Kết quả điều tra khu hệ thú của vườn quốc gia Tam Đảo, tỉnh Vĩnh Phúc

Bài viết giới thiệu một số kết quả khảo sát hiện trạng của khu hệ thú của vườn quốc gia Tam Đảo. Để nắm chi tiết nội dung nghiên cứu mời các bạn cùng tham khảo bài viết.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Kết quả điều tra khu hệ thú của vườn quốc gia Tam Đảo, tỉnh Vĩnh Phúc 28(3): 9-14 T¹p chÝ Sinh häc 9-2006 KÕt qu¶ ®iÒu tra khu hÖ thó cña V−ên Quèc Gia Tam §¶o, TØnh VÜnh Phóc NguyÔn Xu©n §Æng, NguyÔn Tr−êng S¬n, NguyÔn Xu©n NghÜa ViÖn Sinh th¸i vµ Tµi nguyªn sinh vËt V−ên quèc gia (VQG) Tam §¶o ®−îc thµnh I. Ph−¬ng ph¸p nghiªn cøu lËp n¨m 1996. DiÖn tÝch cña VQG hiÖn nay lµ 36.883 ha. Khu hÖ thó cña khu vùc Tam §¶o Cuéc ®iÒu tra ®−îc tiÕn hµnh thµnh 3 giai ®−îc b¾t ®Çu nghiªn cøu tõ n¨m 1942 [2], ®o¹n: ®iÒu tra pháng vÊn t¹i c¸c th«n b¶n, thùc nh−ng chñ yÕu vµo nh÷ng n¨m sau 1960. Danh hiÖn vµo th¸ng 12/2004; ®· pháng vÊn kho¶ng s¸ch thó ®Çu tiªn cña VQG Tam §¶o do ViÖn 250 ng−êi thuéc 11 x· vµ 5 tr¹m kiÓm l©m. §ît §iÒu tra Quy ho¹ch Rõng x©y dùng n¨m 1993 kh¶o s¸t hiÖn tr−êng trong mïa kh« t¹i 4 khu gåm 58 loµi. Vµo c¸c n¨m 1997-1998, ViÖn vùc lùa chän, ®−îc tiÕn hµnh vµo th¸ng 12/2004 Sinh th¸i vµ Tµi nguyªn sinh vËt ®· tiÕn hµnh vµ th¸ng 1/2005. §ît kh¶o s¸t hiÖn tr−êng trong ®iÒu tra thèng kª l¹i vµ x©y dùng danh s¸ch thó mïa m−a t¹i 4 khu vùc lùa chän, vµo th¸ng gåm 69 loµi (Cao V¨n Sung vµ cs., 1998). Sau 5/2005. n¨m 2000, tiÕp tôc cã mét sè ®ît nghiªn cøu thó ng¾n ngµy kh¸c cña c¸c chuyªn gia trong n−íc ViÖc kh¶o s¸t thó lín ®−îc thùc hiÖn b»ng vµ quèc tÕ nh−ng c¸c kÕt qu¶ hÇu nh− ch−a ®−îc c¸c ph−¬ng ph¸p ®iÒu tra theo tuyÕn ®Ó ph¸t c«ng bè. hiÖn thó hoÆc c¸c dÊu vÕt ho¹t ®éng cña thó (dÊu ch©n, ph©n, tiÕng kªu, dÊu ¨n, hang tæ...). Danh s¸ch thó gåm 67 loµi cña Cao V¨n Tæng nç lùc ®iÒu tra thó lín lµ 290 giê kh¶o s¸t Sung vµ cs. (1998) lµ danh s¸ch ®Çy ®ñ nhÊt tõ ngµy vµ 72 giê kh¶o s¸t ®ªm, víi tæng chiÒu dµi tr−íc ®Õn nay cña VQG Tam §¶o. Danh s¸ch c¸c tuyÕn ®iÒu tra kho¶ng 417 km. ViÖc kh¶o bao gåm 36 loµi thó lín, 21 loµi gËm nhÊm, 8 s¸t gËm nhÊm b»ng ph−¬ng ph¸p bÉy b¾t (bÉy loµi d¬i, 1 loµi ¨n s©u bä vµ 1 loµi nhiÒu