Đánh giá tình hình biến động lòng dẫn hạ lưu sông Thu Bồn từ Giao Thủy tới Cửa Đại bằng công nghệ viễn thám GIS - PGS.TS. Vũ Minh Cát

Nhằm giúp các bạn có thêm tài liệu phục vụ nhu cầu học tập và nghiên cứu, mời các bạn cùng tham khảo nội dung bài viết "Đánh giá tình hình biến động lòng dẫn hạ lưu sông Thu Bồn từ Giao Thủy tới Cửa Đại bằng công nghệ viễn thám GIS" dưới đây. Nội dung bài viết trình bày về tình hình biến động lòng dẫn hạ lưu sông Thu Bồn, giải pháp hạn chế, giảm nhẹ thiệt hại xói lở,...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Đánh giá tình hình biến động lòng dẫn hạ lưu sông Thu Bồn từ Giao Thủy tới Cửa Đại bằng công nghệ viễn thám GIS - PGS.TS. Vũ Minh Cát§¸nh gi¸ T×nh h×nh biÕn ®éng lßng dÉn h¹ lu s«ng Thu bån tõ giao thñy tíi cöa ®¹i b»ng c«ng nghÖ viÔn th¸m- gis PGS. TS. Vò Minh C¸t, Phßng Qu¶n lý khoa häc & HTQTTãm t¾t: Trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y, ma lò ngµy cµng cã xu thÕ ¸c liÖt, thªm vµo ®ãlµ c¸c t¸c ®éng ngîc do con ngêi g©y ra nh ph¸ rõng, c¸c ho¹t ®éng d©n sinh, kinhtÕ cha hîp lý g©y nªn nh÷ng biÕn ®éng m¹nh mÏ h¹ lu s«ng. Th«ng qua viÖc nghiªncøu diÔn biÕn s«ng b»ng c«ng nghÖ viÔn th¸m, bµi b¸o mong muèn ®ãng gãp nh÷nggi¶i ph¸p nh»m h¹n chÕ vµ gi¶m nhÑ thiÖt h¹i do xãi lë g©y ra nh»m ph¸t triÓn bÒnv÷ng kinh tÕ x· héi cho khu vùc.1. Më ®ÇuS«ng Thu Bån b¾t nguån tõ sên nói phÝa ®«ng d·y Trêng S¬n, cã ®é cao trungb×nh kho¶ng 200-300m, víi ®Ønh Gle-lang ë thîng nguån dßng chÝnh Thu Båncã ®é cao lín nhÊt ®¹t tíi 1855m. Tríc khi ch¶y vµo vïng ®ång b»ng tròng thÊpven biÓn, s«ng Thu Bån cã hai nh¸nh chÝnh Thu Bån vµ Vu Gia nèi víi nhaub»ng s«ng Qu¶ng HuÕ t¹i khu vùc huyÖn §¹i Léc - tØnh Qu¶ng Nam, sau ®ãch¶y ra biÓn trªn miÒn ®ång b»ng víi nh¸nh s«ng ¸i NghÜa ch¶y ra cöa Hµn vµnh¸nh Thu Bån ch¶y ra cöa §¹i. Bµi b¸o nµy tr×nh bµy nghiªn cøu biÕn ®énglßng dÉn nh¸nh Thu Bån víi chiÒu dµi tíi cöa §¹i kho¶ng 40 km.C¸c thµnh t¹o trÇm tÝch trªn bÒ mÆt ®ång b»ng chñ yÕu lµ lo¹i vËt liÖu bë rêi (c¸tth«, c¸t nhá, c¸t pha). Däc theo c¸c lßng dÉn kh«ng cã c¸c hÖ thèng ®ª bao vµ ®ªng¨n lò, dßng níc lò thêng ch¶y trµn mÆt b·i vµ kh«ng bÞ bã hÑp trong métkh«ng gian cøng, nªn lßng dÉn cã ®iÒu kiÖn ph¸t triÓn tù do trong qu¸ tr×nhtiÕn ho¸ tù nhiªn cña