Đánh giá hiệu quả đạt được và rút ra kinh nghiệm chỉ đạo trong xây dựng mô hình khu dân cư nông thôn mới kiểu mẫu, vườn mẫu tại tỉnh Hà Tĩnh những năm qua

Bài viết tiến hành đánh giá hiệu quả đạt được và rút ra kinh nghiệm chỉ đạo trong xây dựng mô hình khu dân cư nông thôn mới kiểu mẫu, vườn mẫu tại tỉnh Hà Tĩnh những năm qua.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Đánh giá hiệu quả đạt được và rút ra kinh nghiệm chỉ đạo trong xây dựng mô hình khu dân cư nông thôn mới kiểu mẫu, vườn mẫu tại tỉnh Hà Tĩnh những năm qua UBND TỈNH HÀ TĨNH ĐÁNH GIÁ HIỆU QUẢ ĐẠT ĐƢỢC VÀ RÚT RA KINH NGHIỆM CHỈ ĐẠO TRONG XÂY DỰNG MÔ HÌNH KHU DÂN CƢ NÔNG THÔN MỚI KIỂU MẪU, VƢỜN MẪU TẠI TỈNH HÀ TĨNH NHỮNG NĂM QUA Từ thực tiễn những năm đầu thực hiện Chương trình MTQG xây dựng nông thôn mới, sau khi công nhận xã đạt chuẩn nông thôn mới, mặc dù được đánh giá, công nhận theo yêu cầu của Bộ tiêu chí; tuy vậy, xã đạt chuẩn vẫn chưa thật sự khởi sắc, còn thiếu chiều sâu và tính bền vững, quá trình thực hiện phát hiện ra những bất cập và khá nhiều vấn đề chưa thể hiện được sâu hơn, rõ hơn ở từng hộ gia đình, trong cộng đồng thôn xóm, nhiều bất cập cũ chưa được giải quyết, một số bất cập mới lại xuất hiện như: hiện tượng phát triển vườn hộ một cách tùy tiện, thiếu quy hoạch; chuồng trại chăn nuôi không đảm bảo yêu cầu tiêu chuẩn kỹ thuật, vị trí bất hợp lý; tình trạng bê tông hóa, gạch hóa với những bức tường đặc; đường thiếu cây bóng mát, thiếu rãnh tiêu thoát nước, thiếu hệ thống điện chiếu sáng đường làng, nền đường hẹp; cảnh quan môi trường chưa được quan tâm; các hoạt động văn hóa, thể thao ít được phát huy,... Đặc biệt vai trò chủ thể của người dân chưa được thể hiện rõ, thiếu chủ động, sự gắn kết trong thôn xóm chưa được nâng lên,...xây dựng nông thôn mới chưa trở thành việc làm thường xuyên gắn với những nhu cầu thiết thực của người dân. Với quan điểm xây dựng nông thôn mới tiến tới xã nông thôn mới kiểu mẫu theo phương châm “thôn vững, xã chắc”, đảm bảo xây dựng nông thôn mới toàn diện, phát triển bền vững, gắn phát triển sản xuất với bảo vệ môi trường, bảo tồn gìn giữ và phát huy bản sắc văn hóa vùng nông thôn và nhằm khắc phục những tình trạng nói trên, Ban Chỉ đạo nông thôn mới, Ủy ban nhân dân tỉnh Hà Tĩnh có chủ trương xây dựng Khu dân cư nông thôn mới kiểu mẫu, vườn mẫu. Trước hết, Hà Tĩnh chỉ đạo thí điểm xây dựng 5 Khu dân cư NTM kiểu mẫu và 240 Vườn mẫu đại diện cho 3 vùng sinh thái. Sau một năm triển khai thực hiện, tỉnh đã tổ chức Hội nghị sơ kết, đánh giá kết quả bước đầu mang lại hiệu quả rõ nét, thuyết phục và được người dân hồ hởi, phấn khởi tham gia và ý thức rõ vai trò chủ thể của mình. Để triển khai trên diện rộng, UBND tỉnh đã ban hành Bộ Tiêu chí và bổ sung yêu cầu Khu dân cư nông thôn mới kiểu mẫu, vườn mẫu vào bộ tiêu chí đánh giá xã đạt chuẩn và Hà Tĩnh xem đây là tiêu chí 20 trong xây dựng nông thôn mới, đồng thời ban hành chính sách hỗ trợ xây dựng khu dân cư mẫu, vườn mẫu. Giai đoạn đầu (2014-2016), đối với xã phấn đấu đạt chuẩn trong năm và năm kế tiếp, hỗ trợ 300 triệu đồng/1 khu dân cư NTM kiểu mẫu; 20 triệu đồng/01Vườn mẫu (mỗi xã 10 