Đào tạo nguồn nhân lực kinh doanh nông nghiệp trong giai đoạn hiện nay

Trong bài viết, tác giả sử dụng phương pháp phân tích tổng hợp các tài liệu và thông tin thứ cấp để hệ thống hiện trạng nhân lực trong kinh doanh nông nghiệp của Việt Nam hiện nay, từ đó thấy được tầm quan trọng của đào tạo nguồn nhân lực và cuối cùng tác giả đề xuất một số quan điểm định hướng đào tạo nhân lực kinh doanh nông nghiệp.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Đào tạo nguồn nhân lực kinh doanh nông nghiệp trong giai đoạn hiện nay KỶ YẾU HỘI THẢO KHOA HỌC QUỐC GIA: ĐÀO TẠO NGUỒN NHÂN LỰC NGÀNH KINH DOANH NÔNG NGHIỆP ĐÁP ỨNG NHU CẦU XÃ HỘI ĐÀO TẠO NGUỒN NHÂN LỰC KINH DOANH NÔNG NGHIỆP TRONG GIAI ĐOẠN HIỆN NAY ThS. Lê Thị Kim Thu* TÓM TẮT Trong những năm gần đây, nền kinh tế nông nghiệp Việt Nam phát triển chủ yếu dựa vào nguồn tài nguyên thiên nhiên và lực lượng lao động phổ thông đông đảo. Tuy nhiên, ở thời điểm hiện tại, tài nguyên thiên nhiên ngày càng bị khai thác cạn kiện, lao động nông nghiệp nhiều về số lượng nhưng yếu về chất lượng lại đang trở thành rào cản cho khả năng cạnh tranh và phát triển kinh tế nông nghiệp của Việt Nam. Do vậy, đào tạo nguồn nhân lực, đặc biệt là nhân lực trình độ cao trong kinh doanh nông nghiệp, đáp ứng được nhu cầu trong thời kỳ hội nhập quốc tế của nông nghiệp Việt Nam là yêu cầu cấp thiết và quan trọng hàng đầu. Trong bài viết, tác giả sử dụng phương pháp phân tích tổng hợp các tài liệu và thông tin thứ cấp để hệ thống hiện trạng nhân lực trong kinh doanh nông nghiệp của Việt Nam hiện nay, từ đó thấy được tầm quan trọng của đào tạo nguồn nhân lực và cuối cùng tác giả đề xuất một số quan điểm định hướng đào tạo nhân lực kinh doanh nông nghiệp. Từ khóa: Đào tạo nhân lực, kinh doanh nông nghiệp, hội nhập quốc tế. 1. Đặt vấn đề Trong giai đoạn quốc tế hóa nền kinh tế thế giới cùng với tác động mạnh mẽ của cuộc Cách mạng công nghiệp 4.0 và tình trạng biến đổi khí hậu thế giới, giống như các ngành khác trong nền kinh tế - xã hội, kinh doanh nông nghiệp cũng bị ảnh hưởng và thay đổi đáng kể. Những tác động trực tiếp phải kể đến đó là những đòi hỏi khắt khe hơn trong quy trình sản xuất các sản phẩm nông nghiệp trong thời kỳ hội nhập. Nhân lực kinh doanh nông nghiệp ứng dụng khoa học công nghệ vào sản xuất nông nghiệp đang trở thành một xu hướng tất yếu để tạo ra bước đột phá về năng suất, chất lượng và hiệu quả kinh tế trong kinh doanh nông nghiệp, đồng thời góp phần bảo vệ môi trường. Để quyết định được sự thành công của các doanh nghiệp nông nghiệp ở một quốc gia nông nghiệp như Việt Nam, đồng thời để tăng được sức cạnh tranh của nền nông nghiệp quốc gia thì nhân tố quyết định hàng đầu chính là nâng cao chất lượng nguồn nhân lược trong kinh doanh nông nghiệp. Mà chất lượng nguồn nhân lực gắn liền chặt chẽ với quá trình đào tạo và phát triển nguồn nhân lực. Do vậy, trong thời gian tới, công tác đào tạo nhân lực trong kinh doanh nông nghiệp cần được chú trọng và quan tâm, tập trung nâng cao cả số lượng và chất