ 3. Ph−¬ng ph¸psuy tho¸i nghiªm träng, ®Õn nay vÉn ch−a ®−îc + Quan s¸t ngoµi thiªn nhiªn theo c¸ckh¶o s¸t kü vµ míi cã mét sè Ýt kÕt qu¶ ®−îc ph−¬ng ph¸p truyÒn thèng; t×m hiÓu qua d©n vµc«ng bè: §µo V¨n TiÕn kh¶o s¸t ChiÒng Khoang c¸c thî s¨n giµu kinh nghiÖm; sö dông bé mÉu(S«ng M·) vµ Lãng SËp (Méc Ch©u) n¨m 1985, cña c¸c loµi thó nhá nhåi b«ng, c¸c tÊm da thóc«ng bè 13 loµi thó. N¨m 1991, ®oµn cña tr−êng nhá, thó lín, bé ¶nh mµu cña c¸c loµi thó®¹i häc S− ph¹m Hµ Néi kh¶o s¸t rõng Xu©n th−êng gÆp ë ViÖt Nam. Qua ®ã, x¸c ®Þnh thµnhNha, thèng kª ®−îc 48 loµi thó, 160 loµi chim, phÇn cña c¸c loµi thó, sù ph©n bè cña thó theo44 loµi bß s¸t, 20 loµi Õch nh¸i. N¨m 2003, ®oµn sinh c¶nh, sù biÕn ®éng cña c¸c chñng quÇn, ®écña tr−êng ®¹i häc L©m nghiÖp tiÕp tôc kh¶o s¸t phong phó vµ hiÖn tr¹ng cña c¸c chñng quÇn;Xu©n Nha, thèng kª ®−îc 61 loµi thó, 217 loµi ®ång thêi t×m hiÓu th ...