dßng s«ng.Mïa ma lò ë vïng nghiªn cøu tõ th¸ng IX ®Õn th¸ng XII víi tæng lîng dßng ch¶ychiÕm tõ 70% ®Õn 80% tæng lîng dßng ch¶y n¨m. Lò chÝnh vô x¶y ra chñ yÕu tronghai th¸ng X vµ XI. Lu tèc dßng ch¶y lò, biªn ®é lò vµ cêng suÊt lò ®Òu rÊt lín (B¶ng1)B¶ng 1: Lu tèc, biªn ®é vµ cêng suÊt lò t¹i N«ng S¬n vµ Giao Thñy Tr¹m Vmax Biªn ®é lò H (m) H/t (cm/h) N«ng S¬n 3.74 9.00 109.0 Giao Thñy 2.95 5.82 84.6MËt ®é d©n sè trªn vïng ®ång b»ng kh¸ cao (trªn díi 1000 ngêi/km2), c¸c ho¹t ®éngkinh tÕ cã xu thÕ can thiÖp kh¸ s©u vµo vïng ho¹t ®éng cña dßng s«ng vµ do vËy t¸c®éng kh«ng nhá tíi chÕ ®é dßng ch¶y, lµm t¨ng thªm tÝnh phøc t¹p t×nh h×nh båi xãilßng dÉn.2. Ph¬ng ph¸p thùc hiÖnPh¬ng ph¸p sö dông trong nghiªn cøu lµ gi¶i ®o¸n th«ng tin trªn c¸c ¶nh m¸ybay, ¶nh vÖ tinh, b¶n ®å ®Þa h×nh vµ c¸c tµi liÖu kh¸c cã liªn quan ®Ó ph©n tÝcht×nh h×nh diÔn biÕn lßng dÉn Thu Bån. Cã thÓ nªu tãm t¾t qui tr×nh xö lý th«ngtin tõ ¶nh vµ b¶n ®å ®Þa h×nh theo s¬ ®å tãm t¾t trªn h×nh vÏ sè 2, víi viÖc södông c¸c phÇn mÒm xö lý ¶nh vµ hÖ th«ng tin ®Þa lý (GIS). T l iÖ u n h Ë p v µ o ¶ nh m ¸y bay, B ¶n ®å C ¸ c t liÖ u ¶ n h v Ö tin h ® Þa h ×n h liª n q u a n k h ¸ c L ù a c h ä n ¶ n h , c h ä n l í i to ¹ ® é , tiÒ n x ö lý c ¸ c t liÖ u n h Ë p v µ o S è h o ¸ ¶ n h t ¬ n g tù , n ¾ n c h Øn h h ×n h h ä c th e o l í i c h iÕ u U T M T r iÕ t x u Ê t th « n g tin , lË p b ¶ n ® å c h u y ª n ® Ò , tÝn h to ¸ n , p h © n tÝc h k Õ t q u ¶ K Õ t q u ¶ x ö l ý L u g i÷ In k Õt q u ¶H×nh 2: C«ng cô vµ qui tr×nh ph©n tÝch diÔn biÕn lßng s«ng b»ng c«ng nghÖ GISNguån t liÖu sö dông lµ ¶nh vÖ tinh vµ b¶n ®å ®Þa h×nh UTM... ghi nhËn hiÖn tr¹ng®o¹n h¹ lu s«ng Thu Bån ë nh÷ng thêi gian kh¸c nhau 1965, 1981, 1988, 1996 vµ ®·®îc c¸c c¬ quan chuyªn m«n n¾n chØnh ®a vÒ cïng hÖ to¹ ®é ®Ó cã thÓ so s¸nh sùbiÕn ®æi cña hÖ thèng s«ng qua c¸c thêi kú kh¸c nhau3. T×nh h×nh biÕn ®éng lßng dÉn h¹ lu s«ng thu bånQua ph©n tÝch hiÖn tr¹ng lßng dÉn h¹ lu s«ng Thu Bån trong c¸c thêi kú kh¸cnhau trªn c¬ së ¶nh vÖ tinh c¸c n¨m 1965, 1981, 1988, 1996 vµ c¸c t liÖu cãliªn quan cho chóng ta h×nh ¶nh vÒ t×nh h×nh biÕn ®éng lßng dÉn h¹ lu s«ng ThuBån. Tæng quan diÔn biÕn ®o¹n h¹ lu tõ 1965 ®Õn 1996 thÓ hiÖn trong h×nh 3. B¶n B¶n ®å ®å biÕn biÕn ®éng ...