lượng. * Trường Đại học FPT 151 KỶ YẾU HỘI THẢO KHOA HỌC QUỐC GIA: ĐÀO TẠO NGUỒN NHÂN LỰC NGÀNH KINH DOANH NÔNG NGHIỆP ĐÁP ỨNG NHU CẦU XÃ HỘI 2. Cơ sở lý luận 2.1. Đào tạo nguồn nhân lực Nguồn nhân lực là tổng hợp cá nhân những con người cụ thể tham gia vào quá trình lao động, là tổng thể các yếu tố về thể chất và tinh thần được huy động vào quá trình lao động. Có khái niệm khác hiểu rằng: nguồn nhân lực là tổng thể các tiềm năng lao động của một nước hay một địa phương sẵn sàng tham gia vào một công việc nào đó. Tóm lại nguồn nhân lực là tổng thể những tiềm năng của con người gồm thể lực, trí lực, nhân cách của con người nhằm đáp ứng yêu cầu của một tổ chức hoặc một cơ cấu kinh tế - xã hội nhất định. Đào tạo là hoạt động làm cho con người trở thành người có năng lực theo những tiêu chuẩn nhất định, là quá trình học tập để làm cho người lao động có thể thực hiện chức năng, nhiệm vụ có hiệu quả hơn trong công tác của họ. Đào tạo nguồn nhân lực là một loại hoạt động có tổ chức, được thực hiện trong một thời gian nhất định và nhằm đem đến sự thay đổi nhân cách và nâng cao năng lực của con người. Đào tạo nguồn nhân lực là cần thiết cho sự thành công của tổ chức và sự phát triển chức năng của con người. Việc đào tạo nguồn nhân lực không chỉ được thực hiện bên trong một tổ chức, mà còn bao gồm một loạt những hoạt động khác được thực hiện từ bên ngoài, như: học việc, học nghề và hành nghề. Kết quả của quá trình đào tạo nguồn nhân lực sẽ nâng cao chất lượng, số lượng cũng như phát triển nguồn nhân lực. 2.2. Kinh doanh nông nghiệp Nông nghiệp là ngành sản xuất vật chất cơ bản của xã hội, sử dụng đất đai để trồng trọt  và  chăn nuôi, khai thác  cây trồng  và vật nuôi làm tư liệu và nguyên liệu lao động chủ yếu nhằm tạo ra lương thực, thực phẩm và một số nguyên liệu cho công nghiệp. Nông nghiệp là một ngành sản xuất lớn, bao gồm nhiều chuyên ngành: trồng trọt, chăn nuôi, sơ chế nông sản. Theo nghĩa rộng, nông nghiệp còn bao gồm cả lâm nghiệp, thủy sản. Nông nghiệp là ngành kinh tế chủ chốt, đóng vai trò sống còn và là bệ đỡ của nền kinh tế Việt Nam. Kinh doanh nông nghiệp là một lĩnh vực kinh doanh của xã hội bao gồm nông nghiệp và các hoạt động thương mại liên quan đến nông nghiệp. Kinh doanh nông nghiệp là tổng thể tất cả các bước cần thiết để đưa một sản phẩm nông nghiệp ra thị trường: sản xuất, chế biến và phân phối. Ngành đào tạo kinh doanh nông nghiệp là ngành học chuyên về lĩnh vực kinh tế trong nông nghiệp, tài chính, thương mại và quản trị trong lĩnh vực nông nghiệp cũng như kinh doanh nông sản… nhằm khai thác và sử dụng các nguồn lực trong nông nghiệp một cách hiệu quả, góp phần phát triển kinh tế nông nghiệp, nông thôn. 152 KỶ YẾU HỘI THẢO KHOA HỌC QUỐC GIA: ĐÀO TẠO NGUỒN NHÂN LỰC NGÀNH KINH DOANH NÔNG NGHIỆP ĐÁP ỨNG NHU CẦU XÃ HỘI 2.3. Nhân lực kinh doanh nông nghiệp Nguồn nhân lực kinh doanh nông nghiệp là tổng thể tiềm năng bao gồm thể lực, trí lực và nhân cách của người lao động trong lĩnh vực kinh doanh nông nghiệp nhằm đáp ứng yêu cầu ...