Đánh giá hiệu quả sàng lọc bệnh võng mạc đái tháo đường bằng chụp hình màu võng mạc không nhỏ dãn

Mục tiêu của nghiên cứu nhằm đánh giá hiệu quả của chụp hình võng mạc 3 vùng không nhỏ dãn trong sàng lọc bệnh võng mạc đái tháo đường. Nghiên cứu thực hiện trên 184 bệnh nhân (359 mắt, gồm 180 mắt phải và 179 mắt trái).
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Đánh giá hiệu quả sàng lọc bệnh võng mạc đái tháo đường bằng chụp hình màu võng mạc không nhỏ dãnNghiên cứu Y họcY Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 16 * Phụ bản của Số 1 * 2012ĐÁNH GIÁ HIỆU QUẢ SÀNG LỌC BỆNH VÕNG MẠC ĐÁI THÁO ĐƯỜNGBẰNG CHỤP HÌNH MÀU VÕNG MẠC KHÔNG NHỎ DÃNLê Thị Nguyệt*, Trần Anh Tuấn**TÓM TẮTMục tiêu: Đánh giá hiệu quả của chụp hình võng mạc 3 vùng không nhỏ dãn trong sàng lọc bệnh võng mạcđái tháo đường.Phương pháp nghiên cứu: Nghiên cứu cắt ngang trên 184 bệnh nhân (359 mắt, gồm 180 mắt phải và 179mắt trái). Chụp hình màu võng mạc với máy chụp hình kỹ thuật số Visucam NM/FA 500, lần lượt bằng phươngpháp 3 vùng 45o không nhỏ dãn, 1 vùng 45o nhỏ dãn và 7 vùng 30o nhỏ dãn. Khám đáy mắt gián tiếp sau nhỏdãn bởi bác sĩ nhãn khoa được làm tiêu chuẩn so sánh. Các hình ảnh chụp được đánh mã số làm mù và đọc kếtquả bởi hai bác sĩ chuyên khoa đáy mắt.Kết quả: Tỷ lệ hình ảnh không phân loại được của chụp hình 3 vùng không nhỏ dãn, 1 vùng nhỏ dãn, 7vùng nhỏ dãn lần lượt là 6,41% (95%CI: 3,86 – 8,95); 2,51% (95%CI: 0,88 – 4,13); 2,23% (95%CI: 0,69 –3,76). Độ nhạy, độ đặc hiệu của chụp hình màu võng mạc trong phát hiện bệnh võng mạc đái tháo đường bất kìmức độ nào là: 88,29% và 96% với chụp 3 vùng không nhỏ dãn; 89,08% và 96,1% với chụp 1 vùng nhỏ dãn;97,48% và 90,95% với chụp 7 vùng nhỏ dãn. Độ phù hợp giữa ba kỹ thuật chụp hình màu võng mạc và khámđáy mắt gián tiếp trong chẩn đoán bệnh võng mạc đái tháo đường lần lượt là 0,79; 0,76; 0,84.Kết luận: Nhỏ dãn làm giảm tỷ lệ hình ảnh không phân loại được. Chụp hình võng mạc 3 vùng không nhỏdãn có hiệu quả trong sàng lọc bệnh võng mạc đái tháo đường, đặc biệt trong trường hợp bệnh nhân chống chỉđịnh thuốc dãn đồng tử, bệnh nhân mong muốn tự lái xe về nhà sau chụp hình võng mạc,...Từ khóa: bệnh võng mạc đái tháo đường, sàng lọc, chụp hình màu đáy mắt, soi đáy mắt.ABSTRACTSCREENING THE DIABETIC RETINOPATHY BY USING NON-MYDRIATIC DIGITAL FUNDUSPHOTOGRAPHYLe Thi Nguyet, Tran Anh Tuan* Y Hoc TP. Ho Chi Minh * Vol. 16 - Supplement of No 1 - 2012: 6 - 12Objectives: To assess the effect of three-field nonmydriatic digital fundus photography on screening fordiabetic retinopathy.Method: A group of 184 patients (359 eyes, 180 right eyes and 179 left eyes) were included in this crosssectional study. Color fundus photographs were taken with a Visucam NM/FA 500 digital camera using threedifferent techniques: 45o three- field nonmydriatic, 45o single- field mydriatic, and 30o seven-field mydriatic,respectively. The reference standard was based on dilated indirect ophthalmoscopy performed by anophthalmologist. All digital images were masked and read by two retinal specialists.Results: The proportion of ungradable photographs when using 45o three-field nonmydriatic, 