Đánh giá ô nhiễm của các chất hữu cơ thơm đa vòng trong nước sông Kim Ngưu, Hà Nội

Bài viết Đánh giá ô nhiễm của các chất hữu cơ thơm đa vòng trong nước sông Kim Ngưu, Hà Nội trình bày các nội dung: Tồn lưu của PAHs trong nước sông Kim Ngưu; Đánh giá thành phần PAH; Rủi ro môi trường của PAHs trong nước sông Kim Ngưu.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Đánh giá ô nhiễm của các chất hữu cơ thơm đa vòng trong nước sông Kim Ngưu, Hà NộiTuyển tập Hội nghị Khoa học thường niên năm 2019. ISBN: 978-604-82-2981-8 ĐÁNH GIÁ Ô NHIỄM CỦA CÁC CHẤT HỮU CƠ THƠM ĐA VÒNG TRONG NƯỚC SÔNG KIM NGƯU, HÀ NỘI Tô Xuân Quỳnh1, Vũ Đức Toàn2 1 Trường Đại học Công đoàn, email: toxuanquynh1304@gmail.com 2 Trường Đại học Thủy lợi1. GIỚI THIỆU CHUNG Lấy 6 mẫu vào mùa khô (tháng 4/ 2017) dọc theo sông Kim Ngưu, khoảng cách giữa các Polycylic Aromatic Hydrocarbon (PAHs) vị trí lấy mẫu dao động từ 800m đến 900mthuộc nhóm các chất hữu cơ thơm đa vòng các mẫu nước mặt được lấy theo tiêu chuẩnkhó phân huỷ có độc tính cao và khả năng TCVN 6663 – 6:2008 (hướng dẫn lấy mẫu ởtích luỹ sinh học cao. Chúng có thể xâm sông). Các mẫu nước mặt sau khi lấy xongnhập, tồn tại, gây ảnh hưởng lâu dài đối với được đưa đến Phòng phân tích môi trườngcơ thể con người và gây ô nhiễm môi trường. thuộc Viện Công nghệ Môi trường - ViệnNguồn phát sinh PAHs có thể do nguồn tự Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Namnhiên: Cháy rừng, núi lửa phun trào hoặc để phân tích.trong các hoạt động sản xuất công nghiệp,giao thông và sinh hoạt hàng ngày. Các PAHscó số lượng vòng thơm từ 4 trở lên có khảnăng gây ung thư và đột biến gen ở người.Các nghiên cứu về PAHs ở Việt Nam chủ yếulà trong môi trường không khí, bụi và có rất ítcác nghiên cứu về PAHs trong sông. Sông Kim Ngưu là một trong nhưng consông thoát nước thải của Hà Nội, nguồn thảiđổ vào sông Kim Ngưu bao gồm nước thảisinh hoạt, công nghiệp, bệnh viện… Cũngnhư các con sông thoát nước thải khác củaHà Nội, nước thải đổ ra sông Kim Ngưukhông được xử lý đạt yêu cầu dẫn đến tìnhtrạng sau một thời gian dài sông bị ô nhiễmnặng, hàm lượng các chất hữu cơ độc hạitrong đó có PAHs tích luỹ trong nước sôngkhá cao vì vậy nghiên cứu về ô nhiễm PAHstrong sông Kim Ngưu là rất cần thiết.2. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU Hình 1. Sơ đồ lấy mẫu nước sông Kim Ngưu 2.1. Phương pháp điều tra, lấy mẫu. 2.2. Phương pháp phân tích mẫu Đoạn sông được chọn để nghiên cứu có Mẫu được phân tích theo quy trình củachiều dài 4,5km bắt đầu từ đầu đường Kim Kadokami và cộng sự (Kadokami etNgưu đến sau nhà máy nước thải Yên Sở. al.,2009). Lấy 30g Nacl khan chovào 500ml 472 Tuyển tập Hội nghị Khoa học thường niên năm 2019. ISBN: 978-604-82-2981-8mẫu nước lắc cho tan đều. Cho 30 ml Trong các PAHs phát hiện thì Naphalenediclometan vào dung dịch lắc kỹ trong vòng có nồng độ cao nhất kết quả này hoàn toàn10 phút rồi lọc dịch chiết qua phễu lọc có hợp lý vì Naphalene đang còn được sử dụngNa2SO4 khan. Lặp lại quá trình này 2 lần nữa rất nhiều trong công nghiệp và dược phẩm tạimỗi lần với 30ml diclometan. Cô đặc dung Việt Nam.dịch sau khi lọc bằng máy cô quay chân 3.2. Đánh giá thành phần PAH.không. Tiếp theo, dung dịch dược làm sạchbằng cột silicagel hoạt tính. Sau khi làm Kết quả phân tích cho thấy số lượng PAHssạch, tiếp tục cô đặc dung dịch thu được có khối lượng phân tử thấp với cấu tạo 2,3bằng máy cô quay chân không đến thể tích vòng thơm L-PAHs chiếm số lượng lớn trongdung dịch khoảng 5ml. Thổi khí N2 cho đến nước sông Kim Ngưu. Cụ thể: L-PAHskhi dung dịch còn 1ml. Phân tích mẫu trên chiếm 65% trong 16 PAH tìm thấy trongmáy GC-MS-MS-SRM (TSQ Quantum XLS, sông Kim Ngưu điều này hoàn toàn hợp lýThermo Fisher Scientific, USA). với các nghiên cứu chỉ ra rằng các PAHs trong thành phần có số lượng vòng thơm ít3. KẾT QUẢ ĐẠT ĐƯỢC có xu hướng tồn tại trong nước nhiều hơn trong trầm tích và ngược lại. 3.1. Tồn lưu của PAHs trong nước sôngKim Ngưu Nồng độ của phát hiện Σ16PAHs trong NM6sông Kim Ngưu dao động từ 0.12 đến 2.88 NM5µg/L. Nồng độ Σ16PAHs trong sông Kim NM4Ngưu Hà Nội thấp hơn so với sông Moscow NM3ở Nga (0.2–19 µg/l) và cao hơn sông NM2Tongzhou ở Trung Quốc (0.08–1.88 µg/l). Ở NM1Việt Nam nồng độ Σ16PAHs trong nước 0% 20% 40% 60% 80% 100%sông Kim Ngưu cao hơn nồng độ PAH ởsông Cầu Bây (0,14 -2,47 µg/l). L‐PAHs M‐PAHsandH‐PAHs ...