Đào tạo bác sĩ Y học cổ truyền - Điều trị nội khoa: Phần 2

Ebook Bệnh học và điều trị nội khoa (Kết hợp Đông – Tây y): Phần 2 được tiếp nối phần 1 với các nội dung bệnh viêm sinh dục nữ, thiếu máu, bệnh đái tháo đường, bệnh béo phì, bệnh loãng xương, tai biến mạch máu não, liệt mặt nguyên phát, bại não, viêm đa dây thần kinh, điều trị đau thần kinh tọa, hội chứng suy nhược mãn tính, viêm khớp dạng thấp, thoái hóa khớp.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Đào tạo bác sĩ Y học cổ truyền - Điều trị nội khoa: Phần 2 Bµi 17 BÖNH VIªM SINH DôC N÷MôC TIªU 1. Nªu ®−îc ®Þnh nghÜa, ®Æc ®iÓm dÞch tÔ häc vµ quan niÖm vÒ viªm sinh dôc n÷ theo YHCT. 2. Nªu ®−îc nguyªn nh©n, bÖnh sinh, c¸c biÓu hiÖn l©m sµng cña viªm sinh dôc n÷ theo YHH§ vµ YHCT. 3. ChÈn ®o¸n ®−îc c¸c thÓ l©m sµng cña viªm sinh dôc n÷ theo YHCT. 4. Tr×nh bµy ®−îc nh÷ng nguyªn t¾c vµ c¸c ph−¬ng ph¸p øng dông ®iÒu trÞ viªm sinh dôc n÷ theo YHH§ vµ YHCT. 5. Tr×nh bµy vµ gi¶i thÝch ®−îc c¬ së lý luËn cña viÖc ®iÒu trÞ viªm sinh dôc n÷ b»ng YHCT.1. §¹I C−¬NG1.1. Kh¸i niÖm Viªm sinh dôc n÷ lµ lo¹i bÖnh phô khoa th−êng gÆp (trong ®ã cã c¶ bÖnhthuéc nhãm bÖnh x· héi l©y truyÒn chñ yÕu qua tiÕp xóc t×nh dôc vµ nhiÔmc¸c lo¹i vi khuÈn th«ng th−êng do c¬ héi). ë c¸c n−íc ®ang ph¸t triÓn, 3 bÖnhviªm nhiÔm ®−êng sinh dôc do vi khuÈn (lËu, nhiÔm Chlamydia vµ giang mai)n»m trong sè 10 ®Õn 20 bÖnh m¾c cao nhÊt g©y ¶nh h−ëng ®Õn chØ sè søc kháevµ sinh s¶n hµng n¨m cho ng−êi phô n÷ do c¸c biÕn chøng nh− viªm vßi trøng,v« sinh, thai ngoµi tö cung vµ tö vong chu sinh. − C¸c t¸c nh©n g©y bÖnh phæ biÕn nhÊt lµ lËu cÇu, Chlamydia trachomatis, xo¾n khuÈn Trepomenema pallidum, Trichomonas vaginalis, nÊm Candida albicans, c¸c virus. − Nguån l©y chñ yÕu lµ nh÷ng ng−êi tr−ëng thµnh cã tiÕp xóc giao hîp, nhãm nguy c¬ l©y lan cao lµ g¸i m¹i d©m. − §−êng l©y: l©y truyÒn qua ®−êng sinh dôc, tuy nhiªn vÉn cã thÓ l©y qua khi dïng chung dông cô, ¸o quÇn … 271 Copyright@Ministry Of Health1.2. §Þnh nghÜa §Æc ®iÓm l©m sµng khëi ®Çu b»ng t×nh tr¹ng viªm niªm m¹c c¬ quansinh dôc n÷, g©y viªm t¹i chç, sau ®ã lan theo chiÒu dµi bé phËn sinh dôc vµg©y bÖnh toµn th©n. TriÖu chøng chung lµ cã nhiÒu huyÕt tr¾ng. Viªm sinhdôc ph©n lµm 2 héi chøng l©m sµng chÝnh: − Viªm sinh dôc d−íi gåm: viªm ©m hé, viªm ©m ®¹o, viªm cæ tö cung. − Viªm sinh dôc trªn (viªm tiÓu khung) gåm: viªm tö cung, viªm phÇn phô.1.3. Quan niÖm viªm sinh dôc n÷ theo y häc cæ truyÒn C¸c biÓu hiÖn cña viªm nhiÔm ë bé phËn sinh dôc n÷ n»m trong ph¹m vim« t¶ cña chøng ®íi h¹. §íi cã nghÜa d©y th¾t l−ng quÇn, h¹ cã nghÜa ë phÇn d−íi. Theo nghÜa réng (Néi kinh): ®íi h¹ lµ bÖnh ph¸t sinh ë phÇn d−íi l−ngquÇn, bao gåm tÊt c¶ c¸c bÖnh thuéc kinh ®íi, thai, s¶n. Theo nghÜa hÑp: ®íih¹ dïng ®Ó chØ mét chÊt dÞch dÎo, nhít, ch¶y tõ trong ©m ®¹o ra liªn miªnkh«ng døt, th−êng hay gäi lµ khÝ h− hay huyÕt tr¾ng. Trong ph¹m vi nµy muèn tr×nh bµy chøng ®íi h¹ cã biÓu hiÖn lµ cã chÊtdÞch tiÕt ra tõ ©m ®¹o ng−êi phô n÷ trong t×nh tr¹ng viªm nhiÔm bé phËn sinhdôc bao gåm tÊt c¶ c¸c tªn ®−îc ph©n lo¹i theo mµu s¾c, tÝnh chÊt cña dÞch tiÕtnh− sau: b¹ch ®íi, hoµng ®íi, b¹ch d©m, b¹ch b¨ng, thanh ®íi, b¹ch träc, xÝch®íi, h¾c ®íi, xÝch b¹ch ®íi, ngò s¾c ®íi.2. NGUYªN NH©N, BÖNH SINH Vµ BIÓU HIÖN L©M SµNG THEO yhäc hiÖn ®¹i2.1. Viªm sinh dôc cã hÖ thèng do vi trïng lËu2.1.1. Nguyªn nh©n Do vi khuÈn Neisseria gonorrhrea (lËu cÇu), thuéc nhãm Gram ©m, doNeisser t×m ra n¨m 1879. Vi khuÈn di chuyÓn tõng håi b¸m vµo niªm m¹c cñabé phËn sinh dôc. LËu cÇu rÊt yÕu, chÕt rÊt nhanh ë nhiÖt ®é th−êng, nã chØph¸t triÓn ®−îc ë m«i tr−êng cã ®é Èm, nhiÖt ®é thÝch hîp, nhiÒu khÝ CO2vµ giµu chÊt dinh d−ìng. §êi sèng kho¶ng 4 giê vµ cø 15 phót l¹i ph©n chiamét lÇn.2.1.2. DÞch bÖnh häc Kho¶ng 99% bÖnh l©y truyÒn do giao hîp gi÷a nam vµ n÷, phô n÷ mangmÇm bÖnh cã kh¶ n¨ng l©y truyÒn bÖnh qua nhiÒu th¸ng, nhiÒu n¨m.2.1.3. Sinh bÖnh häc − BÖnh khëi ®Çu b»ng t×nh tr¹ng viªm cÊp cña niÖu ®¹o, viªm tuyÕn Bartholin vµ niªm m¹c ©m ®¹o, cæ tö cung. Vi khuÈn lËu x©m nhËp vµo272 Copyright@Ministry Of Health niªm m¹c bé phËn sinh dôc, g©y ph¶n øng viªm t¹i chç, kÐo theo b¹ch cÇu ®a nh©n ®Ó thùc bµo nªn lµm tiÕt ra mñ ë niÖu ®¹o, ©m ®¹o. − Sau ®ã vi trïng lan theo néi m¹c tö cung, g©y viªm tö cung, viªm phÇn phô. Néi m¹c tö cung phï, sung huyÕt, nh−ng t×nh tr¹ng bÖnh lý th−êng tù thuyªn gi¶m v× mñ, cã thÓ tù tho¸t ra ngoµi qua cæ tö cung. Mñ cã thÓ tù tho¸t ra khái vßi trøng, vµo æ bông g©y viªm phóc m¹c vïng chËu, tô mñ vßi chËu. Nh−ng do vi trïng lËu lµ vi trïng ¨n lan trong líp niªm m¹c nªn vÒ sau vßi trøng dÔ bÞ bÞt kÝn, ø mñ hoÆc n−íc, hËu qu¶ lµ v« sinh. Vi trïng lËu, Error! neisseria, Trichomonas gonorrhea vaginalis NÊm T¹p trïng Viªm sinh dôc n÷ Viªm niÖu ®¹o, Viªm niªm Viªm néi m¹c VIªm phÇn phô viªm tuyÕn m¹c ©m tö cung bartholin ®¹o, cæ tö cung CÊp M¹n CÊp M¹n ...