Đánh giá lâm sàng và phương pháp chẩn đoán điện bệnh đa dây thần kinh do suy thận mạn

Nghiên cứu khảo sát tỷ kệ mắc bệnh, bản chất tổn thương, mối tương quan lâm sàng và EMG của tổn thương thần kinh do suy thận mạn. Trong số 53 bệnh nhân suy thận mạn giai đoạn cuối được chạy thận nhân tạo định kỳ bằng lọc máu, 58.49% bệnh nhân có tổn thương thần kinh ngoại biên. Bản chất là tổn thương sợi trục nguyên phát(83.87%), sau đó mất myelin thứ phát (tổn thương hỗn hợp)(16.13%). Hoàn toàn không có tổn thương kiểu mất myelin đơn thuần. Có những bệnh nhân không có triệu chứng lâm sàng nhưng vẫn có tổn thương thần kinh ngoại biên (16.13%).
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Đánh giá lâm sàng và phương pháp chẩn đoán điện bệnh đa dây thần kinh do suy thận mạnNghieân cöùu Y hoïcY Hoïc TP. Hoà Chí Minh * Taäp 9 * Phuï baûn cuûa Soá 1 * 2005ÑAÙNH GIAÙ LAÂM SAØNG VAØ PHÖÔNG PHAÙP CHAÅN ÑOAÙN ÑIEÄNBEÄNH ÑA DAÂY THAÀN KINH DO SUY THAÄN MAÏNNguyeãn Minh Tuaán*, Vuõ Anh Nhò**TOÙM TAÉTNghieân cöùu khaûo saùt tyû keä maéc beänh, baûn chaát toån thöông, moái töông quan laâm saøng vaø EMG cuûa toånthöông thaàn kinh do suy thaän maïn. Trong soá 53 beänh nhaân suy thaän maïn giai ñoaïn cuoái ñöôïc chaïy thaännhaân taïo ñònh kyø baèng loïc maùu, 58.49% beänh nhaân coù toån thöông thaàn kinh ngoaïi bieân. Baûn chaát laø toånthöông sôïi truïc nguyeân phaùt(83.87%), sau ñoù maát myelin thöù phaùt (toån thöông hoãn hôïp)(16.13%). Hoaøntoaøn khoâng coù toån thöông kieåu maát myelin ñôn thuaàn. Coù nhöõng beänh nhaân khoâng coù trieäu chöùng laâmsaøng nhöng vaãn coù toån thöông thaàn kinh ngoaïi bieân (16.13%).SUMMARYSTUDYING CLINICAL AND ELECTRIC NERVE STUDY OF POLYNEUROPATHYIN PATIENTS WITH END-STAGE CHRONIC RENAL FAILURENguyen Minh Tuan, Vu Anh Nhi * Y Hoc TP. Ho Chi Minh * Vol. 9 * Supplement of No 1 * 2005: 87 – 90The study evaluates the disease ratio, nature of lesion, correlation between clinical and EMG inpolyneuropathy caused by chronic renal failure. Among 53 patients with end-stage chronic renal failuretreated with periodical hemodialysis, 58.49% have injury of peripheral nervous system. The nature oflesion are: primary axonal injury (83.87%), secondary demyelinating injury (mixed lesion) (16.13%).There is not completely the purified demyelinating lesion. 16.13% of these patient have lesion ofperipheral nervous system although they don’t have polyneuropathy clinically.ÑAËT VAÁN ÑEÀBeänh ña daây thaàn kinh (BÑDTK) do suy thaänmaïn (STM) raát hay gaëp, moät soá nghieân cöùu (NC) cuûacaùc nhaø thaàn kinh hoïc nhö Robson (1992) cho thaáy65% beänh nhaân (BN) STM coù BÑDTK, coøn Dumitru(2002) laø 60%, vaø khoâng nhöõng caùc baùc syõ thaàn kinhmaø ngay caû Hieäp hoäi thaän quoác gia Myõ cuõng raát quantaâm vôùi NC rieâng (2002) cho tæ leä 65%.Aûnh höôûng cuûa BÑDTK ñeán BN STM laø raátnhieàu, thöïc teá trong quaù trình thaêm khaùm BN haythan phieàn veà TC thaàn kinh ngoaïi bieân gaây khoù chòutrong sinh hoaït haøng ngaøy, ví duï nhö ñau nhöùc hoaëcteâ bì... aûnh höôûng ñeán chaát löôïng soáng cuûa BN vaø söïcaàn thieát phaûi coù NC naøy bôûi vì ñaây laø maûng beänh lyùvôùi tæ leä cao vaø thöôøng bò boû qua.Treân theá giôùi ñaõ coù nhieàu NC veà BÑDTK do STM.Nhöng taïi Vieät Nam vaãn chöa coù taùc giaû naøo ñeà