Đánh giá mức độ tổn thương mô bệnh học gan ở 211 công nhân tiếp xúc nghề nghiệp với TNT

Bài viết trình bày đánh giá mức độ tổn thương mô bệnh học gan và mối liên quan của nó với một số chỉ tiêu lâm sàng, cận lâm sàng ở các công nhân tiếp xúc nghề nghiệp với TNT. Đối tượng, phương pháp: Nghiên cứu mô tả cắt ngang 211 bệnh nhân viêm gan mạn tính do tiếp xúc nghề nghiệp với TNT, điều trị tại Bộ môn - Trung tâm Nội Dã chiến, Bệnh viện Quân y 103, từ tháng 3/2018 đến tháng 3/2021. Phân loại giai đoạn xơ hóa gan theo Metavir.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Đánh giá mức độ tổn thương mô bệnh học gan ở 211 công nhân tiếp xúc nghề nghiệp với TNTNGHIÊN CỨU - TRAO ĐỔIhttps://doi.org/10.59459/1859-1655/JMM.503 ĐÁNH GIÁ MỨC ĐỘ TỔN THƯƠNG MÔ BỆNH HỌC GAN Ở 211 CÔNG NHÂN TIẾP XÚC NGHỀ NGHIỆP VỚI TNT Hà Văn Quang1*, Nguyễn Văn Hóa2 Đinh Thị Phương Liên1TÓM TẮTMục tiêu: Đánh giá mức độ tổn thương mô bệnh học gan và mối liên quan của nó với một số chỉ tiêu lâmsàng, cận lâm sàng ở các công nhân tiếp xúc nghề nghiệp với TNT.Đối tượng, phương pháp: Nghiên cứu mô tả cắt ngang 211 bệnh nhân viêm gan mạn tính do tiếp xúcnghề nghiệp với TNT, điều trị tại Bộ môn - Trung tâm Nội Dã chiến, Bệnh viện Quân y 103, từ tháng 3/2018đến tháng 3/2021. Phân loại giai đoạn xơ hóa gan theo Metavir.Kết quả: Tỉ lệ BN phân bố theo giai đoạn xơ hóa gan: F0 chiếm 36,0%; F1 chiếm 41,2%; F2 chiếm 20,9%;F3 chiếm 1,4% và F4 chiếm 0,5%. Tỉ lệ bệnh nhân phân bố theo mức độ xơ hóa gan: có xơ hóa gan (F ≥ 1)chiếm 64%; xơ hóa gan đáng kể (F ≥ 2) chiếm 22,7%; xơ hóa gan nặng (F ≥ 3) chiếm 1,9%; xơ gan thựcthụ chiếm 0,5%. Có mối liên quan giữa tuổi nghề với mức độ xơ hóa gan. Nam giới có nguy cơ xơ hóa gancao hơn nữ giới khoảng 1,96 lần. Có TNT trong máu làm tăng nguy cơ xơ hóa gan lên 2,648 lần và tăngnguy cơ xơ hóa gan đáng kể lên 3,118 lần.Từ khóa: Xơ hóa gan, bệnh nghề nghiệp, TNT.ABSTRACTObjectives: Evaluate the levels of liver’s histopathological damage and its correlations with several clinicaland paraclinical indicators in workers exposed to occupational TNT.Subjects and methods: Cross-sectional descriptive study was conducted on 211 patients with chronichepatitis causing occupational exposure to TNT, treated at the Department - Internal Field Center, MilitaryHospital 103 from March 2018 to March 2021. Liver fibrosis stage classification according to Metavir.Results: The proportion of patients distributed according to liver fibrosis stage: F0 (36.0%), F1 (41.2%),F2 (20.9%), F3 (1,4%), F4 (0.5%). The proportion of patients distributed by liver fibrosis levels: with liverfibrosis (F ≥ 1) accounted for 64%; significant fibrosis (F ≥ 2) accounted for 22.7%; severe fibrosis (F ≥ 3)accounts for 1.9%; cirrhosis