45o single-fieldmydriatic, and 30o seven-field mydriatic were, respectively: 6.41% (95%CI: 3.86 – 8.95); 2.51% (95%CI: 0.88 –4.13); 2.23% (95%CI: 0.69 – 3.76). The sensitivity and specificity of three digital photography techniques withophthalmoscopy for detection of diabetic retinopathy were: 88.29% and 96% using 45o three-field nonmydriatic,Bệnh viện Mắt Đà Nẵng; ** Bộ môn Mắt, Đại học Y Dược, Tp.HCM.Tác giả liên lạc: BS. Lê Thị Nguyệt, ĐT: 09847755236Email: nguyetdr105@yahoo.comChuyên Đề Mắt – Tai Mũi HọngY Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 16 * Phụ bản của Số 1 * 2012Nghiên cứu Y học89.08% and 96.1% using 45o single-field mydriatic, 97.48% and 90.95% using 30o seven-field mydriatic. Thedegrees of agreement for diagnosis diabetic retinopathy with ophthalmoscopy of three techniques were 0.79, 0.76,0.84, respectively.Conclusion: Mydriasis reduces the proportion of ungradable photographs. The three- field nonmydriaticdigital fundus photography is effective on screening for diabetic retinopathy, especially in cases: contraindicationto mydriatic agents, drive after photography,...Keywords: diabetic retinopathy, screening, digital fundus photography, ophthalmoscopykỹ thuật số không nhỏ dãn được cho là ưu điểmĐẶT VẤN ĐỀvề sự dễ chịu, không gây lóa, giảm nguy cơ doBệnh đái tháo đường (ĐTĐ) luôn là vấn đềthuốc dãn đồng tử như khởi phát glôcôm,... màsức khỏe đáng lưu ý trên toàn cầu. Tổ chức Y tếvẫn cho kết quả tốt(1,6).Thế giới ước tính hiện nay trên toàn cầu cóViệt Nam là nước đang phát triển, tỷ lệ bệnhkhoảng 150 triệu người mắc bệnh ĐTĐ và conĐTĐ có xu hướng ngày càng gia tăng đòi hỏi cósố này sẽ tăng gấp đôi vào năm 2025(4). Tỷ lệnhững biện pháp chăm sóc tốt, toàn diện chomắc bệnh ĐTĐ ở nước ta đang có xu hướngbệnh nhân, trong đó khám sàng lọc và theo dõităng nhanh từ 0,96% (năm 1992) đến 4,6% (nămbiến chứng BVMĐTĐ là một vấn đề quan trọng.2001), riêng ở Thành phố Hồ Chí Minh tăng từNhằm góp phần trong việc nghiên cứu lựa chọn2,5% (năm 1992) lên 4,75% (năm 2003)(8).phương pháp chụp hình màu võng mạc trongBệnh võng mạc đái tháo đường (BVMĐTĐ)phát hiện và phân loại BLVMĐTĐ, chúng tôilà một biến chứng ở võng mạc của bệnh ĐTĐ,tiến hành nghiên cứu này.một trong những nguyên nhân chính gây mùĐỐI TƯỢNG - PHƯƠNG PHÁP NGHIÊNlòa ở các nước phát triển cũng như các nướcCỨUđang phát triển, dù đã có những điều trị ngănchặn tới mức tối thiểu sự mất thị lực. NguyênĐối tượng nghiên cứunhân chủ yếu do BVMĐTĐ được chẩn đoán vàCỡ mẫu tối thiểu n=298 mắt.điều trị quá muộn, khi mà tình trạng đe dọa thịNghiên cứu thực hiện trên 184 bệnh nhânlực đã phát triển. Việc tầm soát, điều trị sớm cóđái tháo đường (359 mắt) trong thời gian từthể làm chậm diễn tiến của bệnh, ngăn chặn biếntháng 10 năm 2010 đến tháng 4 năm 2011 tạichứng mù lòa.Bệnh viện Đại học Y dược TP.HCM.Phương pháp phát hiện và phân loạiBệnh nhân trên 18 tuổi đã được chẩn đoánBVMĐTĐ rất đa dạng như: đánh giá thị lực, soimắc bệnh ĐTĐ bởi bác sĩ nội khoa hay bác sĩ nộiđáy mắt, khám sắc giác, chụp đáy mắt hình màutiết và có thể hợp tác được: bệnh nhân có thểnổi, chụp mạch huỳnh quang, chụp đáy mắtngồi ghế ở tư thế tốt cho ...