r¨ng. ®Ëp, bÉy lång), cßn viÖc kh¶o s¸t d¬i b»ng Danh s¸ch cho thÊy c¸c nghiªn cøu vÒ thó nhá ph−¬ng ph¸p ®Æt l−íi mê (4 chiÕc), bÉy thô cÇm nh− gËm nhÊm, d¬i,... cßn rÊt h¹n chÕ. Ngoµi (1 chiÕc) vµ quan s¸t c¸c hang ®éng trong vïng. ra, danh s¸ch còng bao hµm c¶ mét sè loµi thó Nç lùc ®iÒu tra gËm nhÊm lµ 2.826 ®ªm.bÉy vµ lín, hiÖn nay cã thÓ kh«ng cßn tån t¹i ë VQG nç lùc ®iÒu tra d¬i lµ 2.159 giê.mÐt.l−íi vµ 300 Tam §¶o do viÖc s¨n b¾n vµ sù quÊy nhiÔu ®èi giê.bÉy thô cÇm. víi VQG lu«n ë møc cao trong nhiÒu n¨m qua [8]. C¸c khu vùc kh¶o s¸t bao gåm: th−îng Nh»m ®¸nh gi¸ l¹i hiÖn tr¹ng cña khu hÖ nguån suèi TrÇm - suèi Tiªn thuéc x· Kh¸ng thó cña VQG Tam §¶o, ®−îc sù tµi trî kinh NhËt, huyÖn S¬n D−¬ng, tØnh Tuyªn Quang; phÝ cña Dù ¸n qu¶n lý VQG Tam §¶o vµ vïng th−îng nguån suèi Ba Luång thuéc x· La ®Öm (GTZ-ViÖt Nam/TDMP) trong hai n¨m B»ng, huyÖn §¹i Tõ, tØnh Th¸i Nguyªn; 2004-2005, chóng t«i ®· tiÕn hµnh 2 ®ît kh¶o th−îng nguån Ngßi L¹nh (Dèc C¸p) thuéc x· s¸t thó t¹i ®©y. B¸o c¸o nµy nh»m giíi thiÖu §¹o Trï, huyÖn Tam §¶o, tØnh VÜnh Phóc; mét sè kÕt qu¶ cña 2 ®ît kh¶o s¸t nµy. C¸c t¸c th−îng nguån suèi T©y Thiªn - Ao Døa - ®Ønh gi¶ xin ch©n thµnh c¸m ¬n Dù ¸n GTZ-ViÖt Th¹ch Bµn thuéc x· §¹o Trï vµ x· §¹i §×nh, Nam/TDMP ®· tµi trî cho nghiªn cøu nµy vµ huyÖn Tam §¶o; thÞ trÊn Tam §¶o vµ c¸c khu c¸m ¬n Ban qu¶n lý VQG Tam §¶o ®· ñng hé vùc l©n cËn thuéc huyÖn Tam §¶o; th−îng vµ nhiÖt t×nh gióp ®ì trong qu¸ tr×nh nghiªn nguån hå X¹ H−¬ng thuéc x· Minh Quang, cøu. huyÖn Tam §¶o. 9  II. KÕt qu¶ vµ th¶o luËn cña 8 loµi thó ®−îc cho lµ ®· bÞ tuyÖt chñng ë VQG Tam §¶o nãi trªn. VÒ thó nhá, víi 173 mÉu KÕt qu¶ ®iÒu tra pháng vÊn th«n b¶n cho vËt thu thËp ®−îc vµ nh÷ng quan s¸t trùc tiÕp trªn thÊy cã 8 loµi thó lín cã trong c¸c danh s¸ch thó hiÖn tr−êng, ®· x¸c ®Þnh ®−îc 21 loµi, bao gåm 1 cña VQG Tam §¶o n¨m 1993 cña ViÖn §iÒu tra loµi ¨n s©u bä (Insectivora), 2 loµi nhiÒu r¨ng Quy ho¹ch rõng vµ n¨m 1998 cña Cao V¨n Sung (Scandentia) vµ 18 loµi gËm nhÊm (Rodentia). VÒ vµ cs. ®· kh«ng cßn gÆp ë VQG Tam §¶o tõ d¬i, víi 73 mÉu vËt thu ®−îc, ®· x¸c ®Þnh ®−îc 22 trªn 15 n¨m nay. §ã lµ c¸c loµi v−în ®en tuyÒn loµi thuéc 5 h ...