vườn), phần vốn hỗ trợ chủ yếu cho các nội dung ưu tiên như: quy hoạch, làm hàng rào xanh, hỗ trợ giống cây, ứng dụng tiến bộ khoa học công nghệ vào sản xuất (hệ thống tưới tiết kiệm, chế phẩm sinh học, sản xuất nông nghiệp hữu cơ...). Hiện nay, tỉnh đã ban hành chính sách thưởng theo kết quả đầu ra, mỗi Khu dân cư NTM kiểu mẫu đạt chuẩn thưởng 300 triệu đồng, mỗi Vườn mẫu đạt chuẩn thưởng 5 triệu đồng. Chủ trương xây dựng Khu dân cư nông thôn mới kiểu mẫu, vườn mẫu nhanh chóng được người dân hưởng ứng, tự giác tham gia và trở thành phong trào có sức lan tỏa nhanh, trên diện rộng. Từ xây dựng mô hình điểm, đến nay Hà Tĩnh có 1.719/1.755 119 (chiếm 98%) thôn triển khai xây dựng, trên 11.300 vườn triển khai thực hiện, trong đó có 283 Khu dân cư, 3.382 vườn mẫu đạt chuẩn; nhiều Khu dân cư kinh tế phát triển, môi trường tốt, cảnh quan đẹp, văn hóa được bảo tồn và phát huy, đã trở thành vùng quê 'Trù Phú - An lành', tiêu biểu như: thôn Sơn Bình - xã Thượng Lộc, huyện Can Lộc; thôn Yên Mỹ - xã Cẩm Yên, thôn Tân An - xã Cẩm Bình, huyện Cẩm Xuyên; thôn Liên Nhật - xã Thạch Hạ, thành phố Hà Tĩnh; thôn Hà Thanh, Đoài Phú - xã Tượng Sơn, huyện Thạch Hà; thôn Phong Giang - xã Tiên Điền, huyện Nghi Xuân; thôn Nam Trà, Đông Trà - xã Hương Trà, huyện Hương Khê; thôn Châu Nội, Thông Tự - xã Tùng Ảnh, huyện Đức Thọ thôn Bắc Châu, xã Kỳ Châu, huyện Kỳ Anh; thôn Chế Biến - xã Sơn Kim 2, huyện Hương Sơn; thôn Hương Phố - xã Đức Hương, huyện Vũ Quang... Từ khi việc xây dựng Khu dân cư nông thôn mới kiểu mẫu, vườn mẫu trở thành yêu cầu bắt buộc đối với các xã được công nhận đạt chuẩn và đến nay đã trở thành ước muốn, ước nguyện của người dân, thành phong trào tự giác và đã được những kết quả nổi bật đó là: 1. Chuyển biến nhanh về nhận thức: Người dân đã nhận thức được việc xây dựng Khu dân cư nông thôn mới kiểu mẫu, vườn mẫu nói riêng và xây dựng nông thôn mới nói chung là làm cho chính mình và chủ động thực hiện; ý thức của người dân chuyển biến rõ rệt, tích cực tham gia các nội dung, công việc như: chỉnh trang nhà ở, các công trình phụ trợ, công trình chăn nuôi, xây dựng hàng rào xanh, chỉnh trang vườn hộ phát triển kinh tế vườn, bảo vệ môi trường và các công việc thực hiện ở cộng đồng thôn xóm,... Xây dựng nông thôn mới từ yêu cầu đã trở thành nhu cầu, từ hy vọng đã trở thành khát vọng, từ phải làm nay muốn được làm. 2. Xây dựng Khu dân cư nông thôn mới kiểu mẫu, vườn mẫu là điều kiện tốt nhất để người dân thực hiện được vai trò chủ thể của mình, từ đó người dân luôn chủ động và phát huy cao tính sáng tạo của chính mình. 3. Kinh tế phát triển nhất là kinh tế vườn hộ được được nâng lên một cách rõ rệt, nhiều vườn đã cho hiệu quả kinh tế cao góp phần nâng cao thu nhập; thay đổi được tập quán của người dân từ sản xuất truyền thống tự cung tự cấp sang tư duy sản xuất theo hướng hàng hóa, kết nối với thị trường; khai thác, phát huy hiệu quả tiềm năng đất vườn và tận dụng được lao động nhàn rỗi; đến nay, có trên 1.200 vườn doanh thu từ 500 triệu đồng/năm trở lên, trong đó có 261 vườn doanh thu trên 1 tỷ đồng trên năm. 4. Môi trường được cải thiện đáng kể: Công tác vệ sinh ...