accounted for 0.5%. There is an association between duration of employmentyears with levels of liver fibrosis. Men have a risk of liver fibrosis about 1.96 times higher than women.Having TNT in the blood increases the risk of liver fibrosis and significant fibrosis by about 2.648 times and3.118 times, respectively.Keywords: Liver fibrosis, occupational disease, 2,4,6-Trinitrotoluen,Chịu trách nhiệm nội dung: Hà Văn Quang, Email: haquangss@gmail.comNgày nhận bài: 12/8/2024; mời phản biện khoa học: 8/2024; chấp nhận đăng: 16/9/2024.1 Bệnh viện Quân y 103.2 Bệnh viện Trung ương Quân đội 108.1. ĐẶT VẤN ĐỀ thương đa dạng cho các cơ quan, tổ chức, như TNT (2,4,6-Trinitrotoluen) là loại chất nổ được gan, máu và cơ quan tạo máu, mắt, thần kinh…nhiều quốc gia sử dụng rộng rãi trong các lĩnh [10]. Trong đó, viêm gan mạn tính do tiếp xúcvực công nghiệp và quân sự. Người lao động nghề nghiệp với TNT là hay gặp, với đặc điểmcó thể phải tiếp xúc với TNT trong nhiều khâu tổn thương mô bệnh học hình ảnh tế bào nhuhoặc nhiều giai đoạn khác nhau, trong quá trình mô gan bị loạn dưỡng, thoái hóa ở các mức độsản xuất, chế biến, bảo quản, vận chuyển, sử khác nhau. Trong một số trường hợp, xuất hiệndụng… Vì vậy, nguy cơ TNT xâm nhập vào cơ các ổ xơ hóa, ổ tái tạo xen kẽ trong tổ chức nhuthể con người qua da, niêm mạc, hô hấp và tiêu mô gan [5], [7]. Do đó, việc xác định mức độ xơhóa là không thể tránh khỏi [7], [8]. Sau khi xâm hóa gan sớm và chính xác ở các đối tượng tiếpnhập vào cơ thể, TNT và các sản phẩm chuyển xúc nghề nghiệp với TNT có vai trò rất quan trọnghóa của nó trong cơ thể có thể gây ra các tổn trong chẩn đoán, tiên lượng và điều trị.88 Tạp chí Y HỌC QUÂN SỰ, SỐ 372 (9-10/2024) NGHIÊN CỨU - TRAO ĐỔI Nghiên cứu này được thực hiện nhằm mô tả 3. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨUđặc điểm tổn thương mô bệnh học gan và mối liên 3.1. Đặc điểm đối tượng nghiên cứuquan giữa các đặc điểm tổn thương này với một Bảng 1. Phân bố BN theo tuổi đời, giới tính, tuổisố chỉ tiêu lâm sàng, cận lâm sàng ở bệnh nhân nghề (n = 211)(BN) viêm gan mạn tính do tiếp xúc nghề nghiệp Đặc điểm BN Số BN Tỉ lệ %với TNT. < 40 13 6,22. ĐỐI TƯỢNG, PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU 40-49 160 75,8 Tuổi2.1. Đối tượng nghiên cứu đời ≥ 50 38 18,0 211 BN viêm gan mạn tính do tiếp xúc nghề (năm) X ± SD 46,93 ± 4,05nghiệp với TNT, chẩn đoán và điều trị tại Bộ môn -Trung tâm Nội Dã chiến, Bệnh viện Quân y 103, Min-max 34-55thời gian từ tháng 3/2018 đến tháng 3/2021. Nam 159 75,4 Giới - Tiêu chuẩn lựa chọn: BN có tiếp xúc nghề tính Nữ 52 24,6nghiệp với TNT liên tục từ 5 năm trở lên; chẩnđoán xác định bệnh nhiễm độc TNT nghề nghiệp; ≤ 10 8 3,8xét nghiệm có TNT trong máu hoặc quan t ...