caäptôùi. Nghieân cöùu naøy trong thôøi gian töø 8/2003 –12/2003 taïi khoa noäi thaän Bv 115 vaø Bv 175 vôùi muïcñích ñaùnh giaù tæ leä maéc beänh, baûn chaát toån thöôngthaàn kinh, moái töông quan laâm saøng vaø EMG.PHÖÔNG PHAÙP NGHIEÂN CÖÙU53 BN ñöôïc chaån ñoaùn STM giai ñoaïn cuoái loïcmaùu chu kyø baèng thaän nhaân taïo 3 laàn/tuaàn, trong thôøigian ít nhaát 6 thaùng. Beänh nhaân ñöôïc choïn moät caùchngaãu nhieân, laáy theo maãu toaøn boä thoûa caùc tieâu chuaånchoïn beänh maø khoâng caàn bieát coù BÑDTK hay khoâng.Taát caû ñeàu ñöôïc tieán haønh xeùt nghieäm thöôøng quy.Loaïi tröø nhöõng BN maéc caùc beänh lyù coù theå gaây raBÑDTK: beänh heä thoáng nhö vieâm ñoäng maïch nuùt,beänh thoaùi hoaù boät heä thoáng nguyeân phaùt, ña u tuyû,lupus ñoû heä thoáng, ÑTÑ, HIV, hoaëc ñaõ duøng moät soá* Khoa Thaàn Kinh, BV 175** Boä moân Thaàn Kinh, ÑHYD TPHCM87thuoác gaây ñoäc thaàn kinh ngoaïi bieân nhö:Nitrofurantoin, Colchicine... Tieàn söû: suy dinh döôõng,soát reùt, nghieän röôïu.(83.87%) toån thöông theå sôïi truïc, 5/31 (16.13%) toånthöông hoãn hôïp. Hoaøn toaøn khoâng coù tröôøng hôïp naøotoån thöông maát myelin.Khi ñaùnh giaù TCLS loaïi tröø nhöõng BN duøng lôïitieåu quaù möùc, ruùt quaù nhieàu nöôùc khi loïc maùu, giaûmnatri, giaûm oxygen moâ... laø nhöõng nguyeân nhaân gaâyvoïp beû, hoäi chöùng chaân khoâng yeân (RLS)BAØN LUAÄNCaùc BN ñöôïc ñieän cô baèng maùy Neuropack 8 cuûahaõng Nihon Konden (Nhaät) laø maùy ñieän cô chuyeânduïng sau ñoù keát quaû ñöôïc xöû lyù baèng phaàn meàm EpiInfo 2002, duøng pheùp kieåm chi bình phöông ñeå sosaùnh caùc bieán ñònh tính vaø T – test ñeå so saùnh caùcbieán ñònh löôïng.KEÁT QUAÛ NGHIEÂN CÖÙUÑaëc ñieåm 53 BN STM: 35/53 (66.04%) coù bieåuhieän laâm saøng BÑDTK, trong khi 18/53 (33.96%)khoâng coù. Rieâng veà trieäu chöùng chuû quan theo thöù töï:voïp beû 23/53 (43.40%), sau ñoù laø ñau nhöùc 21/53(39.62%), hoäi chöùng chaân khoâng yeân 19/53 (41.94%),teâ bì dò caûm 17/53 (32.08%). Coøn TC khaùch quan nhöcaûm giaùc: giaûm caûm giaùc noâng 3/53 (5.66%) (chuû yeáulaø giaûm caûm giaùc nhieät vaø rung aâm thoa trong khicaûm giaùc xuùc giaùc raát ít bò aûnh höôûng). TC veà vaänñoäng: yeáu vaø teo cô ñaàu chi 5/53 (9.43%). Do soá löôïngít (5 BN) neân chuùng toâi khoâng phaân loaïi möùc ñoä yeáucô. Phaûn xaï gaân cô: phaûn xaï gaân cô 1+ hoaëc maát26/53 (49.06%) chuû yeáu ôû chi döôùi.Ñaëc ñieåm 31 BN STM coù BÑDTK: 22/31(70.97%) coù TC chuû quan, 9/31 (29.03%) khoâng coù.Coøn veà TC khaùch quan 20/31 (64.52%) coù, 11/31(35.48%) khoâng coù. Rieâng coù 5 tröôøng hôïp (16.13%)hoaøn toaøn khoâng coù TC chuû quan laãn khaùch quan.Nhö vaäy coù nhöõng BN khoâng coù TCLS (9 BN khoângcoù TC chuû quan vaø 11 khoâng coù TC khaùch quan, trongñoù 5 tröôøng hôïp hoaøn toaøn khoâng coù caû TC chuû quanlaãn khaùch quan) nhöng vaãn coù BÑDTK (theå hieän coùtoån thöông treân EMG).Keát quaû EMG: Trong toång soá 53 BN trong nghieâncöùu thì 22/53 (41.51%) coù keát quaû EMG bình thöôøng,soá coøn laïi 31/53 (58.49%) coù toån thöông thaàn kinhngoaïi bieân maëc duø trong soá naøy coù nhöõng BN khoângcoù TCLS. Trong 31 BN (58.49%) coù BÑDTK thì 26/3188Tröôùc heát cuõng caàn thaáy raèng NC naøy coøn nhieàuthieáu soùt do khoâng coù ñieàu kieän NC nhoùm chöùng ñeåso saùnh moät caùch khaùch quan hôn. T ...